Marian Orlik - ofiara stalinizmu Kiedy rozmawia się z kimkolwiek z potomków Mariana Orlika, czuje się ich ból i zarazem wielką dumę. Pierwszy z rodziny zdał przed wojną maturę, został zawodowym oficerem, znał kilka języków, grał na wielu instrumentach. Bliscy nie wierzyli, że można człowieka, który mógłby zrobić jeszcze tyle dobrego, tak po prostu zabić. Ciała zresztą nie [...]

Andrzej Niziołek Przypadek  – o wielkopolskich Sprawiedliwych wśród Narodów Świata Ten reportaż opowiada o jednych z wielkopolskich Sprawiedliwych wśród Narodów Świata – Aurelii i Alfonsie Gawlakach z Wrześni. Jaki jest ich związek z Szamotułami? Historie Wielkopolan uhonorowanych przez Izrael medalem Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata – wyjątkowym tytułem otrzymywanym za uratowanie czyjegoś żydowskiego życia w czasie wojny i Holokaustu [...]

Paweł Brzeźniak Moje wspomnienie Ks. Lucjana Rondudy Księdza Lucjana Rondudę poznałem w 1962 r., gdy przybył do Szamotuł i zaczął uczyć religii między innymi uczniów Liceum Ogólnokształcącego, w którym w tym roku również rozpocząłem naukę. Pierwsze lekcje religii odbywały się w salce katechetycznej znajdującej się na zapleczu głównego ołtarza w kościele św. Krzyża. Wyposażenie salki zorganizował głównie z własnych [...]

Iwona Majewska (1950-2020) Pani Iwona znów tańczy z premierem Mazowieckim Artykuł miał powstać pod koniec września. Kiedy zadzwoniłam do pani Iwony, aby umówić się na spotkanie, dowiedziałam się od męża, że od kilku dni jest w szpitalu. Nie przypuszczałam jeszcze wówczas, że jedyny tekst, który przyjdzie mi napisać, będzie pośmiertnym pożegnaniem. Iwona i róże Wychowała [...]

Irena Krzywoszyńska. Portret „Róży” Doktor Irena Krzywoszyńska pracowała w Szamotułach ponad 30 lat. Przeniosła się tu z dwojgiem dzieci i siostrą Janiną Nowakowską (pielęgniarką) krótko po II wojnie światowej. Była osobą bez reszty oddaną pacjentom, cieszyła się wielkim autorytetem. Niektórzy wiedzieli, że na ręce ma wytatuowany numer obozu koncentracyjnego i nigdy nie pojedzie do Poznania na [...]

Relacja Telesfora Kaczmarka Zostały tam tysiące Polaków Wojennych przeżyć Telesfora (Maćka) Kaczmarka w Związku Radzieckim przez długie lata nie znali nawet jego najbliżsi. W niektórych rodzinach tak było: traktowano wojnę jako zamknięty etap, nie rozmawiano o niej, nie rozdrapywano ran. Wierzono w uzdrowicielską moc czasu. Kiedy Telesfor (Maciek) żył, niebezpiecznie było mówić zresztą mówić o pewnych sprawach. [...]

Zygmunt Budzyński − ojciec, sędzia, więzień oflagu część 1. Ewa Krygier, Portret Ojca Moja wiedza o Ojcu składa się z informacji, czasem drobnych, a jego portret powstał w mojej głowie i sercu w nieznacznym tylko stopniu na podstawie moich własnych doświadczeń i obserwacji. Składają się na niego przede wszystkim wspomnienia najbliższej rodziny i znajomych, listy, pisane do nas [...]

Wspomnienia Jerzego Moroza z dziecięcych lat na Kresach Południowo-Wschodnich Cudem ocalałem Każdy rodzic marzy o beztroskim dzieciństwie dla swojego dziecka, moje też miało takie być, ale nie było... Urodziłem się 7 stycznia 1936 roku w Brzuchowicach w pensjonacie „Litwinka”, stanowiącym własność dziadków − rodziców mamy, Ireny z domu Koske. Przed wojną była to dla lwowiaków [...]

Stanisław Kowalewski Wspomnienia część 3: Życie w powojennej rzeczywistości Poprzednie część wspomnień Stanisława Kowalewskiego  http://regionszamotulski.pl/stanislaw-kowalewski-powstanie-wielkopolskie-i-praca-w-szamotulskiej-policji-w-okresie-miedzywojennym/ http://regionszamotulski.pl/stanislaw-kowalewski-przezycia-z-czasow-niemieckiej-okupacji-w-szamotulach/ W nowej rzeczywistości Gdy już Niemcy opuścili Szamotuły i powstała Milicja Obywatelska, zostałem mianowany referentem brygady śledczej w Szamotułach. Rozpocząłem więc trudną pracę wywiadowczo-śledczą w mieście i na terenie powiatu. Zdarzały się różne trudne, nieprzyjemne sytuacje, szczególnie, że dużo policjantów [...]

Ks. Antoni Cieciora i Wilm Hosenfeld Polski kapłan i niemiecki oficer To miał być tekst o kapłanie − absolwencie szamotulskiego gimnazjum, kolejny - po artykułach o kolegach z tego samego rocznika: ks. płk. Henryku Szklarku-Trzcielskim, kapelanie powstania warszawskiego, i ks. Alojzym Sławskim, w czasie wojny więzionym w Dachau. Wojenna historia ks. Antoniego Cieciory, zdawałoby się − mniej dramatyczna, okazała [...]

Michalina Kruszona z domu Ciborek (1868-1951), zdjęcie z ok. 1939 r. Dokument ślubu, wydany w 1927 r. Antoni Kruszona (1899-1918) Świadectwo chrztu Zygfryda Kruszony, wydane w 1914 r. (na dole podpis zasłużonego szamotulskiego proboszcza Bolesława Kaźmierskiego) Przedwojenny dowód osobisty Walentego Kruszony [...]

Więzień Dachau, wierny przyjaciel i zasłużony kapłan Ks. Alojzy Sławski Trzymam w dłoni obrazek prymicyjny. Jego szata graficzna jest dość prosta. Na awersie pokłon Trzech Króli, na rewersie wyraźne nazwisko: ks. Alojzy Sławski. - Kto to był, pytam siedzącą obok kuzynkę Krystynę – bratanicę ks. Czesława Cofty. Jej archiwum właśnie przeglądam. - To jego przyjaciel z lat [...]

Stanisław Kowalewski Wspomnienia część 2: Przeżycia z czasów okupacji niemieckiej w Szamotułach Pierwsze tygodnie okupacji Pracę w Policji Państwowej rozpocząłem dnia 17 sierpnia 1925 roku, a zakończyłem , jak się później okazało, 1 września 1939 roku z chwilą wybuchu drugiej wojny światowej. Pamiętam, że właśnie 1 września 1939 roku syreny Straży Ogniowej oraz wszystkie dzwony kościelne oznajmiły, [...]

Stanisław Kowalewski Wspomnienia część 1: Powstanie wielkopolskie i praca w szamotulskiej policji w okresie międzywojennym Zawsze sobie mawiałem, że kiedy dorosnę i będę już w wieku podeszłym, napiszę książkę o moich przeżyciach, mojej młodości, moich radościach i smutkach, o współżyciu z rodziną, o zdobywaniu pracy, o zakochaniu się, o zawarciu związku małżeńskiego, o Powstaniu Wielkopolskim, o obowiązkowej służbie [...]