Michał Dachtera

Karolewo

Między Ostrorogiem a Szczepankowem leży niewielka miejscowość – Karolewo. W Rozporządzeniu Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 roku w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. 2013 poz. 200) Karolewo zostało sklasyfikowane jako osada. Próżno szukać jakiś starych wzmianek na jej temat. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, tom III wydany w 1882 roku, nie zawiera tej miejscowości. Nie mówiąc już o jakichś starszych źródłach.

Najstarsza mapa, na której znalazłem Karolewo, pochodzi z 1892 roku. W Kronice domowej Mańkowskich znajdujemy informację, że folwark Karolewo graniczący z Rudkami, należał do Teodora Mańkowskiego, który mając duże problemy finansowe sprzedał je za ułamek wartości – 109 tys. marek, Janiszewskiemu z Grębanina. Tymczasem Janiszewski miał już kupca na folwark za ponad 3 miliony.

W dwudziestoleciu międzywojennym osada ta należała do Leleszów, więc być może to Lelesza był tym, który nabył Karolewo od Janiszewskiego. W 1929 roku majątek Henryka Leleszy wynosił 125 hektarów (w tym: 105 ha ziemia orna, 8,5 ha ogród i park, 6 ha łąki, 3 ha pastwiska, 2,5 ha podwórze i drogi). Cały teren orny był zdrenowany. Z tego okresu znamy również przeznaczenie pól: 35 ha – żyto, 15,5 ha – owies, 15 ha – buraki cukrowe, 12 ha – ziemniaki, 10 ha – jęczmień, 8 ha – pszenica, koniczyna czerwona – 4 ha, mieszanka – 4ha oraz lucerna – 1 ha. W stajniach Leleszów było 16 koni roboczych, w oborach – 1 byk i 15 krów dojnych, 15 jałówek i 2 cielęta. Na skutek pomoru w chlewie pozostało tylko 9 świń. Gospodarstwo posiadało garnitur młociarniany, śrutownik do napędu lokomobilą, opielacz wielorzędowy i dwa siewniki. Henryk Lelesza przez wiele lat był prezesem Kółka Rolniczego w Ostrorogu.

Defilada 7. Pułku Strzelców Konnych Wielkopolskich w Karolewie (gmina Ostroróg). Poczet sztandarowy  i orkiestra.

Na przełomie lipca i sierpnia 1938 roku u Madalińskich w Kluczewie odbywały się manewry VII Pułku Wielkopolskich Strzelców Konnych. Natomiast 29 lipca w trakcie święta pułkowego odbyła się polowa msza święta w Karolewie, a po niej uroczysta defilada i wręczenie odznak.

Rozmowy przed uroczystością, na zdjęciu m.in. płk. Zbigniew Kownacki i starosta szamotulski Narajewski. Chwila przed wręczeniem odznaczeń.

Z obiektów historycznych w Karolewie znajduje się dworek wybudowanych w końcu XIX wieku. Budynek murowany i otynkowany, pięcioosiowy, parterowy, z dwuspadowym dachem. Nad głównym wejściem portyk kryty oddzielnym dachem. Portyk został wsparty na dwóch kolumnach. Od strony wschodniej do dworku dobudowano w latach 30. XX wieku parterową przybudówkę z płaskim dachem.

Pomiędzy zabudowaniami znajdują się pozostałości dawnego parku o powierzchni około 1 hektara. W parku dominują lipy i robinie.

Dworek w Karolewie. Zdjęcie Andrzej Bednarski

Literatura:

1. Opis warsztatów rolnych w powiecie szamotulskim (Wlkp.) dla wycieczek na P.W.K., 1929.
2. Paweł Mordal, Inwentaryzacja krajoznawcza Miasta i Gminy Ostroróg, Ostroróg 1990.

Fotografie:

1. Zdjęcia współczesne: Ewa Napierała i Andrzej Bednarski.
2. Album Izabeli Madalińskiej.
3. „Gazeta Szamotulska” 1935 nr 44.