Irena Kuczyńska Wyrzuceni z domów przed Bożym Narodzeniem 3 grudnia 1939 roku w Wielkopolsce rozpoczęły się wysiedlenia Polaków do Generalnego Gubernatorstwa. Wśród tysięcy wysiedlonych byli moi dziadkowie Anna i Michał Leśni, którzy wtedy mieszkali w Bininie koło Ostroroga. Były to  jedne z pierwszych wysiedleń z Wielkopolski, którą okupanci po zajęciu Polski, włączyli do Rzeszy i nazwali Krajem Warty. [...]

Witold Mikołajczak Pułkownik Andrzej Niegolewski – szwoleżer Napoleona W krypcie zasłużonych Wielkopolan na wzgórzu św. Wojciecha w Poznaniu spoczywają prochy pułkownika Andrzeja Niegolewskiego. Czym zasłużył się ten napoleoński oficer, że w 1923 roku Wielkopolanie przenieśli jego szczątki na „Poznańską Skałkę”? Andrzej Niegolewski urodził się w Bytyniu 12 listopada 1787 roku jako syn Felicjana Niegolewskiego herbu Grzymała i [...]

Agnieszka Krygier-Łączkowska Mielęccy – ostatni przedwojenni właściciele Buszewa Prot Mielęcki (ur. 1869) i jego żona Maria z Niegolewskich (ur. 1873) zamieszkali w Buszewie (gmina Pniewy) w 1910 r. Mielęccy herbu Ciołek to szlachta, której najwcześniejsi znani z genealogii przodkowie żyli w XV w. Tego samego herbu byli – między innymi – Poniatowscy (np. gen. książę Józef i król [...]

Zofia i Michał Mycielscy symbolicznie wrócili do Gałowa Wiara, Ojczyzna i... konie Michał Mycielski oraz jego żona Zofia z Karskich byli ostatnimi przedwojennymi właścicielami majątku Gałowo wraz z folwarkiem Jastrowo. Od października 2020 r. mają tam swoją ulicę: to droga od ronda im. ks. kan. płk. Henryka Szklarka-Trzcielskiego w Gałowie aż do Jastrowa. Jako osoby zasłużone nie tylko [...]

Wanda Niegolewska Bytyń - siedziba rodzinna Choć urodziłam się w Warszawie i większość swego życia tam mieszkałam, to zawsze Wielkopolska była mi bliska. Przekazali mi to Rodzice, których los rzucił do Polski centralnej, ale którzy czuli się w Warszawie, jakby mieszkali tam chwilowo. Ich przeżycia wcześniejsze sprawiły, że [...]

Mój ojciec chrzestny − bohater Leszek Kozielski (1900-1980) − powstaniec wielkopolski, żołnierz wojny polsko-bolszewickiej i kampanii wrześniowej Od nekrologu wszystko się zaczęło… W roku 2001, po śmierci mojej Mamy, przejąłem rodzinne archiwum. Setki zdjęć, dziesiątki dokumentów i innych pamiątek. Zdałem sobie sprawę, że archiwum, w którym ja dobrze się orientuję, dla moich następców może już [...]

Izolda Kiec Różowa Kukułka, czyli poznańskie losy Ludwika Pugeta Ludwik „Lulu” Puget (1877-1942), krakowski rzeźbiarz i historyk sztuki, który sławę zdobył, projektując lalki dla Szopek Zielonego Balonika, ożeniony się z Wielkopolanką Julią Kwilecką, współwłaścicielką Oporowa niedaleko Szamotuł, w 1926 r. przeniósł się wraz z rodziną do tamtejszego dworku. Oczywiście, skorzystał z okazji i nie [...]

„Ponad własne życie milsza im była niepodległość ojczyzny” Witold Turno, Mścisław Żółtowski i Stanisław Błociszewski − bohaterowie bitwy pod Ignacewem (1863) Część I: Bitwa Bitwa pod Ignacewem, rozegrana 8 maja 1863 roku, była jedną z najkrwawszych podczas powstania styczniowego. Dwaj mieszkańcy naszego regionu: Witold Turno i Mścisław Żółtowski  odegrali w niej ważną rolę. Obaj zapłacili za to [...]

Ubranie lekarza w czasie dawnych epidemii. W dziobie maski umieszczano środki zapachowe (wierzono, że uchronią one przed zarażeniem się od chorego). Miedzioryt Paula Fürsta, ok. 1656 r. Gaj Mały - krzyż na cmentarzu cholerycznym Koźle - krzyż i oznakowanie drogi do cmentarza Binino [...]

Tekla Kwilecka i krzyż z Binina W lipcu 1862 roku przed sądem w Szamotułach toczyła się sprawa przeciwko hrabinie Tekli Kwileckiej z Dobrojewa oraz jej rządcy Walentemu Janasowi. Oskarżeni zostali oni  o „opór stawiany władzy rządowej”. Za sformułowaniem tym kryła się sprawa umieszczenia przy drodze w Bininie drewnianego krzyża pomalowanego biało-czerwono. Tekla Kwilecka w Dobrojewie zamieszkała w listopadzie 1932 [...]

Prekursorska inicjatywa hrabiny Barbary Kwileckiej Prywatna szkoła gospodarcza dla dziewcząt w Dobrojewie Barbara Kwilecka (1845-1910) była córką pisarki Bogusławy z domu Dąbrowskiej i Teodora Mańkowskiego. Jej dziadkiem był Jan Henryk Dąbrowski – generał, uczestnik insurekcji kościuszkowskiej (1794), twórca Legionów Polskich we Włoszech i uczestnik kampanii napoleońskiej. Imię Barbara Kwilecka odziedziczyła po babce, drugiej żonie [...]

Osady leśne Kwileckich W okresie posiadania przez Kwileckich majątku zwanego „Ostroroszczyzną” (a później Dobrojewszczyzną), czyli od 1737 roku do 1939 roku, w lasach od Wielonka w kierunku Zajączkowa powstały trzy osady: Klemensowo, Forestowo oraz Stefanowo (obecnie gmina Pniewy). Informacje na temat dwóch pierwszych miejscowości znajdujemy w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich” (w tomie II i [...]

Pałac w Rudkach Około 1800 roku dla Teodora Cieleckiego, według projektu architekta Hilarego Szpilowskiego, został wybudowany pałac w Rudkach. Obiekt – niestety – nie przetrwał wojny. Został zburzony przez hitlerowców w 1940 roku. W niniejszym tekście postaram się nieco przybliżyć historię i architekturę tego obiektu. O historii samej wsi napiszę w innym tekście, dziś przytoczę [...]

Karolewo Między Ostrorogiem a Szczepankowem leży niewielka miejscowość – Karolewo. W Rozporządzeniu Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 roku w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. 2013 poz. 200) Karolewo zostało sklasyfikowane jako osada. Próżno szukać jakiś starych wzmianek na jej temat. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, tom III wydany [...]