About Agnieszka Krygier-Łączkowska

Autor nie uzupełnił żadnych szczegółów
So far Agnieszka Krygier-Łączkowska has created 361 blog entries.

Tymek Lendzion – Krajobrazy w okolicach Szamotuł: Gałowo, Przyborówko, zbiornik Radzyny i Warta w Obrzycku

Gałowo, Przyborowo, Przyborówko, Zbiornik Radzyny i Warta w Obrzycku

Okolice Szamotuł w obiektywie Tymka Lendziona

Zachwyćcie się światem tak jak fotograf i zdjęciami – tak jak my! Podszamotulskie krajobrazy i ukryte w nich piękno (a czasem także tajemnica), różne pory roku, dnia, odmienna pogoda. Autorem wszystkich zdjęć jest Tymoteusz Lendzion, fotografik pochodzący z Katowic, ale od kilkunastu lat mieszkający w Gałowie pod Szamotułami.

Okolice Gałowa

Okolice Przyborowa i Przyborówka

Zbiornik Radzyński, Radzyny

Warta w Obrzycku

Szamotuły, 27.04.2021

Tymek Lendzion – Krajobrazy w okolicach Szamotuł: Gałowo, Przyborówko, zbiornik Radzyny i Warta w Obrzycku2025-01-07T10:00:14+01:00

Aktualności – kwiecień 2021

Przodkowie Elżbiety II a Szamotuły

Obchodząca 21 kwietnia 95. urodziny królowa Elżbieta II, wywodzi się z rodziny, do której w momencie odzyskania przez Polskę niepodległości należał majątek Szamotuły – Zamek, a do początku XX w. także inne majątki w okolicy: Kaźmierz, Brodziszewo czy Komorowo.

Saksońska rodzina książęca Coburg-Gotha kupiła majątek szamotulski w 1862 r. Zrobił to Ernest II (1818-1893), starszy brat Alberta – męża brytyjskiej królowej Wiktorii (prapradziadek Elżbiety). Po bezpotomnej śmierci Ernesta w 1893 r. tron saksoński objął młodszy syn Alberta i Wiktorii – Alfred (1844-1900), urodzony w Windsorze, w brytyjskiej rodzinie królewskiej noszący tytuł księcia Edynburga oraz hrabiego Kentu i Ulsteru. Ponieważ Alfred nie pozostawił męskiego potomka (dwaj jego synowie zmarli wcześniej), sukcesja tronu saksońskiego w 1900 r. przeszła na jego bratanka – Karola Edwarda (1884-1954), syna Leopolda (najmłodszego z synów Alberta i Wiktorii). Faktycznie Karol Edward objął on władzę w 1905 r., w momencie osiągnięcia pełnoletniości (ukończenie 21 lat). Po ustanowieniu republiki w 1918 r. został on zmuszony do abdykacji. W latach 30. został gorliwym zwolennikiem Hitlera. Coburgowie rzadko przyjeżdżali w te strony (informację o pobycie księcia w Szamotułach w 1911 zamieściło pismo „Orędownik”), a ich majątki były wydzierżawiane.

W czasie 1. wojny światowej brytyjska linia rodziny zmieniła nazwisko na Windsor.




19 kwietnia – rocznica powstania w getcie warszawskim

„Miałam wtedy niecałe 10 lat. Stałam na balkonie naszego domu przy ul. Brzozowej, na Starym Mieście w Warszawie” – wspomina Ewa Krygier z domu Budzyńska, wieloletnia nauczycielka szamotulskiego liceum. Był wtedy jeden z dni Wielkiego Tygodnia, może nawet Wielki Piątek. Powstanie w getcie wybuchło kilka dni wcześniej, w poniedziałek, w przeddzień święta Paschy. Nad naszymi głowami unosił się dym, czuć było zapach płonących przedmiotów, fruwały jakieś skrawki papierów. Usłyszałam wtedy głos naszej krewnej, osoby skądinąd niezwykle pobożnej, która stwierdziła, że tak Pan Bóg karze Żydów za to, że ukrzyżowali Chrystusa. Krótko wcześniej podsłyszałam, jak dorośli z przerażeniem opowiadali sobie, że Niemcy podpalają domy w getcie, a żydowskie matki, aby uchronić swoje dzieci przed cierpieniem w płomieniach, wyrzucały je z okien. Wiedziały, że dzieci zginą, ale chciały, żeby to była śmierć szybka i w miarę bezbolesna, więc zawijały je najpierw w kołdry, rzucały z okna, a potem same skakały za nimi. Zbulwersowana tą karą Boską pobiegłam do babci z pytaniem, dlaczego muszą cierpieć dzieci i ich matki. Usłyszałam odpowiedź: nie słuchaj takich bzdur! Chyba to przeżycie zadecydowało, że przeraża mnie jakikolwiek przejaw antysemityzmu”.

O powstaniu w getcie i „fruwających jak motyle większych i mniejszych skrawkach spalonych papierów, strzępach kart książek” pisała też z bólem sąsiadka Budzyńskich – Monika Żeromska (córka pisarza): „Jak tu żyć, zachować te pozory normalności (…). Jak udawać, że nic się nie dzieje albo że nie wiem, że coś się dzieje, (…) kiedy tuż obok, w zasięgu wzroku, węchu, słuchu toczy się ta okrutna i wspaniała wojna”.

Wojna nigdy nie jest wspaniała, ale postawa Żydów, którzy porwali się na beznadziejną walkę, aby móc umrzeć na własnych warunkach, budziła podziw wielu warszawiaków. Wielu jednak było wobec ich losu zupełnie obojętnych.

Plakat – Damian Kłaczkiewicz, zdjęcie Ewy Budzyńskiej z 1942 r.




Odeszła Helena Szczerkowska

Z wielkim smutkiem informujemy, że 9 kwietnia – w wieku 108 lat – zmarła Helena Szczerkowska, najstarsza mieszkanka Szamotuł i regionu. Darzyliśmy Ją wielką sympatią i szacunkiem. Rodzinie składamy wyrazy głębokiego współczucia.

Przypominamy artykuł na podstawie wspomnień pani Heleny, który zamieściliśmy na naszym portalu 2 lata temu: http://regionszamotulski.pl/helena-szczerkowska…/




Historia na Wielki Piątek. Fragment korony cierniowej w Szamotułach?

Kiedy dwa lata temu płonęła katedra Notre Dame w Paryżu, wielu ludzi zadawało sobie pytanie, co stało się z relikwiami, w tym z koroną cierniową, która we Francji jest przechowywana od XIII w. Relikwie, jak się wkrótce okazało, zostały uratowane.

Korona z katedry Notre Dame to obecnie sama obręcz z sitowia, do której przymocowana była konstrukcja z kolczastych pnączy. W średniowieczu panował bowiem zwyczaj odrywania poszczególnych cierni i darowywania ich kościołom i władcom. Czy jeden z kolców korony trafił do Szamotuł? Najprawdopodobniej tak, ale tylko na kilkadziesiąt lat. Informacje na ten temat znaleźć można w szamotulskich księgach parafialnych XVI w., historia ta pojawiła się też w wydanej w 1938 r. książce Ziemia rawicka w legendzie i baśni. Autor powołuje się na kronikę klasztoru w Miejskiej Górce i pisze: „Przywiózł go [kolec z korony cierniowej] z Ziemi Świętej ówczesny dziedzic, właściciel Miejskiej Górki, sławny Andrzej Górka herbu Łodzia w roku 1479. Podczas swego pobytu w Jerozolimie dał możny magnat znaczniejszą jałmużnę oo. bernardynom, ci zaś na znak wdzięczności wyłamali jeden kolec z korony cierniowej i wręczyli go Górce na pamiątkę. Kolec ten według intencji fundatora miał otrzymać kościół parafialny w miejscowości jego imienia, w Miejskiej Górce. Ponieważ jednak stałym miejscem zamieszkania Górki były Szamotuły, uprosili go księża szamotulscy po powrocie do kraju, by cierń, oprawiony w drogocenną złotą monstrancję, pozostał na razie w tym mieście. W czasie, kiedy Górkowie porzucili wiarę ojców swoich i zaczęli sprzyjać herezji, udała się krewna tego rodu, pani Międzyrzecka, do Szamotuł i uprosiła tę cenną pamiątkę dla siebie, którą dłuższy czas przechowywała w domu. Dopiero z polecenia spowiednika swego oddała relikwię świętą na właściwe miejsce przeznaczenia, do kościoła w Miejskiej Górce”. W tej ostatniej świątyni cierń z korony cierniowej przechowywany jest do dziś.

Przytoczona historia zawiera wiele nieścisłości, nie znaczy to, że cała jest zmyślona. W księgach parafialnych kolegiaty szamotulskiej znajduje się zapis mówiący o tym, że cierń z korony przekazał kościołowi Łukasz Górka, wówczas starosta poznański i współdziedzic Szamotuł, po czym do kościoła w Górce przekazał go Andrzej z Czarnkowa, kasztelan kaliski (brak dat tych wydarzeń). Musi tu chodzić o Łukasza II Górkę (1481-1542) – potężnego i wpływowego magnata, późniejszego biskupa, formalnego fundatora kapituły kolegiackiej w Szamotułach. Błędna (lub źle odczytana) jest podana w kronice z Miejskiej Górki data przywiezienia relikwii do Szamotuł: nie mógł to być rok 1479 (może 1529?). W aktach kapituły generalnej kolegiaty szamotulskiej z 1603 r. odnotowano, między innymi, potrzebę odzyskania ciernia z korony cierniowej Zbawiciela, co potwierdza, że tej relikwii już w tym czasie w Szamotułach nie było.

Po latach, pod koniec XX w., do Szamotuł trafiły inne relikwie pasyjne – fragment drzewa z krzyża świętego, które znajdują się obecnie w kościele św. Krzyża.

Zdjęcie z bazyliki kolegiackiej w Szamotułach (fragment XIV-wiecznego gotyckiego krzyża) Andrzej Bednarski


Szamotuły, 18.04.2021

KWIECIEŃ 2021


Plakaty Damiana Kłaczkiewicza

(indywidualne i dla SzOK)

29 kwietnia – Międzynarodowy Dzień Tańca

27 kwietnia – Światowy Dzień Grafika

23 kwietnia – Światowy Dzień Książki

22 kwietnia – Dzień Ziemi

15 kwietnia – Światowy Dzień Sztuki

7 kwietnia – Dzień Pracownika Służby Zdrowia oraz Światowy Dzień Zdrowia

Wielkanoc


Aktualności – kwiecień 20212025-01-13T16:50:25+01:00

Karol Kaczmarek – wspomnienie

Karol Kaczmarek – życie zbyt krótkie

Karol Kaczmarek całe życie mył się w zimnej wodzie. Nie było w tym nic z radosnego morsowania, po prostu tak się nauczył w dzieciństwie, które przeżył na zesłaniu w Kazachstanie.

Urodził się 30 października 1939 r. w Pińsku, kilka tygodni po zajęciu miasta przez wojska sowieckie. Jego ojciec, Telesfor Kaczmarek, pochodził z Szamotuł, od 1933 r. pracował w Pińsku w Urzędzie Skarbowym. W połowie kwietnia 1940 r. półroczny Karol, razem z mamą Zuzanną z domu Domańską i jej siostrą Jadwigą, zostali wywiezieni do Kazachstanu.

Miesiąc wcześniej aresztowano Telesfora, który trafił do łagru. Udało mu się wydostać stamtąd we wrześniu 1941 r., po porozumieniu rządu polskiego na emigracji z rządem radzieckim. Telesfor wstąpił do Armii gen. Andersa i dzięki pomocy ambasady dowiedział się, gdzie przebywają jego najbliżsi. W momencie ewakuacji polskiego wojska z ZSRR miał nadzieję, że rodzinie uda się dołączyć do grupy ponad 40 tys. polskich cywilów, która również opuszczała Związek Radziecki. Tak się jednak nie stało ‒ Stalin po wydaniu zgody na wyprowadzenie Armii Polskiej z ZSRR nie brał już pod uwagę jakiejkolwiek dalszej współpracy.


Z lewej: Zuzanna i Telesfor Kaczmarkowie na ulicach Pińska, przed 1939 r. Z prawej: Telesfor Kaczmarek w 2 Korpusie Polskim we Włoszech, 1945 r., Wenecja, przed bazyliką św. Marka

Ze wspomnieniami Telesfora Kaczmarka można się zapoznać w artykule http://regionszamotulski.pl/telesfor-kaczmarek-wiezien-lagru-i-zolnierz-armii-gen-andersa/ 


Zuzanna, Jadwiga i Karol pozostali w Kazachstanie do końca wojny. Cierpieli z powodu strasznego głodu i zimna. Kiedy w 1945 r. wracali do Polski, mróz był taki, że przewożący ich furman zamarzł w czasie jazdy. Już po przekroczeniu granicy Karol dostał od jakiejś życzliwej kobiety suchą bułkę. Przyzwyczajony do jedzenia sucharów chłopiec ogryzł skórkę dookoła i zapytał mamę, czy to w środku też się je – nigdy wcześniej nie widział zwykłej bułki. Zuzanna, Jadwiga i Karol zamieszkali w Żelechowie (pow. garwoliński), rodzinnej miejscowości Domańskich. Po powrocie do Polski w 1947 r. odnalazł ich tam Telesfor. To on zdecydował o przeniesieniu się całej rodziny do Szamotuł.


Karol Kaczmarek, koniec lat 60.


W Szamotułach urodziły się dwie siostry Karola: Małgorzata i Urszula oraz brat Stanisław. Starszy brat był dla nich zawsze wzorem i autorytetem. Karol skończył szkołę podstawową, a ponieważ swoją przyszłość zawodową wiązał z szamotulskimi młynami, zdecydował się na naukę w technikum młynarskim w Toruniu. Przez pewien czas rzeczywiście pracował w szamotulskim zakładzie. Kiedy otrzymał powołanie do wojska, wybrał szkołę podoficerską w Olsztynie, ale po tragicznej śmierci ojca w 1960 r. zrezygnował z niej i wrócił do Szamotuł. Kolejnym etapem życia zawodowego Karola Kaczmarka były zakłady młynarskie w Lęborku, tam też ożenił się i urodził mu się syn Marek. Był zawsze pogodnego usposobienia, chętnie pomagał innym.

Zginął tragicznie kilka dni przed Bożym Narodzeniem 1972 r. Razem innymi pracownikami młyna wracał z naprawy urządzeń zakładu w Trójmieście. W Gdyni-Orłowie samochód  lęborskiego młyna zatrzymała kobieta obładowana świątecznymi zakupami. Chciała, żeby podwieźć jej tobołki do Lęborka, a ona sama pojedzie pociągiem. Karol ofiarował jej własne miejsce w służbowej nysie, a sam pobiegł na pociąg. Próbował wskoczyć do pociągu, który już ruszył, niestety – dostał się pod koła.

Agnieszka Krygier-Łączkowska

Szamotuły, 16.04.2021

Karol Kaczmarek w Żelechowie, 1946 r.

Uroczystość z okazji I komunii św. Stanisława Kaczmarka – młodszego brata Karola, 1959 r. Karol w ostatnim rzędzie po lewej stronie.

Karol Kaczmarek z żoną Elżbietą, zdjęcie ślubne

Karol Kaczmarek z synem Markiem

Grób Karola Kaczmarka na cmentarzu w Lęborku, zdjęcie z lat 70.

Zdjęcia rodzinne udostępniła Małgorzata Hołderna (siostra Karola Kaczmarka)

Karol Kaczmarek – wspomnienie2025-01-03T11:11:50+01:00

Ludzie Kościoła katolickiego w świetle zapisów w szamotulskich księgach parafialnych z lat 1602-1815

Ludzie Kościoła katolickiego w świetle zapisów w szamotulskich księgach parafialnych z lat 1602-1815

Prezentujemy kolejne opracowanie powstałe na podstawie materiałów archiwalnych. Tym razem jest to zestawienie osób posługujących oraz pracujących na rzecz Kościoła w Szamotułach, zarówno osób duchownych, jak i świeckich. Zawiera ono wykaz ustalonych, w miarę możliwości i stanu zachowania źródeł, księży, zakonników, kościelnych, dzwonników i grabarzy, którzy związani byli z szamotulskimi świątyniami w okresie od 1602 do 1815 roku.

Czytelnik znajdzie tu postacie, które przewijały się przez karty ksiąg kościelnych przez wiele kolejnych lat, a także i takie, które pojawiły się tam niejako „okazyjnie”, np. z powodu udzielanych chrztów lub ślubów, zaznaczyły swą obecność w murach kolegiaty kilkukrotnie lub wręcz jednorazowo.

Przy każdej zanotowanej osobie dodano opis pełnionych funkcji kościelnych (o ile dokonano takiej wzmianki w księdze) w postaci takiej, jakiej użyto w źródłowych zapisach z poszczególnych lat.

Ponieważ część duchownych sprawowała swe urzędy przy kolegiacie, a ich działalności nie wykazują księgi metrykalne, albo też księgi z pewnych okresów czasu nie zachowały się, braki uzupełniono informacjami zaczerpniętymi z monografii bazyliki kolegiackiej.

Zaprezentowane zestawienie wzbogacono o wynotowane z ksiąg i innych źródeł informacje dotyczące historii Kościoła w Szamotułach, pozostające często w powiązaniu z dziejami samego miasta, a także krótkie notki biograficzne o niektórych duchownych z XVIII i początków XIX w.

Na koniec specjalne podziękowanie kierujemy do Bartosza Małeckiego za pomoc w tłumaczeniu niektórych tekstów łacińskich.

Wojciech Musiał i Henryk Krzyżan

br

Podstawa opracowania:

– Archiwum Archidiecezjalne w Poznaniu – księgi parafii szamotulskiej, sygn. AAP/PM 292/-/6, AAP/PM 292/-/3, AAP/PM 292/-/1
chrzty: 1602-1620, 1624-1636, 1642-1643, 1663-1671, 1673-1815
małżeństwa: 1609-1670, 1723-1802,
zgony: 1679-1686, 1688, 1696-1720, 1723-1815
– Piotr Nowak, Dzieje bazyliki kolegiackiej oraz parafii Matki Bożej Pocieszenia i św. Stanisława Biskupa w Szamotułach, Szamotuły 2018
– Wielkopolskie Towarzystwo Genealogiczne GNIAZDO, Akta biskupów poznańskich XVII-XVIII w.
– Wielkopolskie Towarzystwo Genealogiczne GNIAZDO, Akta konsystorza poznańskiego XVI-XVIII w.
– Wielkopolskie Towarzystwo Genealogiczne GNIAZDO, projekt Wielkopolscy księża od XVIII do XX w.
– Wielkopolskie Towarzystwo Genealogiczne GNIAZDO, Indeksy wielkopolskich księży

Miejsca pochówków


Bazylika kolegiacka, niedaleko za „wielkimi wrotami” (głównym wejściem od strony zachodniej), blisko nieistniejącego ołtarza św. Krzyża, znajdowała się krypta dziekanów kolegiaty, pod prospektem organowym zaraz za wrotami pochowano też niektórych mieszczan szamotulskich. Zdjęcia Jerzy Walkowiak i Andrzej Bednarski


Bliżej ołtarza głównego znajdowała się krypta kanoników i prepozytów, w pobliżu ambony pochowano zamordowanego w 1723 r. byłego burmistrza miasta Łukasza Kłoszewicza oraz Stanisława Grabowskiego, scholastyka i spowiednika. Zdjęcia Jerzy Walkowiak


Prezbiterium i wielki ołtarz, tu stały stalle kanoników i tu odbywały się spotkania kolegium kościoła, przed nim znajduje się krypta kanoników i prepozytów kolegiaty, przy krypcie także pojedyncze pochówki  „w ziemi”; miejsce pochówku wielu duchownych szamotulskich. Zdjęcia Jerzy Walkowiak i Andrzej Bednarski


Nawa główna, nagrobek Jakuba Rokossowskiego, miejsce jego pochówku oraz m.in. Stanisława Kosciańskiego, kantora i muzyka kolegiackiego. Zdjęcia Jerzy Walkowiak i Andrzej Bednarski



Nawa południowa z ołtarzem Matki Bożej Cudownej, w tym miejscu znajdowała się krypta kustoszów kolegiackich, tzw. krypta dzieci i krypta Mycielskich, miejsce pochówku m.in. Andrzeja Białoskiego, kantora kolegiackiego i pisarza miejskiego. Zdjęcia Maciej Borowczak


Nawa północna, tu znajdował się m. in. ołtarz Aniołów Stróżów, św. Stanisława Kostki, Przemienienia Pańskiego; to także miejsce pochówku mieszczan szamotulskich. Zdjęcia Jerzy Walkowiak

Kościół św. Krzyża i budynek klasztorny, w kryptach spoczął m.in. były pleban słopanowski Jakub Jarocki, senior kustosz kolegiacki Franciszek Łukasz Kolonecki. Przed wejściem do kościoła znajdował się niewielki cmentarz. Zdjęcie Jerzy Walkowiak

Szamotuły ul. Poznańska (stan obecny), w tym miejscu znajdował się mały kościółek pw. św. Ducha, na północ i wschód od niego spory cmentarz, na którym chowano przede wszystkim mieszkańców przedmieścia Nowa Wieś (Psie Pole), a także folwarku Siemiątkowskie. Obok usytuowany był podmiejski szpital/przytułek (grec. Xenodochio). Zdjęcie Jan Kulczak


Fara we Wronkach, miejsce spoczynku prepozyta szamotulskiego i biezdrowskiego Wojciecha Korzbok Łąckiego. Zdjęcia Jerzy Walkowiak

Kościół w Słopanowie z końca XVII w., miejsce spoczynku księży związanych z szamotulska kolegiatą, m.in. Bonawentury Franciszka Brzezińskiego, zmarłego w trakcie zarazy w 1709 r. czy Macieja Rychlikiewicza. Jest to także miejsce działalności kontrowersyjnego plebana Jakuba Jarockiego. Zdjęcie Tomasz Kotus

Kościół w Bytyniu, miejsce pochówku m.in. Jana Szadowskiego, kanonika szamotulskiego. Zdjęcie Jerzy Walkowiak

Kościół w Cerekwicy (XIX w.), miejsce posługi m.in. Zachariasza Jelińskiego i Mikołaja Paratowicza. Zdjęcie Fotopolska


Kościół w Sobocie, miejsce pochówku m.in. Stefana Sypniewskiego, kanonika szamotulskiego. Zdjęcia Fotopolska

Kościół w Smogulcu koło Gołańczy, miejsce spoczynku Michała Rzekaczewskiego, kanonika seniora szamotulskiego z fundacji Górki, prepozyta smoguleckiego w archidiecezji gnieźnieńskiej. Zdjęcie Przemysław Jahr

rok 1602

Wojciech Bieganowski, prepozyt szamotulski, kanonik katedry poznańskiej;
Jan Arcanath Costen, bakałarz sztuk i filozofii, kantor, kommendariusz/komendarz (commendarius), altarysta (tak przedstawił siebie na pierwszej stronie księgi chrztów z 1602 r., w której początkowe wpisy wyszły spod jego ręki);
Walenty z Bożejewic, kustosz;
Łukasz, mansjonarz;
Andrzej, mansjonarz;
Michał, mansjonarz;
Walenty, mansjonarz (Walenty Bożejewic?);
Franciszek, mansjonarz;

rok 1603

Wojciech Bieganowski, prepozyt szamotulski;
Wojciech Raczęski, dziekan;
Jan Arcanath, kantor;
Michał z Bytynia, mansjonarz i kanonik;
Franciszek z Russocic, mansjonarz i kanonik;
Łukasz, mansjonarz;
Andrzej, mansjonarz;
Walenty Bożejewski kustosz, mansjonarz;
Kasper, mansjonarz;
Stanisław, pleban ze Słopanowa;
Jan Trestkowski(?);

Uwaga: na końcu księgi zmarłych, obejmującej lata 1679-1757, znajdują się akta kapituły generalnej kolegiaty św. Stanisława w Szamotułach z lipca 1603 roku, które opisują m. in. takie sprawy:
– obowiązki pisarza i ekonoma kapituły,
– skarbnik kapitulny,
– o kapitule generalnej (ogólnej) i partykularnej (szczegółowej), parę faktów z historii kapituły szamotulskiej,
– opłata przy przyjęciu nowego kanonika,
– obrzędy przy przyjęciu nowego kanonika, przysięga, modlitwy,
– potrzeba wpisania przywilejów kapituły do księgi, sprawa zwrotu pieniędzy kościołowi, wakujące beneficja,
– wykup sum i zastawów, potrzeba budowy domu dla kanoników,
– sprawy szczegółowe,
– potrzeba odzyskania Ciernia z Korony Cierniowej Zbawiciela,
– msze za zmarłych (rocznicowe, trycezymy),
– śpiew brewiarza i cursus o NMP,
– rola i łąka dziekana kapituły, plac pod dom dziekana, czynsze dla dziekana i kustosza kapituły.
Nadto wymieniony jest skład ówczesnej kapituły kolegiackiej: Wojciech Bieganowski – kanonik poznański i prepozyt szamotulski, Wojciech Raczęski – dziekan, Walenty Bozejewski – kustosz, Michał z Bytynia – kanonik z fundacji Górki, Jan Trestkowski (?) i Franciszek z Russocic – kanonicy z fundacji Grzegorza i mansjonarze oraz inni, niewymienieni z nazwisk.

rok 1604

Jan Bieganowski, prepozyt;
Wojciech Racienski, dziekan;
Walenty Bożejewski, kustosz;
Jan Arcanath, kantor;
Michał, mansjonarz;
Franciszek, mansjonarz;
Łukasz, mansjonarz;
Kasper, mansjonarz;
Andrzej, mansjonarz;
Walenty, mansjonarz (Walenty Bożejewski, kustosz?);
Wincenty;
Jan Jurovius, kaznodzieja;
Franciszek z Russocic, mansjonarz;

rok 1605

Jan Strykowski, prepozyt szamotulski;
Wojciech Racienski, dziekan;
Jan Arcanath, kantor;
Franciszek, mansjonarz;
Łukasz Wroniecki (Wronczanin?), mansjonarz;
Wincenty;
Walenty, mansjonariusz (Walenty Bożejewski kustosz?);
Michał, mansjonarz;
Franciszek, mansjonarz;
Andrzej Smiescovius (ze Śmieszkowa?);
Wojciech Obornicki (Oborniczanin?), wikariusz;
Wojciech, organista;

Uwaga: w 1605 r. opisano teren przyległy do zamku jako suburbio Gorcanae arcis (przedmieście zamku Górków), natomiast w 1610 r. jako przedmieście Wronieckie (suburbio Wronecensis).

rok 1606

Jan Strykowski, prepozyt;
Wojciech Racienski, dziekan;
Franciszek, mansjonarz;
Łukasz Wronecki, mansjonarz;
Wojciech Obornicki, vice mansjonarz;
Walenty, mansjonarz (Walenty Bożejewski kustosz?);
Andrzej Smieskovius, mansjonarz;
Wojciech Gracialista;
Michał, mansjonarz;
Jan Arcanath, kustosz, kaznodzieja i kommendariusz szamotulski, kantor;

rok 1607

Jan Strykowski, prepozyt;
Wojciech Racienski, dziekan;
Jan Arcanath, kantor;
Franciszek z Russocic;
Łukasz, mansjonariusz;
Walenty Bozejewski, mansjonarz, kustosz;
Andrzej Smieszkovius;
Michał;

Uwaga: w księdze chrztów znajduje się wpis, że w maju i czerwcu 1607 r. zaraza (dżuma – pestis) grasowała w okolicach Kaźmierza, dlatego kilkoro dzieci z tamtego terenu ochrzczono w Szamotułach. W połowie lipca ogarnęła miasto Szamotuły. W tym czasie ochrzczono tylko czworo dzieci. Przy kościele pozostali i posługiwali: Walenty Bożejewski – kustosz i mansjonarz kościoła kolegiackiego, Andrzej Smieszkowius – kanonik i mansjonarz, Franciszek z Russocic – kanonik i mansjonarz oraz Łukasz Wroniecki – mansjonarz, który zmarł w czasie zarazy. Reszta duchownych „dzięki bożej ochronie przeżyła”. Następnych wpisów do księgi dokonano dopiero 30 grudnia tegoż roku.

rok 1608

Jan Strykowski, prepozyt;
Wojciech Racienski, dziekan;
Andrzej Smieszkovius, mansjonariusz;
Franciszek z Russocic, mansjonarz, kanonik kolegiaty szamotulskiej;
Walenty, mansjonarz, kustosz;
Michał kanonik i mansjonarz;
Andreas Nigritius, mansjonarz;
Jan Arcanath, kaznodzieja kościoła szamotulskiego, kantor;
Jan Michalik, vitricus (kościelny, zakrystian, ale też skarbnik kościelny) kościoła kolegiackiego;
Grzegorz Auiopontanus, zakrystian (aedituus) kościoła kolegiackiego;

rok 1609

Marcin Barski, prepozyt szamotulski;
Franciszek z Russocic, kanonik i mansjonarz szamotulski;
Andrzej Nigritius, kanonik i mansjonarz szamotulski;
Walenty, kustosz i mansjonarz kolegiacki;
Jan Arcanath, kaznodzieja i kanonik szamotulski, kommendariusz, kantor;
Andrzej Smieszkovius, kanonik i mansjonarz szamotulski;
Michał z Bytynia, kanonik i mansjonarz szamotulski;
Kasper Adamitius, kanonik i mansjonarz szamotulski, pleban w Żydowie;
Franciszek, kommendariusz cerekwicki;
Jakub, organista;
Grzegorz Aviopontanus, zakrystian kościoła kolegiackiego;

rok 1610

Marcin Barski, prepozyt szamotulski;
Franciszek z Russicic, kanonik, mansjonarz i wikariusz kolegiaty szamotulskiej;
Kasper, kanonik, mansjonarz, pleban żydowski;
Walenty, kustosz, mansjonarz i wikariusz kolegiaty szamotulskiej;
Andrzej Smieszkovius, kanonik i mansjonarz szamotulski;
Michał z Bytynia, pleban z Otorowa, kanonik, mansjonarz i wikariusz kolegiaty szamotulskiej;
Jan Arcanath, kaznodzieja, kommendariusz, kanonik, kantor;
Andrzej Nigritius, kanonik, mansjonarz i wikariusz kolegiaty szamotulskiej;
Grzegorz z Kostrzyna, zastępujący Kaspra z Żydowa;

rok 1611

Marcin Barski, prepozyt szamotulski;
Andrzej Nigritius, kanonik i mansjonarz;
Michał z Bytynia, kanonik i mansjonarz szamotulski, pleban otorowski;
Franciszek;
Kasper, kanonik i mansjonarz szamotulski;
Walenty Bozejewski, kustosz i mansjonarz szamotulski;
Jan Jozephides, kanonik i mansjonarz;
Jan Arcanath Costensis (kościański?), kantor, kommendariusz, kaznodzieja kościoła kolegiackiego szamotulskiego;
Jan, wikariusz z Żydowa, zastępujący Kaspra;
Jan Michalik, witrykus kolegiaty [zarządzający kasą kościelną]

rok 1612

Marcin Barski, prepozyt kościoła kolegiackiego szamotulskiego;
Jan Jozephides, kantor i kommendariusz, mansjonarz, kanonik;
Walenty Bozejewski, kustosz, kanonik i mansjonarz;
Kasper, pleban z Żydowa, kanonik i mansjonarz szamotulskich;
Andrzej Nigritius, kanonik i mansjonarz szamotulski;
Wojciech, wikariusz z Żydowa;
Jan Arcanath, kommendariusz, kantor i kaznodzieja szamotulski;

rok 1613

Marcin Barski, prepozyt szamotulski;
Jan Arcanath, kaznodzieja i kanonik kościoła kolegiackiego, kantor;
Kasper, pleban żydowski, mansjonarz szamotulski;
Andrzej;
Walenty (Bożejewski), kustosz, kanonik i mansjonarz;
Grzegorz, wikariusz z Żydowa, zastępujący plebana z Żydowa Kaspra;
Stanisław, mansjonarz;
Jan Josephides, mansjonarz;
Jakub, organista;

rok 1614

Marcin Barski, prepozyt szamotulski;
Stanisław z Żydowa, zastępujący Kaspra;
Walenty (Bożejewski), kustosz;
Kasper, mansjonarz;
Jan Josephides,;
Jan Arcanat, kantor, kaznodzieja;
Stanisław Oppasowic(?), mansjonarz;
Wawrzyniec Pobiedziski, kanonik szamotulski;

rok 1615

Marcin Barski, prepozyt szamotulski;
Walenty Luseinio, dziekan (?)
Walenty Bożejewski, kustosz;
Jan Arcanat, kantor i kaznodzieja;
Stanisław z Żydowa, zastępujący Kaspra;
Walenty;
Kasper z Żydowa;
Andrzej ze Rzgowa, mansjonarz i kanonik;
Jan Arcanat, kaznodzieja;
Wojciech Sobizius;

Uwaga: na końcu księgi chrztów obejmujących lata 1602-1705 znajdują się akta szamotulskiej kapituły kolegiackiej z 1615 roku. Pod każdym z dokumentów znajdują się podpisy kolejnych członków szamotulskiej kapituły kolegiackiej, dotychczasowych i nowych:
Marcin Barski – prepozyt kolegiaty szamotulskiej, Jan Arcanath – kantor kolegiaty, prałat, Jan Josephides – kanonik, Stanisław Opassonic – kanonik szamotulski, Walenty Bożejewski – kustosz kościoła kolegiackiego, Kaspar Szamotulski (Schamotuliensis) – kanonik szamotulski, Wojciech Sobizius – kanonik, kustosz szamotulski, Andrzej ze Rzgowa – kanonik szamotulski, Wojciech Racienski – kanonik (późniejszy dziekan), Wawrzyniec Pobiedziski – kanonik, Adam Dąmbrowius – kanonik.

rok 1616

Marcin Barski, prepozyt;
Jan Arcanath, kantor;
Stanisław;
Andrzej ze Rzgowa;
Walenty;
Kasper;
Wawrzyniec Pobiedziski, kanonik szamotulski;
Lissowic (?), pleban szamotulski (?);
Jan Jozepfidis, kustosz;
Grzegorz Aviopontanis, zakrystian;

rok 1617

Marcin Barski, prepozyt
Andrzej ze Rzgowa;
Andrzej Jezowius (z Jeżewa ?);
Jan, kustosz;
Walenty;
Jan Jozephides;
Jan Arcanat, kantor;
Wojciech, pleban z Żydowa;
Adam, kanonik i kaznodzieja;
Grzegorz, zakrystian;

rok 1618

Marcin Barski, prepozyt szamotulski;
Jan Jozephidis;
Andrzej Jezewius;
Andrzej Naramowius (z Naramowic?);
Walenty;
Jan Jozephides, kustosz;
Jerzy (Georgius) Ołownius (?), kanonik;
Jan z Cerekwicy, wikariusz;
Adam Dambrowius, kaznodzieja;
Baltazar Przywaniczkowicz (?);
Jan Arcanat, prepozyt św. Ducha, kantor;
Adam Kugnesino, Kuguesius (?, Chodesius?);

rok 1619

Marcin Barski, prepozyt szamotulski;
Jan Arcanath, kantor;
Adam kaznodzieja;
Jerzy;
Baltazar;
Jan Jozephidis, kustosz;
Andrzej Jezewius;
Andrzej Naramowius;
Złyński;
Jerzy Ołownius, kanonik;
Grzegorz, zakrystian;

rok 1620

Marcin Barski, prepozyt szamotulski;
Jan Arcanath, kantor;
Andrzej Jezewius;
Jerzy;
Adam;
Andrzej Naramowius;
Jan (Josephidis), kustosz;
Grzegorz (Gregorius, czy nie jest to błąd w zapisie imienia Jerzy?);

rok 1621

Marcin Barski, prepozyt;
Jan Arcanath, kantor;
Jan (Josephidis) kustosz;
Andrzej Jezewius;
Jerzy;
Wojciech Sobizius;
Adam Dambrowius;
Grzegorz (Gregorius, błąd w zapisie imienia?);
Jan Arcanat, kantor;

rok 1622

Marcin Barski, prepozyt;
Jan Josephidis, kustosz;
Jan Arcanat, kantor;
Andrzej Jezewius;
Jerzy;
Grzegorz;
Ambroży, kaznodzieja;

rok 1623

Marcin Barski, prepozyt;
Jan Arcanath, kantor;
Jerzy;
Jan (Josephidis), kustosz;
Andrzej Nigritius;
Baltazar Szamotulski;
Adam Chodesius;
Andrzej Jezewius;
Wawrzyniec Poznański;

rok 1624

Marcin Barski, prepozyt;
Jan Arcanath, kantor;
Jan (Josephidis), kustosz;
Andrzej Jezewius;
Wawrzyniec (z Poznania?);
Adam Chodesius, (z Chodzieży?);
Ambroży, kaznodzieja;

rok 1625

Marcin Barski, prepozyt;
Jan Arcanath, kantor;
Andrzej Jezewio, kanonik szamotulski:
Adam Chodesius;
Wawrzyniec;
Jan (Jozephidis?), kustosz;
Jan, organista;

Uwaga: w księdze chrztów zapisano, że od końca marca 1625 r. w Szamotułach i w Nowej Wsi oraz Targowisku grasowała zaraza – pestis. Trwała do grudnia tego roku i w tym czasie ochrzczono tylko kilkoro dzieci; prepozyt Marcin Barski chrzcił nie w kościele, lecz na podwórzu swego domu.

rok 1626

Marcin Barski, prepozyt kolegiaty szamotulskiej;
Wawrzyniec Poznański (z Poznania?);
Adam;
Jan Jozepfidis, kustosz;
Andrzej Jezewius;
Jan Arcanath, kantor;
Andrzej Nigritius, kanonik szamotulski;
Wojciech, żebrzący (mendico) i kalkanista (poruszający miechy organów);

rok 1627

Marcin Barski, prepozyt szamotulski;
Andrzej Jezewius;
Adam Chodesius;
Jan Jozephouius (?), kustosz;
Wawrzyniec;
Walenty Baryczka;

rok 1628

Marcin Barski, prepozyt szamotulski;
Wawrzyniec Poznański;
Jan (Jozephowius ?), kustosz i mansjonarz kościoła kolegiackiego;
Andrzej Jezewius;
Walenty Baryczka (Baricius), mansjonarz;
Jan Arcanath, kantor;

rok 1629

Marcin Barski, prepozyt szamotulski;
Wawrzyniec;
Walenty Baryczka;
Jan Jozephidis, kustosz;
Andrzej Jezewius;
Jan, kustosz (Josephidis?);
Wojciech Sobizius, dziekan szamotulski;
Walenty Tęgi (Tegius);
Klemens, organista;

rok 1630

Marcin Barski, prepozyt szamotulski;
Wojciech Sobizius, dziekan szamotulski;
Wawrzyniec;
Walenty Tęgi (Tegius);
Walenty Baryczka, kustosz;
Andrzej Jezewius;
Grzegorz Aviopontano, zakrystian kolegiaty;

Uwaga: w księdze chrztów prepozyt Marcin Barski odnotował, że od kwietnia do listopada 1630 r. w Szamotułach i okolicy grasowała zaraza – pestis. W tym czasie ochrzczono tylko 10 dzieci, zaś same ceremonie nie odbywały się w kościele, tylko w korytarzu / przedsionku domu proboszcza, albo na jego podwórzu. Z zapisu wynika też, że podobna zaraza miała miejsce w 1625 r.

rok 1631

Marcin Barski, prepozyt;
Wojciech Sobizius, dziekan szamotulski;
Wawrzyniec Poznański;
Walenty Tęgi;
Walenty Baryczka, kustosz;
Andrzej Jezewius, kantor;
Adam Chodesius, kaznodzieja;

rok 1632

Marcin Barski, prepozyt szamotulski;
Walenty Baryczka, kustosz;
Andrzej Jezewius, kantor;
Walenty Tęgi;
Wawrzyniec;
Wojciech Sobizius, dziekan;

rok 1633

Marcin Barski, prepozyt;
Wojciech Sobizius, dziekan szamotulski;
Walenty Tęgi;
Andrzej Jezewius, kantor;
Walenty Baryczka, kustosz;
Wawrzyniec Poznański;
Bartłomiej Cybulski, pleban ostrorogski;
Łukasz Gajewski, mansjonarz kościoła kolegiackiego;
Kasper Srzodceń (?, ze Środy?);
Kasper Poznański;
Łukasz, kantor kolegiaty (osoba świecka);
Klemens, organista kolegiaty;

rok 1634

w czerwcu zmarł Marcin Barski, prepozyt kolegiaty szamotulskiej;
Wojciech Sobizius Szamotulski (Szamotulczyk), dziekan, kommendariusz;
Jan Noskowic, kanonik;
Walenty Baryczka, kustosz i kommendariusz szamotulski;
Walenty Tęgi, kanonik;
Andrzej Jezewius, kantor, prałat;
Adam Chodesius, kanonik;
Łukasz Gajewski, kanonik;
Piotr Mieszkowski, kanonik poznański, zastępca zmarłego prepozyta;
Złyński;
Łukasz, kantor kolegiaty (osoba świecka);

Uwaga: w księdze ślubów z 1634 r. znajduje się zapis, iż w kwietniu po Wielkanocy, w południe, wybuchł w Szamotułach wielki pożar, w wyniku którego spłonęły 123 domy, w tym mieszkania miejscowych duchownych i szkoła. Sam kościół nie doznał uszczerbku. Rezydujący wówczas przy kolegiacie: Marcin Barski – prepozyt, Wojciech Sobisius Szamotulczyk – dziekan, Walenty Baryczka – kustosz, Andrzej Jezewius – kantor prałat oraz Adam Chodezius, Walenty Tęgi, Łukasz Gajewski, Jan Noskowic – kanonicy szamotulscy, za zgodą Stanisława Czelmowskiego, dzierżawcy dóbr szamotulskich, zamieszkali razem w zamku świdwińskim do listopada tego roku, do czasu ukończenia budowy / odbudowy domu kanoników.

rok 1635

Jan Siekierzecki – syn sławetnych Jana i Doroty Siekierzeckich, mieszczan szamotulskich, urodzony w Szamotułach w 1603 r. (?), prepozyt kolegiaty, wprowadzony na urząd 26 lipca 1635 r. przez wielebnego Wapowskiego (?), zmarł w Lubaszu w tym samym roku;
Andrzej Jezewius, kantor;
Walenty Tęgi;
Łukasz Gajewski;
Walenty Baryczka, kustosz;
Walenty Złynski;
Szymon Duszewic, kanonik i mansjonarz szamotulski;
Wojciech Sobizius, dziekan i kommendariusz szamotulski;
Samuel, kantor kościoła kolegiackiego (osoba świecka);

rok 1636

Tomasz Kłotno, prepozyt szamotulski;
Wojciech Sobizius, dziekan szamotulski;
Łukasz;
Jan, kustosz;
Andrzej Jezewius, kantor;
Szymon Duszewic (?), kanonik i mansjonarz;
Walenty Baryczka, kustosz, kommendariusz;
Walenty Złynski, kanonik kościoła kolegiackiego Św. Stanisława;
Walenty Tęgi, kanonik szamotulski;
Adam, kanonik szamotulski;
Klemens, organista;

Uwaga: w sierpniu 1636 r. utworzono w kolegiacie szamotulskiej, z fundacji Kaspra Szamotulskiego (spowiednika i kapelana benedyktynek w Chełmnie), urzędy spowiednika, katechisty i altarysty przy ołtarzu Bożego Ciała (przy którym był ochrzczony). Pamiątką po Kasprze Szamotulskim jest zachowany do dziś obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem, namalowany na płycie miedzianej i zaopatrzony w dedykację i bardzo kunsztowną ramę, eksponowany w szamotulskim Muzeum – Zamek Górków.



rok 1637

Tomasz Kłotno, prepozyt szamotulski;
Wojciech Sobizius, dziekan szamotulski;
Andrzej Jezewius, kantor kolegiaty, prałat;
Walenty Baryczka, dziekan foralny obornicki, kustosz;
Łukasz Gajewski;
Walenty Złynski;

rok 1638

Tomasz Kłotno, prepozyt szamotulski;
Walenty Baryczka, kustosz szamotulski, dziekan foralny obornicki;
Łukasz Gajewski, prebendarz kolegiaty szamotulskiej;
Walenty Tęgi;
Walenty Złynski, kanonik kolegiaty;
Szymon Duszewic, kanonik, familiaris zm. Andrzeja Jezewiusza, altarysta Boga Wszechmogącego i Jego Rodzicielki Maryi, świętych Piotra, Pawła, Macieja, św. Stanisława Męczennika i św. Barbary po zmarłym Andrzeju Jezewiuszu;
Jeremiasz Pozdzikowicz (?);
Wojciech Sobizius, dziekan kolegiaty;
Jan Cygański, prepozyt św. Ducha;

Uwaga: w czerwcu tego roku dziekan Wojciech Sobizius i kanonik Walenty Baryczka toczyli spór o pierwszeństwo w chórze kościoła kolegiackiego. Miesiąc później Walenty Baryczka uczestniczył w czynnościach związanych z zakupem domu dla organisty, co odnotowano w aktach konsystorza poznańskiego.

rok 1639

Tomasz Kłotno, prepozyt szamotulski;
Łukasz Gajewski, mansjonarz;
Walenty Tęgi;
Walenty Złynski;
Walenty Baryczka, dziekan, kustosz;
Szymon (Duszewic?);

rok 1640

Tomasz Kłotno, prepozyt szamotulski;
Szymon Duszewic, kanonik i mansjonarz;
Walenty Baryczka, dziekan szamotulski
Walenty Tęgi, kustosz;
Jeremiasz Gwozdzikowicz, kanonik;
Walenty Złynski, kantor;
Łukasz Gajewski;

rok 1641

Tomasz Kłotno, prepozyt kościoła kolegiackiego;
Walenty Tęgi, kustosz;
Walenty Złynski, kantor;
Jeremiasz Gwozdzikowicz (?);
Łukasz Gajewski;
Szymon Duszewic;
Walenty Baryczka, dziekan;

rok 1642

Tomasz Kłotno, prepozyt;
Walenty Baryczka, dziekan;
Walenty Złynski, kantor;
Łukasz Gajewski, mansjonarz;
Szymon Duszewic;
Jeremiasz Gwozdzikiewicz (?);
Walenty Tęgi, kustosz;

rok 1643

Tomasz Kłotno, prepozyt szamotulski;
Walenty Baryczka, dziekan;
Łukasz Gajewski, kantor;
Walenty Złynski, kantor;
Jeremiasz;
Jakub;
Walenty Tęgi, kustosz;

rok 1644

Tomasz Kłotno, prepozyt;
Walenty Baryczka, dziekan;
Jeremiasz;
Jakub;
Szymon Duszewic;
Walenty Złynski, kantor;
Łukasz Gajewski, kantor;
Walenty Tęgi, kustosz;

rok 1645

Tomasz Kłotno, prepozyt szamotulski;
Szymon Duszewic;
Jeremiasz;
Walenty Tęgi, kustosz;
Jan Mentowicz, pleban kaźmierski;
Piotr, pleban z Rogoźna (?);
Łukasz Gajewski, kantor;
Walenty Baryczka, dziekan;

rok 1646

Tomasz Kłotno, prepozyt szamotulski;Łukasz Gajewski, kantor;
Szymon;
Walenty Tęgi, kustosz;
Stanisław;
Wawrzyniec;
Walenty Baryczka, dziekan;

rok 1647

Tomasz Kłotno, prepozyt szamotulski;
Łukasz Gajewski, kantor;
Wawrzyniec;
Jeremiasz;
Walenty Tęgi, kustosz;
Stanisław;
Walenty Baryczka, dziekan;

rok 1648

Tomasz Kłotno, prepozyt szamotulski;
Walenty Baryczka, dziekan;
Stanisław Biernatowicz (?);
Walenty Tęgi, kustosz;
Lukasz Gajewski, kantor;
Wawrzyniec;

rok 1649

Tomasz Kłotno, prepozyt szamotulski;
Walenty Baryczka, dziekan;
Walenty Tęgi, kustosz;
Łukasz Gajewski, kantor;
Wawrzyniec;
Jeremiasz;
Stanisław;

rok 1650

Tomasz Kłotno, prepozyt szamotulski;
Walenty Baryczka, dziekan;
Łukasz Gajewski, kantor;
Wawrzyniec;
Walenty Tęgi, kustosz kolegiaty;
Stanisław;
Tomasz Bralicki (?);

rok 1651

Tomasz Kłotno, prepozyt szamotulski;
Walenty Baryczka, dziekan;
Walenty Tęgi, kustosz szamotulski;
Tomasz;
Wawrzyniec;
Łukasz Gajewski, kantor szamotulski;

rok 1652

Tomasz Kłotno, prepozyt;
Walenty Tęgi, kustosz kościoła kolegiackiego;
Wawrzyniec;
Walenty Baryczka, dziekan obornicki i szamotulski;
Łukasz Gajewski, kantor;

rok 1653

Tomasz Kłotno, prepozyt;
Walenty Baryczka, dziekan;
Łukasz Gajewski, kantor;
Tomasz;
Walenty Tęgi, kustosz;

rok 1654

Tomasz Kłotno, prepozyt szamotulski;
Walenty Baryczka, dziekan;
Łukasz Gajewski, kantor;
Grzegorz;
Walenty Tęgi, kustosz;
Piotr Magowski (kantor?)

rok 1655

Tomasz Kłotno, prepozyt szamotulski;
Walenty Baryczka, dziekan;
Walenty Tęgi, kustosz;
Łukasz Gajewski, kantor, kustosz;
Wawrzyniec;
Tomasz;
Piotr Magowski (kantor?)
Bartłomiej, dzwonnik (?) kolegiaty;

Uwaga: w księdze chrztów z 1655 r. ksiądz Walenty Jan Wirobowski odnotował, że tego roku „zbrojną ręką” wtargnęli Szwedzi do Polski i przebywali w niej dwa lata, po czym zostali z Królestwa Polskiego wyrzuceni. On sam przed najazdem wrogich Szwedów odbywał studia na Akademii Krakowskiej u znakomitych profesorów: panów Wacławskiego i Jodłowskiego oraz promotora – profesora Jana Michalskiego, które ukończył w 1658 r.

rok 1656

Tomasz Kłotno, prepozyt;
Walenty Baryczka, dziekan;
Tomasz;
Wawrzyniec;

rok 1657

Tomasz Kłotno, prepozyt;
Walenty Baryczka, dziekan;
Tomasz Brateski (?);
Wawrzyniec;

rok 1658

Tomasz Kłotno, prepozyt;
Tomasz;
Wojciech Tolibowski, biskup poznański (udzielił w kolegiacie ślubu Aleksandrowi Wolffowi i Jadwidze Kostkowej);
Walenty Baryczka, dziekan;
Piotr Rosigroch, kustosz (syn Jana Rosigrocha i Reginy z Ostroroga, ur. czerwiec 1629 r.?);
Wawrzyniec Pawlikowicz, kantor;
Walenty Jan Wiroboski;

rok 1659

Tomasz Kłotno, prepozyt szamotulski;
Walenty Baryczka, dziekan;
Piotr Rosigroch, kustosz;
Wawrzyniec (Pawlikowicz), kantor;
Tomasz;

rok 1660

Tomasz Kłotno, prepozyt szamotulski;
Walenty Baryczka, dziekan;
Piotr Rosigroch, kustosz
Wawrzyniec Pawlikowicz, kantor;
Tomasz;
Melchior Śliwiński, pleban kaźmierski;
Łukasz, kustosz (?), wikariusz;
Wawrzyniec;

rok 1661

Tomasz Kłotno, prepozyt;
Piotr Rosigroch, kustosz;
Tomasz;
Wawrzyniec (Pawlikowicz), kantor;
Walenty Baryczka, dziekan;
Łukasz;

rok 1662

Tomasz Kłotno, prepozyt;
Piotr Rosigroch, kustosz;
Wawrzyniec Pawlikowicz, kantor;
Tomasz (Białecki);
Łukasz, kanonik szamotulski;
Walenty Baryczka, prepozyt obornicki i dziekan kolegiaty szamotulskiej;
Łukasz Kuczerski, kanonik;

rok 1663

Tomasz Kłotno, prepozyt szamotulski;
Tomasz (Białecki), kantor;
Wawrzyniec (Pawlikowicz), kustosz;
Łukasz, kanonik szamotulski;
Walenty Baryczka, dziekan;
Łukasz Kurczewski (?), kanonik i mansjonarz kościoła kolegiackiego;

rok 1664

Tomasz Kłotno, prepozyt szamotulski;
Tomasz (Białecki), kantor;
Wawrzyniec Pawlikowicz, kustosz kolegiaty
Walenty Baryczka, dziekan;
Łukasz, kanonik;
Jacek (Hyacintus) Helikowski, kanonik (?);

rok 1665

Tomasz Kłotno, prepozyt szamotulski;
Wawrzyniec Pawlikowicz, kustosz;
Łukasz (Kurczewski lub Kuczerski), kanonik i mansjonarz;
Tomasz (Białecki), kantor;
Wojciech Brodzinski (?);
Wojciech Józef Masczynski, kanonik szamotulski;
16 lutego zmarł Walenty Baryczka, dziekan szamotulski;

rok 1666

Tomasz Kłotno, prepozyt szamotulski;
Grzegorz Koczamber, dziekan;
Wojciech Józef Masczynski, kantor prałat szamotulski;
Wawrzyniec Pawlikowicz, kustosz szamotulski;
Łukasz Kuczerski, kanonik szamotulski;
Walenty Jan Wirobowski (??);

Uwaga: w księdze chrztów odnotowano, że rok 1666 był rokiem nieszczęśliwym, że była wojna z Tatarami i Turkami oraz Polacy odnieśli zwycięstwo pod Chocimiem. Wpis ten powstał zapewne długo później po opisywanych wydarzeniach i odnosi się zapewne do rokoszu Lubomirskiego z 1666 r., wojny polsko-kozacko-tatarskiej z lat 1666-1671oraz wojny polsko-tureckiej z lat 1672-1673, w trakcie której armia turecka została pokonana w bitwie pod Chocimiem.

rok 1667

Tomasz Kłotno, prepozyt szamotulski;
Grzegorz Koczamber, dziekan;
Wojciech Józef Masczynski, kantor szamotulski;
Wawrzyniec Pawlikowicz, kustosz kolegiaty;
Walenty Jan Wiroboski, kanonik i mansjonarz szamotulski, doktor filozofii;
Łukasz Kuczerski, kanonik szamotulski;
Marcin Wyrogost, kanonik i mansjonarz szamotulski;

rok 1668

Tomasz Kłotno, doktor filozofii i prepozyt szamotulski;
Grzegorz Koczamber, dziekan;
Walenty Jan Wiroboski, kanonik i mansjonarz szamotulski, doktor filozofii;
Łukasz Kuczerski, kanonik szamotulski;
Wawrzyniec Pawlikowicz, kustosz kolegiaty szamotulskiej;
Wojciech Józef Masczynski, kantor;
Marcin Wyrogost, mansjonarz szamotulski;
Maciej Gorczyński (?);

rok 1669

Tomasz Kłotno, prepozyt szamotulski;
Grzegorz Koczamber, dziekan;
Marcin Hirucki, kanonik szamotulski;
Marcin Wyrogost, mansjonarz szamotulski;
Łukasz Kuczerski;
Walenty Jan Wiroboski, kanonik szamotulski, doktor filozofii;
Wawrzyniec Pawlikowicz, kustosz kolegiaty szamotulskiej;
Wojciech Józef Masczynski, kantor szamotulski;

rok 1670

Wojciech Józef Masczynski, kantor;
Grzegorz Koczamber, dziekan;
Walenty Jan Wiroboski, kanonik szamotulski, doktor filozofii, mansjonarz;
Wawrzyniec Pawlikowicz, kustosz;
Łukasz Kuczerski;
Marcin Wyrogost, mansjonarz szamotulski;

rok 1671

Łukasz Kuczerski, kanonik i mansjonarz kolegiacki;
Wawrzyniec Pawlikowicz, kustosz kościoła parafialnego szamotulskiego;
Wojciech Józef Masczynski, kantor szamotulski;
Marcin Hirucki, kanonik i mansjonarz szamotulski;

rok 1673

Walenty Wyrobowski, dziekan szamotulski i foralny obornicki;
Wojciech Józef Masczynski, kantor szamotulski;
Wawrzyniec Pawlikowicz, kustosz kolegiaty;
Marcin Hirucki, kanonik szamotulski i mansjonarz;

rok 1674 (?)

Walenty Wyrobowski, dziekan szamotulski i foralny obornicki;
Wawrzyniec Pawlikowicz, kustosz szamotulski;
Walenty Wirobowski, mansjonarz;
Łukasz Kuczerski, kanonik;

rok 1675

Walenty Wyrobowski, dziekan;
Wawrzyniec Pawlikowicz, kustosz kolegiaty;
Łukasz Kuczerski;
Marcin Hirucki, kanonik i mansjonarz kolegiacki;

rok 1676

Mikołaj Rochowicz, prepozyt szamotulski;
Marcin Hirucki, kanonik i mansjonarz;
Wojciech Czarnota, kantor;
Walenty Wyroboski, dziekan kościoła kolegiackiego szamotulskiego;
Masczynski;
Marcin Wyrogost, mansjonarz i kanonik;
Wawrzyniec Pawlikowicz, kustosz kolegiacki;

rok 1677

Mikołaj Rochowicz, prepozyt;
Walenty Wyrobowski, dziekan szamotulski i dziekan foralny obornicki;
Wawrzyniec Pawlikowicz, kustosz kolegiaty;
Wojciech Czarnota, kantor;
Marcin Wyrogost, kanonik i mansjonarz;
zmarł Mikołaj Rochowicz, prepozyt szamotulski, pochowany w kolegiacie;
Hiacynt (Jacek) Łosiatyński, prepozyt szamotulski;
Marcin Hirucki, kanonik i mansjonarz;

Uwaga: w księdze chrztów odnotowano, że w dniu 20 lipca zgorzało miasto. We wtorek przed świętem św. Marii Magdaleny, około godziny 10 przed południem, pojawił się ogień na ul. Poznańskiej. Spłonął środek miasta wraz z ratuszem, ulice Żydowska i Szewska z domem prepozyta dziekana, kaznodziei popołudniowego i z otoczeniem.

rok 1678

Hiacynt (Jacek) Łosiatyński, prepozyt szamotulski;
Walenty Wyrobowski, dziekan;
Wawrzyniec Pawlikowicz, kustosz szamotulski;
Wojciech Czarnota, kantor;

rok 1679

Hiacynt (Jacek) Łosiatyński, prepozyt szamotulski;
Wojciech Czarnota, kantor;
Marcin Wyrogost;
Wawrzyniec Pawlikowicz, kustosz kolegiaty;
Walenty Wirobowski, dziekan kościoła kolegiackiego szamotulskiego;
Brzeziński, kanonik i mansjonarz;

rok 1680

Hiacynt (Jacek) Łosiatyński, prepozyt szamotulski;
Wojciech Czarnota, kantor;
Walenty Wyrobowski, dziekan;
Wawrzyniec Pawlikowicz, kustosz;
Bonawentura Franciszek Brzeziński;
w grudniu zmarł Marcin Wyrogost, kanonik szamotulski, pochowany został w kolegiacie w krypcie kanoników;

rok 1681

Hiacynt (Jacek) Łosiatyński, prepozyt szamotulski;
Wawrzyniec Pawlikowicz, kustosz kolegiaty;
Walenty Jan Wirobowski, dziekan szamotulski i foralny obornicki;
(Adam) Rogowicz, kantor;
Marcin Hyrucki, kanonik i mansjonarz;
Marcin Wyrogost, kanonik kolegiacki;
Marcin Borowicz, dzwonnik szamotulski;
zmarł Wojciech Gumacki, kantor kolegiaty, pochowany w wielkim chórze pośrodku kościoła przed wielkim ołtarzem;

rok 1682

Hiacynt (Jacek) Łosiatyński, prepozyt szamotulski;
Walenty Wyrobowski, dziekan;
Wawrzyniec Pawlikowicz, kustosz kolegiaty;
Adam Ignacy Rogowicz, kantor kościoła kolegiackiego;
Zachariasz Jeliński, kanonik i mansjonarz;
Grzegorz Dąbrowski, dzwonnik kościoła kolegiackiego;

rok 1683

Hiacynt (Jacek) Łosiatyński, prepozyt szamotulski;
Wawrzyniec Pawlikowicz, kustosz kolegiaty
Adam Ignacy Rogowicz, kantor;
Zachariasz Jeliński, kanonik i mansjonarz;
Walenty Wiroboski, dziekan;

Uwaga: w księdze chrztów zamieszczono notatkę (zachowała się w stanie uszkodzonym), że w tym roku król Jan III, dowodząc wojskami sprzymierzonych, pokonał Turków pod Wiedniem.

nieprecyzyjnie datowane, luźne wpisy w księdze chrztów (poprzedzające regularne już zapisy od 1684 r.), w których występują:
Jeremiasz Gwoździkowicz, kanonik i mansjonarz;
Łukasz Gajewski (wpisy dot. lat 1639 i 1642);
Szymon D…sewicz (Duszewicz), mansjonarz i kanonik z fundacji Grzegorza, wpis dot. lat 30. XVII w.;
Tomasz Ciszkowski, kanonik i mansjonarz szamotulski;
Tomasz Miłostowski, mansjonarz;
Jakub Wyrogost (zapis dotyczy chrztu Bartłomieja, syna Świętosława Lewickiego i Anny z Szamotuł, zapewne ok. 1704-1710 r., przy ceremonii obecni byli Szwedzi [Adstantibus vo Suecis]: Bartholomeo Beim, Joannes Pleikin, Anna Hiners; kolejnego chrztu ks. Wyrogost udzielił Jakubowi, synowi szlachetnych Macieja Seratkowskiego z Klonów [de Klony] i Katarzyny, chrzestnym był m. in. Bojanowski, chorąży szwedzki [vexillifer sueticus] );
Wojciech Wagner, kustosz kolegiaty szamotulskiej;
Marcin Wyrogost, mansjonarz szamotulski;

rok 1684

Hiacynt (Jacek) Łosiatyński, prepozyt szamotulski;
Wawrzyniec Pawlikowicz, kustosz kolegiaty;
13 grudnia zmarł Stanisław Prokopowicz, ksiądz kanonik szamotulski i proboszcz Chrzypska, pochowany został w krypcie przed wielkim ołtarzem;
Walenty Wyrobowski, dziekan;
Adam Ignacy Rogowicz, kantor;
Marcin Hirucki;
Andrzej Kostrzycki, kanonik;

Uwaga: w księdze zmarłych oraz w księdze chrztów z tego roku znajdują się zapisy, że po święcie Szymona i Judy Apostołów, tj, 29 października w niedzielę o godz. 3 w nocy, wybuchł pożar w chlewie i browarze pani Jarockiej na ul. Kapłańskiej. Zniszczeniu uległy domy księży miejscowych: kanonia, kantoria, kustodia, wspólny dom kanoników, a także dwie części miasta: ulice Żydowska i Szewska. Spłonęło 55 domów. „Szkody wielkie stały się, bo w nocy strach wielki padł na ludzie, że też nikt nie ratował”. Spaliły się też księgi metrykalne (chrztów i małżeństw) i inne w domu kustosza „czego pożal się mocny Boże”. Dlatego też część zapisów dotyczących chrztów odtworzono na podstawie m. in. sporządzonych niegdyś notatek i stąd biorą się liczne braki i luki w księgach.

rok 1685

30 marca w nocy zmarł Jacek Łosiatyński, prepozyt szamotulski, który kochał upiększać Dom Boży;
Andrzej Kostrzycki, kantor kolegiaty, kaznodzieja popołudniowy, mansjonarz;
Walenty Jan Wirobowski, doktor filozofii, dziekan kolegiaty szamotulskiej i dziekan foralny obornicki, kommendariusz kościoła szpitalnego św. Ducha;
Adam Ignacy Rogowicz, kantor, kanonik;
Mikołaj Paratowicz, wikariusz ze Słopanowa, kanonik szamotulski, kommendariusz słopanowski;
Marcin Hirucki, kanonik szamotulski i mansjonarz;
Zachariasz Marcin Jeliński, kanonik i mansjonariusz szamotulski;
Wojciech Korzbok Łącki, prepozyt szamotulski;
5 grudnia przed północą zmarł Wawrzyniec Pawlikowicz, kustosz, pochowany w kolegiacie w krypcie kustoszy;
Błażej Porczyński, organista kolegiaty;
Stanisław Kozcinski, kantor kolegiaty (osoba świecka);
Grzegorz Dąbrowski zwany Kuchta, dzwonnik kolegiaty

rok 1686

Wojciech Korzbok Łącki, prepozyt szamotulski;
Walenty Jan Wyrobowski, dziekan kolegiaty i foralny obornicki, altarysta św. Krzyża;
Adam Ignacy Rogowicz, kantor kolegiaty;
Andrzej Kostrzycki, kaznodzieja i mansjonarz kolegiaty szamotulskiej;
Bonawentura Franciszek Brzeziński, kustosz, pleban parafii w Słopanowie i Obrzycku;
Mikołaj Paratowicz, kanonik;
Zachariasz Marcin Jeliński, kanonik i mansjonarz szamotulski, administrator sacramentorum;
Marcin Hirucki, mansjonarz;
Grzegorz Dąbrowski, dzwonnik;
Możdżeń, kościelny;
Kościanski, kantor;
 
Uwaga: w księdze zmarłych w roku 1686 znajduje się szereg kart (niejako „wtrąconych” w połowie XVIII w.), zawierających informacje o zmarłych księżach związanych z szamotulskim kościołem kolegiackim oraz o dobrodziejach kościoła, od pierwszych lat XVII w. do ok. poł. XVIII w., za których należy się modlić. Poniżej wykazy osób wyszczególnionych, w układzie takim jak w księdze. Bliższe informacje o niektórych z nich zawarto w wyżej i niżej opisanych poszczególnych latach:
Łukasz Górka – fundator kolegium kanoników; Grzegorz Szamotulczyk – fundator trzech kanonikatów, Jan Kazimierz, król polski – dobrodziej; Aleksander Wolf, dziedzic szamotulski – dobrodziej; Stanisław i Aleksander Kostkowie – dobrodzieje; Zofia Międzyrzecka – dobrodziejka; wielmożna pani dziedziczka Wolfowa – dobrodziejka; państwo Bobrowniccy – dobrodzieje; pani Gorzeńska (zmarła w Gaju Małym, pochowana w ziemi przy ołtarzu Matki Bożej) – dobrodziejka; Ludwika Łącka z d. Kostka – dobrodziejka; pani Słupska z Sycyna – dobrodziejka; Anna Żychlińska z Pamiątkowa – dobrodziejka; Stefan z Radomicka Radomicki, kasztelanic kaliski – dobrodziej; Wojciech, kantor (osoba świecka) – dobrodziej; Jan Wieczorkowski, podstarości z Kąsinowa – dobrodziej; Stanisław Świnka – dobrodziej; Stanisław Koscianski – kantor i muzyk (osoba świecka); wieloletni sługa dworski Matuszewski – dobrodziej; Szymon Nizieński – dobrodziej; Jan Kazimierz Tomicki z Sycyna (w 1709 r. zmarł uduszony przez poddanego, pochowany u św. Marcina, sprawcę ścięto w Poznaniu) – dobrodziej;
Jan Strykowski – opat w klasztorze w Obrze, prepozyt szamotulski; Marcin Barski – prepozyt szamotulski i dobrodziej; Jan Siekierzecki – prepozyt; Tomasz Kłotno – prepozyt szamotulski przez ok. 20 lat; Mikołaj Rochowicz – prepozyt; Hiacynt Łosiatyński – prepozyt; Wojciech Korzbok Łącki – prepozyt szamotulski, proboszcz biezdrowski;
Wojciech Vobivius (?)– dziekan szamotulski; Wojciech Racienski – dziekan; Walenty Baryczka – dziekan, fundator i dobrodziej; Grzegorz Koczamber – dziekan; Jan Czubacinski – dziekan; Walenty Jan Wirobowski – dziekan; Franciszek Bonawentura Brzeziński – dziekan szamotulski i obornicki; Jakub Jarocki – dziekan szamotulski; Stefan z Wielkiego Chrząstowa Wierzbowski – biskup poznański; Kazimierz Sicinski – dziekan kolegiaty; Krzysztof Mirerski – dziekan;
Wojciech Wagner – kustosz; Łukasz Klonecki – kustosz kolegiaty szamotulskiej; Maciej Piechocki – kustosz i kaznodzieja; Walenty Bożejewski – kustosz kolegiaty i pleban cerekwicki; Walenty Tęgi – kustosz; Łukasz Gajewski – kustosz; Piotr Rosigroch – kustosz i prepozyt w Ostrorogu; Wawrzyniec Pawlikowicz – kustosz;
Wojciech Porczyński – kanonik; Antoszewski – kanonik; Jan Filippi Głogowczyk – kanonik; Antoni Bardzki z Oratorium Kongregacji Filipa Neri w Poznaniu – kanonik szamotulski i pleban („curator”) z Żydowa; Jan Szadowski – kanonik szamotulski; Stefan Sypniewski – kanonik szamotulski, Maciej Sztubski – kanonik kolegiacki i prepozyt św. Ducha, Michał Rzekaczewski – kanonik szamotulski; Grzegorz Ożeg – kanonik, …chełmiński i spowiednik, dobrodziej; Jakub Woydowius – kanonik, pleban w…, dobrodziej; Szymon Duszewicz – kanonik; Łukasz Kuczerski – kanonik; Marcin Wyrogost – kanonik i mansjonarz; Stanisław Prokopowicz – kanonik i pleban w Chrzypsku; Zachariasz Marcin Jeliński – kanonik i mansjonarz; Mikołaj Paratowicz – kanonik szamotulski, wikariusz słopanowski i pleban cerekwicki; Tomasz Ciszkowski – kanonik i altarysta;
Stanisław Grabowski – scholastyk i spowiednik; Maciej Rychlikiewicz – scholastyk szamotulski, proboszcz słopanowski; Jan Cybelski – kanonik, altarysta kolegiacki i pleban cerekwicki; Marcin Hirucki – kanonik; Andrzej Kostrzycki – kanonik, kaznodzieja;
Józef Lec – mansjonarz; Wojciech Pastorowicz – altarysta;
Andrzej Jezewius – kantor kolegiaty; Walenty Złynski – kantor; Tomasz Białecki – kantor; Wojciech Masczenski – kantor i dobrodziej; Wojciech Czarnota – kantor i prepozyt obornicki, pisarz kapituły katedralnej, pochowany w katedrze poznańskiej; Ignacy Rogowicz – kantor; Wojciech Porczyński – kantor.

rok 1687

Wojciech Korzbok Łącki, prepozyt szamotulski;
Zachariasz Marcin Jeliński, kanonik i mansjonarz;
Adam Ignacy Rogowicz, kantor kolegiaty;
Marcin Hirucki, mansjonarz;
Mikołaj Paratowicz, kanonik szamotulski i wicekustosz, kommmendariusz słopanowski i obrzycki, wicemansjonarz;
Walenty Wyrobowski, dziekan, kommendariusz w Żydowie;
Andrzej Kostrzycki, kaznodzieja i mansjonarz;
Bonawentura Franciszek Brzeziński, kustosz kolegiaty szamotulskiej, pleban w Słopanowie i Obrzycku;
Stanisław Wojciech Graboski, spowiednik i katechista kolegiacki;
Wojciech Porczyński, zastępca dziekana, altarysta św. Anny;
w listopadzie zmarł Jan Cybelski, altarysta kolegiacki, kanonik szamotulski, przez 40 lat pleban cerekwicki, pochowany w krypcie kanoników pośrodku kolegiaty przed wielkim ołtarzem;
zmarł Wojciech, kantor (osoba świecka), „przed ogniem (wieczną lampą) pochowany w kościele przy sklepie kapłańskim” (w krypcie) w szamotulskiej kolegiacie;
zmarł w Poznaniu Stanisław Świnka – „wielce kościołowi zasłużony i potrzebny”;
zmarł Stanisław Koscianski – „kantor i musicus dobry, pochowany w sklepie Rokossowskich”;
zmarł Szymon Nizieński, „violista”, pozostawił kościołowi w spadku drogie „lyram alias skrzypice” wraz z puzdrem;
Grzegorz, dzwonnik;
Stanisław Ryntowicz, dzwonnik, zakrystian;
Wojciech Możdżeń, kościelny kolegiacki;
Jan Ziembowicz, kantor kolegiacki (osoba świecka)

rok 1688

Wojciech Korzbok Łącki, prepozyt szamotulski;
Walenty Jan Wyrobowski, dziekan szamotulski i foralny obornicki;
Stanisław Słopanowski, prepozyt szamotulski, proboszcz w Komornikach (komisarz wraz z Wojciechem Łąckim, proboszczem Biezdrowa i kanonikiem Jerzym Lorentzem z kościoła NMP in summo w sprawie najazdu na wieś Kraplewice);
Paweł Hoffmann, kanonik szamotulski;
Bonawentura Franciszek Brzeziński, kustosz kolegiaty, senior mansjonarz, pleban Słopanowa i Obrzycka, kommendariusz w Cerekwicy;
Andrzej Kostrzycki, mansjonarz, kanonik i kaznodzieja kolegiaty;
Stanisław Wojciech Grabowski, katechista;
Zachariasz Jeliński, kanonik i mansjonarz szamotulski;
Wojciech Porczyński, kanonik i altarysta, promotor konfraterni (św. Anny?);
Marcin Hirucki, kanonik;
26 listopada zmarł Ignacy Rogowicz, kantor, pochowany w kolegiacie w krypcie kanoników;
w kwietniu zmarł znakomity Szymon Kreczkowicz, mieszczanin szamotulski, przez kilka lat senior konfraterni Różańca i św. Anny oraz bractwa literackiego (?), pochowany w kolegiacie;

Uwaga: w grudniu tego roku doszło do utworzenia (kreacji) urzędu scholastyka kolegiaty szamotulskiej. Scholastykowi (i zarazem katechiście) przyznano grunt zwany Gajewskie, a ponadto miejsce w stallach zaraz po kantorze oraz głos w kapitule kolegiackiej. Dokument zgody kapituły spisano w zakrystii kościelnej. W czynnościach związanych z kreacją uczestniczyli: Stanisław Słopanowski, prepozyt kapituły, prepozyt szamotulski i proboszcz w Komornikach, dziekan Walenty Jan Wyrobowski, kustosz Bonawentura Franciszek Brzeziński, kantor Adam Rogowicz (wówczas już nie żyjący), Marcin Hirucki (w tym czasie chory), kaznodzieja Andrzej Kostrzycki, Zachariasz Jeliński, Jan Wronecki, Mikołaj Paratowicz i Wojciech Porczyński – kanonicy.

rok 1689

Wojciech Korzbok Łącki, prepozyt szamotulski;
Walenty Jan Wirobowski, dziekan;
Mikołaj Paratowicz, kanonik, pleban cerekwicki, pisarz kapituły szamotulskiej, wicekustosz kolegiaty szamotulskiej;
Bonawentura Franciszek Brzeziński, kustosz kolegiaty szamotulskiej, pleban w Słopanowie i Obrzycku, senior mansjonarz;
Wojciech Porczyński, kanonik kolegiaty;
Marcin Hirucki, kanonik i mansjonarz szamotulski;
Zachariasz Marcin Jeliński, kanonik i mansjonarz;
Stanisław Wojciech Graboski, katechista;
Andrzej Kostrzycki, kanonik, kaznodzieja, mansjonarz;
Błażej, organista kolegiaty;

rok 1690

Wojciech Korzbok Łącki, prepozyt szamotulski;
Zachariasz Jeliński, kanonik i mansjonariusz;
Wojciech Porczyński, kanonik i promotor konfraterni św. Anny;
Andrzej Kostrzycki, kaznodzieja, mansjonarz kościoła kolegiackiego;
Stanisław Wojciech Grabowski, katechista i spowiednik kościoła kolegiackiego;
Walenty Wirobowski, dziekan, doktor filozofii;
Bonawentura Franciszek Brzeziński, kustosz i mansjonarz senior, pleban w Słopanowie;
Marcin Hirucki, mansjonarz;
28 kwietnia zmarł w Cerekwicy Zachariasz Jeliński, kanonik i mansjonarz szamotulski;
w czerwcu zmarł Mikołaj Paratowicz, kanonik szamotulski, wikariusz słopanowski i pleban cerekwicki, pochowany w kruchcie (w kolegiacie czy w Cerekwicy?);
Błażej, organista kolegiaty;

rok 1691

Wojciech Korzbok Łącki, prepozyt szamotulski;
Stanisław Wojciech Grabowski, scholastyk kościoła kolegiackiego;
Marcin Hirucki, kanonik i mansjonarz szamotulski;
Wojciech Porczyński, kanonik i mansjonarz kolegiaty szamotulskiej;
Bonawentura Franciszek Brzeziński, kustosz i senior kolegium mansjonarzy, pleban w Słopanowie i Obrzycku;
Andrzej Kostrzycki, kaznodzieja i mansjonarz;
Walenty Wirobowski, dziekan, kommendariusz kościoła kolegiackiego;
Andrzej Stypiewicz (?), altarysta Panny Marii Bolesnej w kościele kolegiackim szamoulskim;
Błażej, organista kolegiaty;

rok 1692

Wojciech Korzbok Łącki, prepozyt szamotulski;
Stanisław Wojciech Grabowski, scholastyk i mansjonarz kościoła kolegiackiego;
Walenty Jan Wirobowski, doktor filozofii, dziekan foralny obornicki, kommendariusz kolegiaty;
Andrzej Kostrzycki, kaznodzieja popołudniowy kościoła kolegiackiego;
Wojciech Porczyński, kanonik i mansjonarz szamotulski, promotor konfraterni św. Anny;
Marcin Hirucki, mansjonarz i kanonik;
Andrzej Stygiewicz (?), altarysta Panny Marii, mansjonarz;
Jan Wronecki (?), prepozyt św. Ducha, kanonik kościoła kolegiackiego;
Bonawentura Franciszek Brzeziński, kustosz i senior mansjonarzy, pleban w Słopanowie i Obrzycku;

rok 1693

Wojciech Korzbok Łącki, prepozyt szamotulski;
Wojciech Porczyński, kanonik i mansjonarz szamotulski, promotor konfraterni św. Anny;
Stanisław Wojciech Graboski, scholastyk, mansjonarz kościoła szamotulskiego;
Bonawentura Franciszek Brzeziński, kustosz i senior kolegium mansjonarzy, pleban słopanowski i Obrzycki, kommendariusz psarski i zajączkowski;
Marcin Hirucki, mansjonarz szamotulski, kanonik;
Walenty Jan Wirobowski, dziekan, mansjonarz i kommendariusz, doktor filozofii;
Stanisław Rudnicki, wikariusz ze Słopanowa, zastępujący Bonawenturę Franciszka Brzezińskiego;
Andrzej Kostrzycki, kanonik i mansjonarz kolegiaty szamotulskiej;
Wojciech Wagner, kantor kościoła kolegiackiego szamotulskiego;
Walenty Szczepan Kreczkowicz, kanonik, mansjonarz kolegiaty szamotulskiej;

rok 1694

Wojciech Korzbok Łącki, prepozyt szamotulski;
Bonawentura Franciszek Brzeziński, kustosz i senior kolegium mansjonarzy, pleban słopanowski i Obrzycki, kommendariusz psarski i zajączkowski;
Andrzej Kostrzycki, kanonik i mansjonarz szamotulski, kaznodzieja popołudniowy;
Walenty Jan Wirobowski, dziekan, mansjonarz, kommendariusz, doktor filozofii;
Stanisław Graboski, mansjonarz szamotulski, spowiednik kościoła kolegiackiego, scholastyk;
Walenty Stefan Kreczkowicz, mansjonarz, kanonik;
Wojciech Porczyński, kanonik i mansjonarz szamotulski, promotor konfraterni św. Anny;
Marcin Hirucki, mansjonarz szamotulski, kanonik;
Błażej, organista kolegiaty;

rok 1695

Wojciech Korzbok Łącki, prepozyt szamotulski;
Wojciech Porczyński, mansjonarz, kanonik;
Walenty Stefan Kreczkowicz, kanonik, mansjonarz, wicekustosz;
Andrzej Kostrzycki, mansjonarz;
Stanisław Wojciech Graboski, mansjonarz kościoła kolegiackiego, spowiednik, katechista, scholastyk;
Walenty Jan Wiroboski, dziekan, mansjonarz, doktor filozofii, kommendariusz;
Klemens Wagner „Guardianus Graecensis”;
Bonawentura Franciszek Brzeziński, kustosz kolegiaty szamotulskiej, proboszcz słopanowski, kommendariusz obrzycki, senior mansjonarzy kolegiaty;

rok 1696

Wojciech Korzbok Łącki, prepozyt szamotulski;
Walenty Jan Wiroboski, doktor filozofii, dziekan, mansjonarz, kommendariusz;
Bonawentura Franciszek Brzeziński, kustosz kolegiaty szamotulskiej, senior kolegium mansjonarzy;
Andrzej Kostrzycki, mansjonarz;
Walenty Stefan Kreczkowicz, mansjonarz;
Stanisław Wojciech Graboski, scholastyk kolegiaty szamotulskiej;
Wojciech Porczyński, kanonik i mansjonarz;
Stanisław Andrzej Słęcki, kanonik i mansjonarz;

rok 1697

Wojciech Korzbok Łącki, prepozyt szamotulski;
Walenty Jan Wiroboski, dziekan, mansjonarz, komendariusz szamotulski, doktor filozofii;
Walenty Stefan Kreczkowicz, mansjonarz;
Stanisław Wojciech Graboski, scholastyk kościoła kolegiackiego, spowiednik, mansjonarz;
Wojciech Porczyński, kanonik i mansjonarz, wicekustosz, altarysta św. Anny;
Andrzej Kostrzycki, mansjonarz kościoła kolegiackiego;
Stanisław Andrzej Słęcki, kanonik i mansjonarz, altarysta św. Krzyża;
Bonawentura Franciszek Brzeziński, kustosz szamotulski, senior mansjonariusz, proboszcz w Słopanowie i Obrzycku;
Tomasz Ciszkowski, wikariusz słopanowski;

rok 1698

Wojciech Korzbok Łącki, prepozyt szamotulski;
Stanisław Andrzej Słęcki, kanonik i mansjonarz szamotulski;
Jan Walenty Wiroboski, dziekan i kommendariusz, doktor filozofii;
Wojciech Porczyński, kanonik, mansjonarz, wicekustosz, promotor konfraterni Św. Anny;
Andrzej Kostrzycki, mansjonarz kościoła kolegiackiego;
Tomasz Ciszkowski, wikariusz słopanowski, kanonik i mansjonarz kościoła kolegiackiego szamotulskiego;
Bonawentura Franciszek Brzeziński, kustosz kolegiaty, kommendariusz obrzycki, mansjonarz senior;
Stanisław Graboski, scholastyk, katechista i spowiednik;
Jakub Wirogost, kleryk;
zmarł Marcin Hirucki, kanonik szamotulski, teolog, pochowany w kolegiacie szamotulskiej;

rok 1699

Wojciech Korzbok Łącki, prepozyt szamotulski;
Stanisław Graboski, mansjonarz, scholastyk;
Stanisław Andrzej Słęcki, kanonik i mansjonarz kolegiaty;
Tomasz Ciszkowski, kanonik i mansjonarz;
Wojciech Porczyński, mansjonarz;
Walenty Jan Wiroboski, dziekan obornicki, mansjonarz;
Wojciech Wagner, kantor kolegiaty szamotulskiej;
Andrzej Kostrzycki, mansjonarz;
Bonawentura Franciszek Brzeziński, kustosz kolegiaty, senior kolegium mansjonarzy, pleban w Słopanowie i Obrzycku;

rok 1700

Wojciech Korzbok Łącki, prepozyt szamotulski;
Walenty Jan Wiroboski, dziekan i mansjonarz, doktor filozofii;
Tomasz Ciszkowski, kanonik i mansjonarz kościoła kolegiackiego, altarysta;
Wojciech Porczyński, mansjonarz, kanonik;
Stanisław Graboski, mansjonarz kolegiacki, scholastyk;
Wojciech Wagner, kantor;
Stanisław Andrzej Słęcki, kanonik, mansjonarz;
Bonawentura Franciszek Brzeziński, kustosz i senior mansjonarzy, pleban w Słopanowie i Obrzycku;
Andrzej Kostrzycki, mansjonarz;
Jakub Wirogost, wikariusz słopanowski;
zmarł Andrzej Białoski, kantor kolegiacki i pisarz miejski (osoba świecka), pochowany przed Najświętszą Panną Cudowną;

rok 1701

Wojciech Korzbok Łącki, prepozyt szamotulski;
Franciszek Bonawentura Brzeziński, kustosz;
Wojciech Wagner, kantor;
Wojciech Porczyński, kanonik i mansjonarz kolegiaty, wicekustosz, promotor konfraterni św. Anny;
Stanisław Andrzej Słęcki, kanonik i mansjonarz, altarysta św. Krzyża;
Walenty Wiroboski, dziekan kolegiaty, mansjonarz, doktor filozofii;
Tomasz Ciszkowski, kanonik i mansjonariusz kolegiacki;
Jakub Wirogost, mansjonarz kolegiaty szamotulskiej;
Stanisław Wojciech Graboski, katechista, scholastyk, mansjonarz, kanonik;
Andrzej Kostrzycki;
Błażej, organista;

rok 1702

Wojciech Korzbok Łącki, prepozyt szamotulski;
Jakub Wyrogost, mansjonarz kolegiaty, kanonik, kaznodzieja, prokurator kapituły szamotulskiej;
Wojciech Porczyński, mansjonarz i kanonik;
Stanisław Graboski, mansjonarz, scholastyk;
Wojciech Wagner, kantor kolegiaty szamotulskiej, mansjonarz, kustosz;
Stanisław Andrzej Słęcki, kanonik i mansjonarz kolegiacki;
Tomasz Ciszkowski, pleban wroniecki, kanonik i mansjonarz szamotulski;
Bonawentura Franciszek Brzeziński, mansjonarz, dziekan obornicki;
Tomasz Miłostoski, kanonik i mansjonarz szamotulski;
w marcu zmarł Andrzej Kostrzycki, kanonik szamotulski, kaznodzieja przedpołudniowy, pochowany „w ziemi przed wielkim ołtarzem”;
25 kwietnia zmarł Walenty Wiroboski, dziekan kolegiaty, pochowany w kościele w krypcie przy ołtarzu Św. Krzyża;
Epifaniusz Laskowski, presidens klasztoru Reformatów w Szamotułach;

rok 1703

Wojciech Korzbok Łącki, prepozyt szamotulski;
Bonawentura Franciszek Brzeziński, pleban słopanowski, kommendariusz obrzycki, dziekan obornicki;
Tomasz Miłostoski, mansjonarz;
Wojciech Porczyński, kanonik kolegiacki, kantor;
Wojciech Wagner, kustosz kolegiaty;
Stanisław Wojciech Graboski, scholastyk, mansjonarz;
Jakub Wyrogost, kanonik i kaznodzieja kościoła kolegiackiego;
Tomasz Ciszkowski, kanonik kościoła kolegiackiego, pleban wroniecki, mansjonarz;

Uwaga: w księdze chrztów w roku 1703 znajduje się wpis, że w tym czasie w Polsce było 3 króli, w ubiegłym roku król szwedzki spustoszył Litwę, zajął Warszawę, Kraków, spustoszył Małopolskę, a obecnie zimuje. Wojsko saskie zajęło na Boże Narodzenie Poznań.
W dalszej części zapisu ksiądz wylewa ogólne żale nad Polską, wzorując się na Lamentacjach Jeremiasza.

rok 1704

w styczniu zmarł Wojciech Korzbok Łącki, prepozyt szamotulski, pleban biezdrowski, pochowany w kościele farnym we Wronkach;
Stanisław Graboski, scholastyk, mansjonarz;
Tomasz Ciszkowski, kanonik i mansjonarz, pleban wroniecki;
Jakub Wyrogost, kanonik kościoła kolegiackiego i kaznodzieja;
Tomasz Miłostoski, mansjonarz i kanonik;
Wojciech Wagner, kustosz;
Wojciech Porczyński, kantor;
Stanisław Jan Kotecki, kanonik i mansjonarz kolegiaty;
Bonawentura Franciszek Brzeziński, dziekan szamotulski i foralny obornicki, pleban słopanowski i obrzycki;
Grzegorz Kowalczewski, kanonik szamotulski (zrezygnował z kanonikatu w listopadzie);

rok 1705

Wojciech Wagner, kustosz;
Stanisław Graboski, scholastyk, mansjonarz;
Wojciech Porczyński, kantor, mansjonarz;
Bonawentura Franciszek Brzeziński, dziekan, mansjonarz;
Tomasz Miłostoski, mansjonarz i kanonik;
Jakub Wyrogost, kanonik kościoła kolegiackiego i kaznodzieja;
Stanisław Jan Kotecki, kanonik i mansjonarz kolegiaty;

rok 1706

Jakub Wyrogost, kanonik i kaznodzieja popołudniowy, mansjonarz;
Wojciech Wagner, kustosz kolegiacki;
Stanisław Grabowski, scholastyk kolegiaty;
Tomasz Miłostoski, mansjonarz i kanonik, altarysta św. Krzyża;
Wojciech Porczyński, kantor kolegiaty;
Tomasz Ciszkowski, kanonik kolegiaty szamotulskiej;
Stanisław Kotecki, kanonik kolegiaty;
Bonawentura Franciszek Brzeziński, dziekan, pleban słopanowski i obrzycki;
24 sierpnia zmarł Jan Wroniecki, proboszcz św. Ducha, pochowany tamże;

rok 1707

Wojciech Porczynski, kantor kościoła kolegiackiego;
Tomasz Ciszkowski, mansjonarz;
Jakub Wyrogost, kanonik i kaznodzieja kościoła kolegiackiego;
Wojciech Wagner, kustosz;
Stanisław Kotecki, mansjonarz;
Tomasz Miłostoski, mansjonarz;
Stanisław Wojciech de Grabowiec Graboski, scholastyk, mansjonarz, kanonik, spowiednik, katechista kościoła kolegiackiego;
Bonawentura Franciszek Brzeziński, dziekan obornicki, pleban słopanowski, kommendariusz obrzycki;

rok 1708

Jan Iwański, prepozyt kolegiaty, kanonik uniejowski, proboszcz skomliński;
Wojciech Wagner, kustosz;
Wojciech Porczyński, kantor kolegiacki;
Stanisław Kotecki, mansjonarz, kanonik, tygodniowy (hebdomadarius) chrzciciel (przez każdy kolejny tydzień chrzcił inny ksiądz, chyba że był nieobecny – wtedy zastępował go inny kapłan, o czym wzmiankowano);
Stanisław Graboski, scholastyk, spowiednik;
Tomasz Ciszkowski, kanonik i mansjonarz;
Tomasz Miłostoski, mansjonarz i kanonik;
Jakub Wyrogost, kanonik, mansjonarz, kaznodzieja popołudniowy (postmeridianus), kommendariusz kościoła kolegiackiego;
Kazimierz Siciński;
Bonawentura Franciszek Brzeziński, obornicki foralny dziekan, mansjonarz;
zmarł Błażej, organista kolegiacki: umarł Pan Błaży Organista zasłużony wielce temu Kościołowi służący przez kilkadziesiąt lat, leży w Kościele w wielkim chórze wedle ołtarza św. Anny.;

rok 1709

Jan Iwański, prepozyt kolegiaty;
Jakub Wyrogost, kanonik kaznodzieja, mansjonarz, altarysta piwowarów, kaznodzieja popołudniowy;
Tomasz Ciszkowski, kanonik i altarysta;
Michał Ignacy Reisserus, prezbiter kongregacji orationis poznańskiej;
Wojciech Wagner, kustosz;
Tomasz Miłostoski, mansjonarz;
Stanisław Kotecki, chrzciciel tygodniowy;
Wojciech Porczyński, kantor kolegiacki, opiekun obrazu Matki Bożej Cudownej, promotor konfraterni św. Anny;
Stanisław Wojciech Graboski, scholastyk;
Bonawentura Franciszek Brzeziński, dziekan;
Kazimierz Tomasz Siciński, kustosz kolegiaty i prepozyt szpitalnego kościoła św. Ducha;
zmarł Jan Przygocki, dzwonarz kościoła tutejszego zasłużony, leży w kościele przed kazanicą;

Uwaga: w czerwcu 1709 r. w księdze chrztów oraz w księdze zmarłych zamieszczono informację, że w tym miesiącu o pełni i w równonocy poczęła się szerzyć w Szamotułach zaraza (dżuma – „pestis”). Najpierw w karczmie pana dziedzica na Targowisku przez 3 dni zmarło 5 osób, potem zaraza rozlała się na miasto i przedmieścia.
Wskutek zarazy w lipcu, sierpniu i wrześniu zmarli:
Wojciech Wagner – kustosz, zmarł 2 sierpnia i został pochowany w kolegiacie przed wielkim ołtarzem,
Wojciech Porczyński – kantor, zmarł 23 lipca, pochowany został przy ołtarzu św. Anny w kolegiacie,
Tomasz Ciszkowski – kanonik, altarysta Matki Bożej Bolesnej i św. Józefa, dobrodziej i fundator, zmarł 30 lipca i został pochowany na cmentarzu,
Stanisław Kotecki – kanonik, zmarł 26 sierpnia i został pochowany na cmentarzu,
Bonawentura Franciszek Brzeziński – dziekan szamotulski i obornicki foralny, zmarł 8 września i został pochowany w kościele słopanowskim.
Od sierpnia do grudnia nie chrzczono dzieci w całej parafii. Do grudnia szamotulska parafia była nieczynna, dzieci z Popowa i Popówka chrzczono w Stobnicy. W październiku, wyjątkowo, zakonnik ojciec franciszkanin Wacław Grotecki ochrzcił w Szamotułach Szymona – dziecko kowala Józefa z Targowiska i Katarzyny.
Zaraza wygasła pod koniec roku i spowodowała wielkie straty w ludności. Zmarłych chowano jednocześnie na wszystkich cmentarzach szamotulskich, tj. przy kościele św. Ducha, św. Mikołaja i kolegiackim. W tym czasie zaprzestano prowadzenia księgi zmarłych. Pierwsze wpisy w niej pojawiają się dopiero w kwietniu 1710 r.



rok 1710

Jan Iwański, prepozyt kolegiaty;
Jakub Ignacy Jarocki, kanonik i kaznodzieja szamotulski, dziekan szamotulski;
zakonnik ojciec Atanazy, kaznodzieja przedpołudniowy (antemeridianus) z Popówka;
Stanisław Graboski, spowiednik, scholastyk, kanonik i mansjonarz;
Tomasz Miłostoski, kanonik i altarysta św. Krzyża;
Kazimierz Siciński, kustosz kościoła kolegiackiego;
Michał Rzekaczeski, zastępca dziekana;
Franciszek Łukasz Klonecki, kanonik szamotulski;
Walenty Wirąmbski (Wiroboski);
Jakub Wirogost, dziekan;
 
Uwaga: w księdze zgonów z roku 1710 pojawiają się zapisy o pochówkach dokonywanych nie tylko na cmentarzach kościelnych, ale też w sadzie na Targowisku i na łąkach gałowskich. W czerwcu wystąpiło cieżkie powietrze w Gałowie i innych wsiach, które dotarło do Szamotuł. We wrześniu i październiku nie prowadzono ksiąg zmarłych, albowiem uchodzić musieli wszyscy. W listopadzie ciężkie powietrze wystąpiło na probostwie św. Ducha, wskutek którego zmarła mieszczka z Wronek (siostra kustosza Sicinskiego) i jej dziecko.
 
rok 1711

Jan Iwański, prepozyt kolegiaty;
Stanisław Wojciech Graboski, scholastyk;
Franciszek Łukasz Klonecki, kanonik szamotulski;
Jan Koliński, altarysta św. Józefa, kanonik;
Jakub Jarocki, dziekan kościoła kolegiackiego szamotulskiego;
Michał Franciszek Rzekaczewski, kanonik i mansjonarz kolegiaty szamotulskiej;
Kazimierz Siciński, kustosz kolegiaty;
Wojciech Pastorowicz, mansjonarz;
Stefan (Szczepan?), organista kolegiaty;
 
rok 1712

Jan Iwański, prepozyt kolegiaty;
Michał Rzekaczewski, kanonik i mansjonarz kolegiaty;
Kazimierz Siciński, mansjonarz, kustosz kolegiaty;
Wojciech Pastorowicz, mansjonarz, altarysta;
Jakub Jarocki, dziekan kościoła kolegiackiego i mansjonarz;
Stanisław Graboski, scholastyk i mansjonarz;
Łukasz Stefanowicz, organista kolegiacki;
Józef Choynecki, muzyk kolegiacki;
W lutym zmarł Tomasz Antoszowski, kanonik szamotulski, altarysta św. Krzyża, pochowany w krypcie dziekanów przed wielkim ołtarzem;
zmarł Woyciech Mozdzeń, lat kilkadziesiąt kościelnym był, leży w kolegiacie przy ołtarzu Regis Dolorosa między ołtarzami wielkim i Matki Cudownej.
 
rok 1713

Jan Iwański, prepozyt kolegiaty;
Wojciech Pastorowicz, mansjonarz, kanonik szamotulski;
Stanisław Wojciech Graboski, scholastyk i mansjonarz;
Jakub Jarocki, dziekan kościoła kolegiackiego i mansjonariusz;
Kazimierz Siciński, mansjonarz, kustosz kolegiaty;
Antoni, kaznodzieja z zakonu reformatów w Szamotułach;
Stanisław Bogusz, dzwonnik kolegiaty;
Kobulski, muzykant kościelny;
Stefanowicz, organista kolegiacki;
 
rok 1714

Jan Iwański, prepozyt kolegiaty;
Kazimierz Siciński, kustosz kościoła kolegiackiego, mansjonarz;
Stanisław Graboski, mansjonarz, spowiednik, scholastyk;
Jakub Jarocki, dziekan kolegiaty i mansjonarz;
Wojciech Pastorowicz, kanonik i mansjonarz szamotulski;
Jakub Wirogost, dziekan szamotulski;
Franciszek Łukasz Klonecki, kanonik i mansjonarz kolegiaty szamotulskiej;
Jakub Wazarowicz, organista;
 
rok 1715

Jan Iwański, prepozyt kolegiaty;
Stanisław Wojciech Graboski, scholastyk, spowiednik;
Wojciech Pastorowicz, mansjonarz;
Jakub Jarocki, dziekan kolegiaty, mansjonarz;
Franciszek Łukasz Klonecki, mansjonarz, kanonik;
Kazimierz Siciński, kustosz kolegiaty;
Jakub Wyrogost, dziekan kolegiaty;
zmarł Stefan, były dzwonnik kolegiaty;
Jan Kalkanista (kalkanista kolegiaty?);
zmarł Mikołaj, kopacz i kalkanista kolegiacki;
 
rok 1716

Jan Iwański, prepozyt kolegiaty;
Kazimierz Siciński, kustosz kościoła kolegiackiego;
Wojciech Pastorowicz, mansjonarz;
Jakub Ignacy Jarocki, dziekan, mansjonarz;
Stanisław Wojciech Graboski, scholastyk, mansjonarz;
ojciec Gabriel Pazbykiewicz (?), zakonnik, kaznodzieja;
Franciszek Łukasz Klonecki, kanonik i mansjonarz;
 
rok 1717

Jan Iwański, prepozyt kolegiaty;
Wojciech Pastorowicz, mansjonarz;
Franciszek Łukasz Klonecki, kanonik, mansjonarz;
Stanisław Wojciech Graboski, scholastyk, mansjonarz;
Jakub Jarocki, dziekan kolegiaty;
Józef Lec, kommendariusz kościoła kolegiackiego szamotulskiego, mansjonarz;
Kazimierz Siciński, kustosz kolegiaty, prepozyt św. Ducha;
Stanisław Brzuska, kościelny kolegiaty;
Stefanowicz, organista;
 
rok 1718

Jan Iwański, kanonik katedry poznańskiej, prepozyt szamotulski;
Jakub Jarocki, dziekan kościoła kolegiackiego i mansjonarz;
Wojciech Pastorowicz, kanonik, mansjonarz, altarysta św. Anny;
Franciszek Klonecki, kanonik, mansjonarz;
Józef Lec, kommendariusz;
Kazimierz Siciński, kustosz kolegiaty;
13 marca w wieku 63 lat zmarł Stanisław Grabowski, „emerytowany” scholastyk i spowiednik kolegiaty, pochowany pośrodku kościoła między ławkami blisko ambony;
zmarł Józef Lec, mansjonarz szamotulski, pochowany został w szamotulskiej kolegiacie w krypcie przed wielkim ołtarzem;
Franciszek Wieczorkowicz, muzykant kolegiaty;
 
rok 1719

Jan Iwański, kanonik katedry poznańskiej, prepozyt szamotulski;
Wojciech Szczepański, scholastyk;
Jakub Jarocki, dziekan i mansjonarz kolegiaty, kaznodzieja popołudniowy (rezygnacja z funkcji);
Franciszek Klonecki, mansjonarz, kanonik;
Kazimierz Siciński, mansjonarz, kustosz kolegiaty;
Wojciech Pastorowicz, mansjonarz, kanonik;
Wojciech Łysicki, kanonik, kantor szamotulski, pleban cerekwicki;
Jan Filippi, kanonik szamotulski;
Jakub Szukalski, kościelny;
zmarł Józef Choynecki, muzykant kolegiaty, chorujący, pochowany w farze (kolegiacie) w kaplicy Anioła Stróża;
Jan Grabowski, trębacz kościelny;
 
rok 1720

Jan Iwański, prepozyt kolegiaty;
Jakub Jarocki, dziekan i mansjonarz kolegiaty szamotulskiej;
Wojciech Szczepański, scholastyk;
Wojciech Łysicki, kantor kolegiaty szamotulskiej, pleban cerekwicki, kanonik;
Wojciech Pastorowicz, kanonik Gregorianis fundationis, mansjonarz, altarysta św. Józefa i Anny;
Kazimierz Siciński, mansjonarz, kustosz szamotulski, prepozyt św. Ducha;
Franciszek Klonecki, mansjonarz;
Wojciech Golański, kaznodzieja popołudniowy, kommendariusz szamotulski;
Szymon Jazdziński, pleban słopanowski;
zmarł Jan Filippi Głogowski z Boguniewa parafia Słomowo, kanonik z fundacji Górki;
Franciszek Breznitz, proboszcz ze Stobnicy;
Stanisław de Kalinowa Zaremba, kanonik, dziekan foralny obornicki, prepozyt z Kaźmierza;
zmarł Michał, kalkanista kolegiaty;
 
rok 1721

Jan Iwański, prepozyt kolegiaty, kanclerz katedry poznańskiej;
Wojciech Golański, kaznodzieja kościoła szamotulskiego, kommendariusz kolegiaty szamotulskiej, mansjonarz, kanonik;
Jakub Jarocki, dziekan kościoła szamotulskiego;
Wojciech Pastorowicz, altarysta, mansjonarz;
Kazimierz Siciński, kustosz kolegiaty, prepozyt św. Ducha, mansjonarz kolegiaty;
Franciszek Breznitz, pleban stobnicki;
Wojciech Łysicki, kantor kolegiaty szamotulskiej;
Wojciech Stanisław Szczepański, scholastyk i mansjonarz szamotulski;
Marcin Cherbowski, kanonik poznańskiej Marii Magdaleny;
Franciszek Klonecki, kanonik szamotulski, altarysta św. Krzyża i Matki Bożej Bolesnej (rezygnacja z funkcji);
 
rok 1722

Jan Iwański, kanclerz katedry poznańskiej, prepozyt szamotulski;
Wojciech Szczepański, mansjonarz, scholastyk;
Wojciech Pastorowicz, mansjonarz;
Wojciech Golański, mansjonarz, kanonik, kaznodzieja popołudniowy;
Kazimierz Siciński, kustosz (rezygnacja z funkcji), mansjonarz;
Jakub Jarocki, dziekan kolegiaty szamotulskiej;
Wojciech Łysicki, kantor szamotulski;
 
rok 1723

Jan Iwański, kanonik i prepozyt;
Jakub Jarocki, dziekan kolegiaty;
Wojciech Pastorowicz, mansjonarz, kanonik;
Wojciech Golański, mansjonarz, kanonik, kaznodzieja popołudniowy;
Wojciech Łysicki, mansjonarz, kanonik poznański in summo (kościoła NMP na Ostrowie Tumskim), kustosz szamotulski;
Kazimierz Siciński, mansjonarz, kantor kolegiacki;
Wojciech Szczepański, scholastyk kolegiaty;
 
rok 1724

Iwański, prepozyt szamotulski, kanclerz poznański;
Wojciech Łysicki, mansjonarz, kustosz kolegiaty;
Wojciech Pastorowicz, kanonik i mansjonarz szamotulski;
Wojciech Golański, mansjonarz, kanonik i kaznodzieja popołudniowy kolegiaty;
Kazimierz Siciński, mansjonarz, kantor;
Jakub Jarocki, dziekan szamotulski;
Wojciech Szczepański, scholastyk kolegiaty i spowiednik;
Stanisław Guzowski, organista kolegiacki;
 
rok 1725

Jan Iwański, kanclerz katedry poznańskiej, prepozyt szamotulski;
Wojciech Pastorowicz, mansjonarz, kantor kolegiaty, kanonik szamotulski;
Wojciech Łysicki, kustosz, mansjonarz;
Jakub Jarocki, dziekan kolegiacki;
Kazimierz Siciński, kantor, prepozyt św. Ducha;
Marcin Herbowski;
ojciec Andrzej, wikariusz konwentu szamotulskiego;
Wojciech Golański, prepozyt złotowski (?);
Wojciech Szczepański, scholastyk, spowiednik szamotulski;
Stanisław Guzewski, organista;
 
rok 1726

Jan Iwański, prepozyt kolegiaty;
Wojciech Łysicki, kustosz szamotulski;
Wojciech Pastorowicz, mansjonariusz;
Wojciech Szczepański, scholastyk i spowiednik;
Kazimierz Siciński, kantor szamotulski, prepozyt św. Ducha;
Franciszek Klonecki, kaznodzieja popołudniowy;
Jakub Jarocki, dziekan szamotulski (zrezygnował z funkcji), pleban słopanowski;
ojciec Franciszek Stroiński, kaznodzieja szamotulski;
 
Uwaga: ten zapis w aktach konsystorza nie dotyczy co prawda bezpośrednio kościoła szamotulskiego, lecz jest ciekawy z innego względu: prepozyt z Ostroroga, Jan Kierski, procesował się z gminą żydowską w Szamotułach o niezapłacone należności. W trakcie procesu synagogę opieczętowano, uniemożliwiając wstęp do niej. Synagogę ktoś jednak odpieczętował. Żydzi tłumaczyli się, że to nie oni zrobili, tylko dworzanin dziedzica Szamotuł. Informacja ta świadczy o istnieniu w Szamotułach wydzielonego budynku lub pomieszczenia przeznaczonego do modlitwy dla osób wyznania mojżeszowego.
 
rok 1727

Jan Iwański, prepozyt kolegiaty;
Wojciech Łysicki, mansjonarz, kustosz, kanonik;
Kazimierz Siciński, kantor i prepozyt św. Ducha, dziekan kolegiaty szamotulskiej (mianowany dziekanem z prezenty Jana Iwańskiego i całego kolegium kanoników w lutym po rezygnacji Jakuba Jarockiego, plebana słopanowskiego);
Jakub Józef Solecki, mansjonarz i kommendariusz kolegiaty szamotulskiej;
Wojciech Szczepański, scholastyk;
Antoni Stroiński, reformata, kaznodzieja kolegiacki;
Bartłomiej Waszkowski, kurator stobnicki;
Wojciech Pastorowicz, kanonik szamotulski;
Jan Bogusławski, pleban wroniecki(?);
Klonecki, kanonik szamotulski;
Walenty Pokorski, dzwonnik kolegiaty szamotulskiej;
 
Uwagi:
1) w aktach konsystorza poznańskiego z 1726 i 1727 r. znajdują się dokumenty świadczące o tym, że kontakty niektórych miejscowych duchownych z właścicielem miasta oraz mieszczanami szamotulskimi (a także z innymi duchownymi) nie zawsze były dobre: Maciej Mycielski, chorąży nadworny i dziedzic Szamotuł, procesował się z Jakubem Jarockim, byłym dziekanem kolegiaty i proboszczem słopanowskim o obelgi kierowane wobec powołanych w celu zbadania sprawy komisarzy (sędziów) w osobach Michała Turobojskiego, sędziego wałeckiego i księdza Sicińskiego i o sprzedaż gruntów nie podległych władzy Kościoła. Z oskarżeń wynika m. in., że:
– ksiądz Jarocki sprzedał dom browarny w rynku po rodzicach oraz plac mielcuchowy na ul. Kapłańskiej, mimo że jego ojciec przeznaczył fundację na ołtarz Franciszka Ksawerego w kolegiacie,
– w 1709 r., gdy zaczynała się zaraza, ksiądz Jarocki sprzedał folwark na Psim Polu należący do dziedzica zmarłemu wkrótce Aleksandrowi Andersonowi, po czym w 1710 r., w trakcie trwania zarazy, przywłaszczył sobie ów folwark i inne cudze grunty, za które do 1726 r. nie płacił czynszów, mesznego dla proboszcza, prowizji bractwu literackiemu, ubogim szpitalnym i profesorowi ze szkoły,
– odprawiał przy ołtarzu szewców (św. Barbary) mszę tylko raz na kwartał i to tylko wtedy, gdy cech szewski zapłacił,
– przywłaszczył sobie mienie niektórych zmarłych mieszczan szamotulskich,
– uwolnił pewną dziewczynę od kary kryminalnej, która to dziewczyna świniami spasła dziecię,
– ku zgorszeniu heretyków niewłaściwie odnosił się do p. Radziszewskiego,
– zwrócił się do burmistrza słowami: Waszeci za burmistrza nie mam, bo Waszeć to tylko na ratuszu approbujesz co Xiądz Siciński każe.
Z zeznań świadków wynika, że przynajmniej część zarzutów się nie potwierdziła się. Mało tego, ksiądz Jarocki, jako kontrybucję od miasta, panoszącym się żołnierzom szwedzkim przekazał nawet klacz i dwie owce, stanowiące jego prywatną własność.
Jednakże w tym samym roku, w czerwcu, instygator kościelny wystąpił wobec księdza Jarockiego, plebana słopanowskiego, ponieważ ten kilkakrotnie wzywany przez wizytatora oraz ordynariusza o oddalenie pewnej dobrze znanej mu kobiety, będąc pod klątwą i suspendowany, obrzucił obelgami osobę ogłaszającą klątwę oraz odebrał mu oryginał i kopię dokumentu obwieszczającego klątwę. Ksiądz Jarocki zmarł w 1731 r. ale nie został pochowany w szamotulskiej kolegiacie, lecz u OO. Reformatów.
 
2) Szamotulski kościół kolegiacki był nie tylko miejscem sprawowania kultu. W październiku 1727 r. w jego murach doszło do spotkania pomiędzy prepozytem Janem Iwańskim a niektórymi okolicznymi dziedzicami i posesorami oraz mieszczanami szamotulskimi w sprawie o dziesięciny. Czas rozpoczęcia rozprawy został obwieszczony poprzez bicie wielkiego dzwonu kościelnego. Doszło do ugody z częścią zainteresowanych, co odnotowano w aktach konsystorza poznańskiego.
 
3) Instygator (oskarżyciel miejski) wystąpił przeciwko Żydom (szamotulskim czy poznańskim?) o handel w niedziele i święta. Ci przez swego pełnomocnika odpowiedzieli, że sprzedawali tylko żywność. Na komisarza (sędziego) w tej sprawie wyznaczono scholastyka kolegiackiego Wojciecha Szczepańskiego.
 
rok 1728

Jan Iwański, prepozyt kolegiaty;
Franciszek Klonecki, kanonik i kaznodzieja szamotulski;
Wojciech Szczepański, scholastyk kolegiaty, spowiednik kolegiacki;
Wojciech Łysicki, mansjonarz, kanonik in summo w Poznaniu, kustosz kolegiaty szamotulskiej;
Wojciech Pastorowicz, kanonik szamotulski;
zmarł Marcin Groszyński, kanonik kolegiaty i altarysta Matki Bożej Bolesnej (prezentowany na altarię w styczniu po Franciszku Kloneckim), mąż pełen zasług, pochowany w krypcie kolegiackiej przed ołtarzem św. Krzyża;
Kazimierz Siciński, dziekan kolegiaty i prepozyt św. Ducha;
Bartłomiej Waszkowski, pleban stobnicki;
Walenty Pokorski, dzwonnik kolegiaty szamotulskiej;
Stanisław Guzowski, organista kolegiacki;
 
rok 1729

Jan Iwański, prepozyt kolegiaty;
Franciszek Klonecki, kanonik kolegiacki;
Wojciech Pastorowicz, kanonik szamotulski;
Kazimierz Siciński, dziekan kolegiaty, prepozyt św. Ducha;
Wojciech Szczepański, scholastyk, kommendariusz szamotulski, spowiednik kolegiacki;
Wojciech Łysicki, kustosz kolegiacki;
Bartłomiej Waszkowski, pleban stobnicki;
Franciszek Kochański, organista i dzwonnik kolegiacki;
 
rok 1730

Jan Iwański, prepozyt kolegiaty;
Wojciech Łysicki, kustosz kolegiaty;
Wojciech Pastorowicz, kanonik szamotulski;
Kazimierz Siciński, dziekan szamotulski;
Franciszek Klonecki, kanonik;
Wawrzyniec Świnarski, prepozyt szamotulski;
Wojciech Szczepański, scholastyk i kaznodzieja kolegiacki;
ojciec Franciszek Willanowski, spowiednik konwentu szamotulskiego;
Jakub Jarocki, pleban słopanowski i kommendariusz obrzycki;
 
rok 1731

Wawrzyniec z Wybranowa Świnarski, kanonik katedry poznańskiej i prepozyt szamotulski, pleban w Solcu (zrezygnował z Solca w 1733 r.);
Kazimierz Siciński, dziekan szamotulski;
Stanisław Jaworski, pleban z Wilczyny;
Wojciech Pastorowicz, mansjonarz, kanonik szamotulski;
Wojciech Łysicki, mansjonarz, kustosz;
Jan Franciszek Szadowski, wicedziekan kościoła kolegiackiego;
Maciej Piechocki, kaznodzieja popołudniowy i kommendariusz kolegiaty szamotulskiej;
Franciszek Klonecki, mansjonarz, kanonik;
Maciej Rychlikiewicz, kapelan Mycielskiego, dziedzica Szamotuł;
Wojciech Ciechanowski, doktor filozofii Uniwersytetu Krakowskiego, kanonik szamotulski i proboszcz zajączkowski;
w lutym w Słopanowie zmarł były dziekan szamotulski Jakub Jarocki, pochowany został w kościele OO. Reformatów w Szamotułach;
Stanisław Bogusz, dzwonnik kolegiaty;
w październiku zmarł Franciszek Wieczorkowicz, kantor kościoła kolegiackiego (osoba świecka), pochowany został w krypcie przed ołtarzem Matki Bożej Cudownej;
 
rok 1732

Wawrzyniec Świnarski, prepozyt szamotulski;
Jan Franciszek Szadowski, wicedziekan i mansjonarz kościoła kolegiackiego, kanonik;
Wojciech Łysicki, kanonik in summo poznański, kustosz szamotulski, pleban słopanowski;
Wojciech Lisiecki (czy to Wojciech Łysicki?);
Franciszek Klonecki, mansjonarz;
Maciej Piechocki, kanonik czarnkowski, kaznodzieja popołudniowy szamotulski;
Wojciech Pastorowicz, mansjonarz, kanonik kolegiaty;
Maciej Rychlikiewicz, scholastyk szamotulski, mansjonarz;
Kazimierz Siciński, dziekan kolegiaty szamotulskiej, mansjonarz
 
rok 1733

Wawrzyniec Świnarski, prepozyt szamotulski;
Wojciech Pastorowicz, mansjonarz, kanonik szamotulski;
Wojciech Idowski, kustosz szamotulski (zrezygnował z kustodii), prepozyt w Jutrosinie, altarysta św. Anny w Poniecu;
Franciszek Klonecki, mansjonarz, kanonik;
Jan Szadowski, kanonik szamotulski, mansjonarz;
Maciej Rychlikiewicz, scholastyk szamotulski;
Maciej Stanisław Piechocki, kanonik, kaznodzieja przedpołudniowy szamotulski, kurator stobnicki, …czarnkowski;
Kazimierz Siciński, dziekan szamotulski;
 
rok 1734

Wawrzyniec Świnarski, prepozyt szamotulski;
Wojciech Idowski, kustosz;
Wojciech Szczepański, kantor;
Franciszek Klonecki, mansjonarz;
Jan Franciszek Szadowski, kanonik szamotulski, mansjonarz;
Maciej Rychlikiewicz, scholastyk szamotulski, mansjonarz;
Kazimierz Siciński, dziekan kolegiaty szamotulskiej, prepozyt św. Ducha;
brat Czesław Sztubski (Ceslaus Stubski) z Wronek;
Jan Franciszek Szadowski, wicedziekan, mansjonarz;
Wojciech Franciszek Pastorowicz, mansjonarz, kanonik szamotulski;
Maciej Piechocki, kaznodzieja popołudniowy;
Franciszek Drzewiecki, organista kolegiaty i kantor;
Stanisław Stachowski, dzwonnik kolegiaty;
Stanisław Bogusz, dzwonnik kolegiaty;
 
rok 1735

Wawrzyniec Świnarski, prepozyt szamotulski;
Kazimierz Siciński, dziekan kolegiaty szamotulskiej;
Franciszek Klonecki, kustosz kolegiaty szamotulskiej, mansjonarz;
Maciej Rychlikiewicz, scholastyk szamotulski i mansjonarz;
Jan Szadowski, kanonik szamotulski, mansjonarz;
Józef Szczepański, mansjonarz szamotulski i altarysta;
Maciej Stanisław Piechocki, kaznodzieja popołudniowy, mansjonarz;
Wojciech Pastorowicz, kanonik szamotulski;
Franciszek Drzewiecki, organista kolegiaty;
Stanisław Bogusz, dzwonnik kolegiaty;
 
rok 1736

Wawrzyniec Świnarski, prepozyt szamotulski;
Kazimierz Siciński, dziekan kolegiaty szamotulskiej;
Franciszek Klonecki, kustosz kolegiaty szamotulskiej;
Wojciech Szczepański, kantor;
Maciej Stanisław Piechocki, kaznodzieja popołudniowy, mansjonarz szamotulski;
Józef Ksawery Szczepański, kanonik szamotulski i mansjonarz;
Maciej Rychlikiewicz, scholastyk kolegiacki;
Wojciech Pastorowicz, kanonik kolegiaty i altarysta;
Józef Kitnieski, dzwonnik kościoła kolegiackiego;
Stanisław Bogusz, dzwonnik i kantor kościoła kolegiackiego (osoba świecka);
 
rok 1737

Wawrzyniec Świnarski, prepozyt szamotulski;
Kazimierz Siciński, dziekan kolegiaty szamotulskiej;
Wojciech Szczepański, kantor;
Piotr Piotraszeski, pleban z Psarskiego;
Józef Ksawery Szczepański, kanonik kolegiaty szamotulskiej i mansjonarz;
Maciej Stanisław Piechocki, kaznodzieja i mansjonarz, kustosz procurator kolegiaty;
Wojciech Pastorowicz;
Maciej Rychlikiewicz, scholastyk szamotulski;
Walenty Węgrzynowicz, wikariusz skórzewski;
24 maja zmarł Franciszek Łukasz Klonecki, doktor filozofii Uniwersytetu Krakowskiego, senior kustosz kolegiaty szamotulskiej i został pochowany u OO. Reformatów;
Stanisław Bogusz, kantor kolegiaty;
Józef Kitnieski, dzwonnik;
Franciszek Kochański, organista;
 
rok 1738

Wojciech Wawrzyniec Wyrwiński, prepozyt kolegiaty szamotulskiej (poprzednio altarysta św. Anny we Wieleniu);
Kazimierz Siciński, dziekan kolegiaty szamotulskiej;
Wojciech Szczepański, kantor;
Józef Szczepański, kanonik i mansjonarz szamotulski;
Maciej Stanisław Piechocki, kustosz kolegiaty i mansjonarz;
Szymon Józef Przechowski, mansjonarz kolegiaty szamotulskiej;
Maciej Sztubski, mansjonarz kolegiaty szamotulskiej;
Antoni Bardzki, kanonik szamotulski, pleban z Żydowa (zm. w 1738 r. lub nieco wcześniej);
Maciej Rychlikiewicz, scholastyk szamotulski, kurator słopanowski, altarysta św. Wawrzyńca (zrezygnował z funkcji w 1739 r.);
Franciszek Kochański, organista;
Stanisław Bogusz, kantor, dzwonnik kolegiaty;
Józef Kitnieski, dzwonnik;
9 grudnia w wieku 30 lat zmarł Stanisław Bogusz, dobrze zasłużony kolegiacie, pochowany został w kaplicy Anioła Stróża naprzeciwko ołtarza Przemienienia;
 
rok 1739

Wojciech Wawrzyniec Wyrwiński, prepozyt szamotulski;
Kazimierz Siciński, dziekan kolegiaty szamotulskiej;
Wojciech Szczepański, kantor;
Józef Szczepański, kanonik, mansjonarz;
Maciej Stanisław Sztubski, mansjonarz, kanonik kolegiaty;
Maciej Piechocki, kustosz kolegiaty;
Maciej Rychlikiewicz, scholastyk kolegiaty, kurator słopanowski;
ojciec Antoni Głowiecki, gwardian szamotulskiego konwentu zakonu Reformatów;
w sierpniu zmarł Franciszek Kochański, organista kolegiaty, pochowany na cmentarzu przy wielkich wrotach kolegiaty;
 
rok 1740

Wojciech Wawrzyniec Wyrwiński, prepozyt kolegiaty szamotulskiej;
Kazimierz Siciński, dziekan kolegiaty szamotulskiej;
Wojciech Szczepański, kantor;
Wojciech Pastorowicz, altarysta św. Józefa i św. Anny;
Maciej Stanisław Piechocki, kustosz kolegiaty, kaznodzieja popołudniowy;
Maciej Sztubski, kanonik i mansjonarz szamotulski;
Maciej Rychlikiewicz, scholastyk kolegiacki;
Józef Szczepański, kanonik i mansjonarz kolegiacki;
Jakub Kuszewski, mansjonarz szamotulski, altarysta;
Andrzej Borecki, dzwonnik kolegiaty;
 
Uwaga: W dniu 14 listopada ksiądz Wojciech Pastorowicz, z zachowaniem całego ceremoniału, pochował zbiorczo kości dawno zmarłych (wydobywane zapewne w trakcie kopania nowych grobów lub dobyte z krypt kościelnych), które złożono do grobu na kolegiackim cmentarzu przy portyku alias kruchcie wiodącej z kościoła do szkoły. Zapis w księdze zmarłych nosi tytuł pogrzeb kości (ossium sepultura).
 
rok 1741

Wojciech Wawrzyniec Wyrwiński, prepozyt kolegiaty szamotulskiej;
Kazimierz Siciński, dziekan kolegiaty szamotulskiej;
Wojciech Szczepański, kantor;
Maciej Sztubski, kanonik i mansjonarz;
Jakub Kuszewski, mansjonarz, kommendariusz kościoła kolegiackiego;
Józef Szczepański, kanonik i mansjonarz kolegiaty szamotulskiej;
Maciej Piechocki, kustosz kolegiaty;
Maciej Rychlikiewicz, scholastyk kolegiacki i kurator słopanowski;
Gabriel Jan Boniatowicz, kanonik katedry poznańskiej;
 
rok 1742

Wojciech Wawrzyniec Wyrwiński, prepozyt kolegiaty szamotulskiej;
Jakub Kuszewski, mansjonarz, kanonik szamotulski;
Wojciech Szczepański, kantor;
Wojciech Pastorowicz, altarysta św. Anny i św. Józefa;
Maciej Piechocki, kustosz kolegiaty;
Maciej Sztubski, mansjonarz, kanonik kolegiaty;
Józef Szczepański, kanonik kolegiacki;
Wawrzyniec Lembicz, wikary katedry poznańskiej
Wojciech Cielecki, kanonik katedry poznańskiej i płockiej oraz Józef hrabia z Werbna Pawłowski, S.T.D katedry (poznańskiej?), archidiakon pszczewski, vicarius in Spiritibus et Officjalis Generalis Posnaniensis (ochrzcili ponownie dziecko Macieja Wierusz Kowalskiego i Katarzyny, dziedziców Szczepankowa i Śmiłowa);
Maciej Rychlikiewicz, scholastyk kolegiaty;
17 listopada 1742 r. w wieku 77 lat zmarł Kazimierz Siciński, dziekan szamotulski, pochowany został w kolegiacie szamotulskiej w krypcie dziekanów naprzeciwko ołtarza św. Krzyża;
w święto Wszystkich Świętych, w nocy o godz. 8.30 w obecności kleru, zmarł w Szamotułach Andrzej Borecki, mieszczanin wroniecki, organista, muzyk „znakomity” i kantor kolegiaty szamotulskiej, pochowany na cmentarzu kolegiackim przy wielkich wrotach;
 
rok 1743

Wojciech Wawrzyniec Wyrwiński, prepozyt kolegiaty szamotulskiej;
Maciej Rychlikiewicz, scholastyk kolegiaty;
Jakub Kuszewski, mansjonarz, kanonik szamotulski, kantor kolegiaty;
Maciej Sztubski, mansjonarz, kanonik kolegiacki;
Jerzy Zarembski, mansjonarz;
Krzysztof Mirerski, dziekan kolegiaty szamotulskiej, kanonik in summo Najświętszej Marii Panny poznański, kurator stobnicki;
Maciej Piechocki, kustosz kolegiaty;
Józef Szczepański, kanonik szamotulski;
Ludwik Trunowicz, kommendariusz kościoła w Kiszewie;
ojciec Fabian, zakonnik z konwentu szamotulskiego ojców Reformatów;
Bartłomiej Wyrwiński;
Józef Zieleniewicz, organista kolegiacki;
Józef Kitnieski, kościelny kolegiacki (sacellanus, vitricus);
 
rok 1744

Wojciech Wawrzyniec Wyrwiński, prepozyt kolegiaty szamotulskiej;
Maciej Rychlikiewicz, scholastyk kolegiaty;
Jakub Kuszewski, mansjonarz, kantor kolegiacki;
Maciej Sztubski, mansjonarz, kanonik kolegiacki;
Krzysztof Jakub Myrerski, dziekan kolegiaty, prepozyt stobnicki, kanonik in summo poznański;
Maciej Piechocki, kustosz kolegiaty;
Bartłomiej Wyrwiński, mansjonarz, kommendariusz kolegiaty;
Wojciech Pastorowicz, altarysta św. Anny i św. Józefa;
26 maja zmarł Jan Szadowski, kurator bytyński, kanonik kolegiaty szamotulskiej, pochowany w kościele w Bytyniu;
Józef Zieleniewicz, organista kolegiacki;
Józef Kitnieski, kościelny kolegiaty;
 
rok 1745

Wojciech Wawrzyniec Wyrwiński, prepozyt kolegiaty szamotulskiej i św. Ducha;
Krzysztof Mirerski, dziekan kolegiaty szamotulskiej;
Maciej Sztubski, mansjonarz, kanonik kolegiaty;
Maciej Piechocki, kustosz kolegiaty;
Jakub Kuszewski, kantor kolegiaty i mansjonarz;
Maciej Rychlikiewicz, scholastyk;
Bartłomiej Wyrwiński, mansjonarz kolegiaty, kanonik;
Stefan Sypiewski, kanonik kolegiaty szamotulskiej;
Walenty Klonecki, altarysta kolegiacki św. Rocha;
Józef Kitniewski, kościelny kolegiaty;
 
rok 1746

Wojciech Wawrzyniec Wyrwiński, prepozyt kolegiaty szamotulskiej;
Jakub Kuszewski, kantor kolegiaty, mansjonarz;
Bartłomiej Wyrwiński, kanonik kolegiaty, mansjonarz;
Maciej Piechocki, kustosz kolegiaty;
Maciej Sztubski, mansjonarz, kanonik kolegiaty, prepozyt kościoła szpitalnego św. Ducha;
Maciej Rychlikiewicz, scholastyk kolegiaty;
Wojciech Pastorowicz, altarysta kolegiacki św. Anny i św. Józefa;
Wojciech Anaszewicz, kurator stobnicki, mansjonarz kolegiaty szamotulskiej;
30 maja zmarł Krzysztof Mirerski, dziekan kościoła kolegiackiego, kanonik poznański in summo, były pleban stobnicki, został pochowany w kolegiacie w krypcie dziekanów;
Józef Zieleniewicz, organista;
 
rok 1747

Wojciech Wawrzyniec Wyrwiński, prepozyt kolegiaty;
Jan Sewerynowicz, dziekan szamotulskiego kościoła kolegiackiego;
Bartłomiej Wyrwiński, kanonik kolegiaty, mansjonarz;
Walenty Klonecki, altarysta św. Rocha w kolegiacie szamotulskiej;
Maciej Piechocki, kustosz kolegiaty;
Maciej Sztubski, kanonik szamotulski, mansjonarz, prepozyt szpitala św. Ducha;
Jakub Kuszewski, kantor kolegiacki, mansjonarz;
Maciej Rychlikiewicz, scholastyk kolegiaty;
Paweł Kmietkiewicz, wikariusz słopanowski
Józef Zieleniewicz, organista kolegiaty;
Józef Kitnieski, kościelny kolegiaty;
 
rok 1748

Wojciech Wawrzyniec Wyrwiński, prepozyt kolegiaty szamotulskiej;
Jan Sewerynowicz, dziekan szamotulskiego kościoła kolegiackiego;
Maciej Stanisław Piechocki, kustosz kolegiaty
Maciej Sztubski, mansjonarz, kanonik kolegiacki;
Jakub Kuszewski, mansjonarz, kantor kolegiaty;
Walenty Klonecki, altarysta św. Rocha w kolegiacie, kanonik szamotulski;
Maciej Stanisław Piechocki, kustosz kolegiaty;
Bartłomiej Wyrwiński, mansjonarz;
Maciej Rychlikiewicz, scholastyk szamotulski
zakonnik Marcin Krescenty z Lubinia, kurator kiszewski;
Antoni Trewani, kapłan konwentu Braci Franciszkanów Mniejszych;
11 maja zmarł Stefan Sypniewski, kanonik szamotulski z fundacji Grzegorza Szamotulczyka, kurator sobocki, pochowany w kościele w Sobocie;
Józef Kitnieski, zakrystian kolegiaty;
Józef Zieleniewicz, organista szamotulski;
 
rok 1749

Wojciech Wawrzyniec Wyrwiński, prepozyt kolegiaty;
Jan Sewerynowicz, dziekan szamotulskiego kościoła kolegiackiego;
Walenty Klonecki, kanonik szamotulski;
Maciej Sztubski, kanonik, mansjonarz, prepozyt św. Ducha;
Bartłomiej Wyrwiński, kanonik kolegiaty, mansjonarz;
Jakub Kuszewski, kantor, mansjonarz, primicerius kolegiacki;
Maciej Stanisław Piechocki, kustosz kolegiaty;
Maciej Rychlikiewicz, scholastyk szamotulski, prepozyt słopanowski;
2 maja w wieku 87 lat zmarł Wojciech Pastorowicz, altarysta św. Józefa i św. Anny, pochowany został w kolegiacie w narożniku ołtarza św. Józefa;
Józef Kitnieski, kościelny kolegiacki;
Józef Zieleniewicz, organista kolegiacki
 
rok 1750

Wojciech Wawrzyniec Wyrwiński, prepozyt kolegiaty szamotulskiej, kanonik poznański;
Jan Sewerynowicz, dziekan szamotulskiego kościoła kolegiackiego;
Bartłomiej Wyrwiński, kanonik kolegiaty, mansjonarz;
Jakub Kuszewski, mansjonarz, kantor kolegiacki;
Walenty Klonecki, kanonik kolegiacki;
Maciej Piechocki, kustosz kolegiaty;
Maciej Rychlikiewicz, scholastyk kolegiaty, kurator słopanowski;
Kazimierz Radziszewski, wikariusz słopanowski (m. in. w zastępstwie Sztubskiego);
Wojciech Jan Nepomucen Anaszewicz, mansjonarz kolegiaty;
28 czerwca w wieku 38 lat zmarł Maciej Sztubski, prepozyt kościoła szpitalnego św. Ducha, kanonik i mansjonarz kolegiacki, pochowany został naprzeciwko wielkiego ołtarza w kościele św. Ducha;
Józef Zieleniewicz, organista szamotulski;
 
rok 1751

Wojciech Wawrzyniec Wyrwiński, prepozyt kolegiaty szamotulskiej;
Jan Sewerynowicz, dziekan szamotulskiego kościoła kolegiackiego;
Bartłomiej Wyrwiński, kanonik kolegiaty, mansjonarz;
Walenty Klonecki, kanonik;
Wojciech Anaszewicz, mansjonarz, kanonik, kurator stobnicki, wikariusz opalenicki (ok. 1742 r.?);
Jakub Kuszewski, mansjonarz senior, kantor, primicerius kolegiacki;
Maciej Piechocki, kustosz kolegiaty, kaznodzieja popołudniowy;
Kazimierz Pakulski, dyrektor kąsinowski, altarysta św. Anny;
Kazimierz Radziszewski;
11 czerwca w wieku 49 lat zmarł Maciej Rychlikiewicz, scholastyk szamotulski, pleban słopanowski, pochowany został w kościele słopanowskim;
w ostatnich dniach września zmarł Michał Rzekaczewski, kanonik senior z fundacji Górki, prepozyt smogulecki w archidiecezji gnieźnieńskiej, pochowany w kościele w Smogulcu;
Józef Zieleniewicz, organista kolegiacki;
 
Uwagi: wpisy w księdze zgonów:
1.W tym roku, jak już pisałem o tym wyżej, Stolica Apostolska ogłosiła Jubileusz generalny, który obchodzony był przez wszystek lud diecezji poznańskiej, zwłaszcza w Poznaniu, przez ogromną i niespotykaną mnogość ludu, przez pół roku, od 16 maja do święta św. Michała. To niesamowite, jaka różnica w porównaniu z celebracją Jubileuszu w roku 1726. Ponieważ tego roku szczególnie ani oko nie mogło się nasycić widokiem, ani ucho słuchaniem, ani też dusza świętą mową, która wszędzie w Poznaniu, zwłaszcza u wielebnych oo. franciszkanów konwentualnych, codziennie aż do wzruszenia pieściła uszy słuchaczy, gdzie liczna rzesza ludu, nawiedzając kościoły (tj. katedrę, św. Marii Magdaleny, jezuitów i oo. franciszkanów konwentualnych), śmiało płynęła przy głosie trąb i hymnów tak, iż zdało się, że Poznań wyszedł z siebie, prawdziwe [?] Miasto Święte wobec mnogości śpiewających i chwalących Pana.
Nasza kolegiata okazała się szczególną. W asyście prałatów i kanoników, z całą parafią oraz wieloma innymi, które przyłączyły się do naszej tzw. kompanii od 15 lipca do 20 tegoż miesiąca poprzedzone szczególnym przepychem, chorągwiami 4 wielkimi nowo sprawionymi z jedwabiu, małymi zwanymi proporcami również 4, nie licząc innych, 5 znakomicie ozdobionymi obrazami licznie pokrytymi pięknym srebrem, muzyką czyli naszą kapelą domową z wybornym i wielce miłym śpiewem gregoriańskim, przy podziwie ze strony innych parafii obchodziliśmy ten Jubileusz przez 5 dni solennie z Bożą Chwałą i przy poklasku naszej kolegiaty, i szczęśliwie go odprawiliśmy.
Ja, Maciej Piechocki, kustosz kolegiaty szamotulskiej, wszystko to zapisałem w metryce zmarłych dobrze wiedząc, że życie, którym się cieszymy, jest krótkie, przeto ku pamięci naszych następców, o ile z Bożą pomocą w zdrowiu przeżyją ten rok łaski i pamiętać będą swych poprzedników, którzy tak bardzo troszczyli się o chwałę Bożą, splendor kościoła, pożytek parafian, cześć kolegiaty oraz każdego z osobna [?].
Bądź zdrów, miły czytelniku i dobrze się módl za mnie, również po mojej śmierci.

2. 10 września około godz. 10.00 wieczorem wybuchł w mieście pożar, który strawił w całości synagogę żydowską.

rok 1752

Wojciech Wawrzyniec Wyrwiński, prepozyt kolegiaty szamotulskiej;
Jan Sewerynowicz, dziekan szamotulskiego kościoła kolegiackiego;
Bartłomiej Wyrwiński, kanonik kolegiaty, scholastyk i mansjonarz;
Walenty Klonecki, kanonik z fundacji Grzegorza;
Jakub Kuszewski, kantor, mansjonarz senior;
Wojciech Nepomucen Anaszewicz, kanonik i mansjonarz szamotulski, kurator stobnicki;
Kazimierz Radziszewski, mansjonarz;
Patryk, prezbiter zakonu św. Franciszka;
Jan Sewerynowicz, doktor filozofii, notariusz apostolski, dziekan kościoła kolegiackiego i parafii szamotulskiej;
Maciej Piechocki, kustosz i kaznodzieja kolegiaty;
Walenty Wieczorkowicz, muzyk kolegiaty szamotulskiej;
Józef Zieleniewicz, organista kolegiacki i ławnik wójtowski;
Józef Kitnieski, kościelny kolegiacki;
 
rok 1753

Wojciech Wyrwiński, prepozyt kolegiaty;
Jan Sewerynowicz, dziekan szamotulskiego kościoła kolegiackiego;
Wojciech Nepomucen Anaszewicz, kanonik szamotulski i mansjonarz, kurator stobnicki;
Jakub Kuszewski, kantor kolegiaty, mansjonarz senior;
Bartłomiej Wyrwiński, scholastyk kolegiaty, mansjonarz;
Kazimierz Radziszewski, mansjonarz, kanonik;
Maciej Piechocki, kustosz;
Walenty Klonecki, kanonik;
Franciszek Lepszyński, kościelny kolegiaty
Józef Zieleniewicz, organista;
 
rok 1754

Wojciech Wawrzyniec Wyrwiński, prepozyt kolegiaty szamotulskiej;
Jan Sewerynowicz, dziekan szamotulskiego kościoła kolegiackiego;
Bartłomiej Wyrwiński, scholastyk kolegiaty, mansjonarz;
Walenty Klonecki, kanonik;
Wojciech Jan Nepomucen Anaszewicz, mansjonarz i kanonik szamotulski;
Jakub Kuszewski, kantor, mansjonarz senior;
Maciej Piechocki, kustosz;
Józef Zieleniewicz, organista kolegiacki;
Franciszek Lepszyński, kościelny kolegiaty;
Marcin Dybysławski, muzyk kolegiaty;
 
rok 1755

Wojciech Wawrzyniec Wyrwiński, prepozyt kolegiaty szamotulskiej;
Jan Sewerynowicz, dziekan szamotulskiego kościoła kolegiackiego;
Walenty Klonecki, kanonik;
Bartłomiej Wyrwiński, prałat scholastyk kolegiaty, mansjonarz;
Wojciech Jan Nepomucen Anaszewicz, kanonik szamotulski, mansjonarz szamotulski i stobnicki;
Jakub Kuszewski, kantor, mansjonarz senior, prepozyt św. Ducha;
Maciej Piechocki, kustosz kolegiaty;
Franciszek Lepszyński, kościelny kolegiaty, dzwonnik kolegiacki;
Józef Zieleniewicz, organista;
 
rok 1756

Wojciech Wawrzyniec Wyrwiński, prepozyt kolegiaty szamotulskiej;
Jan Sewerynowicz, dziekan szamotulskiego kościoła kolegiackiego;
Bartłomiej Wyrwiński, scholastyk kolegiaty, mansjonarz;
Jakub Kuszewski, kustosz kolegiaty, mansjonarz senior;
Wojciech Nepomucen Anaszewicz, kanonik szamotulski i mansjonarz;
Kazimierz Pakolski (Paszkowski?), mansjonarz;
Walenty Klonecki, kanonik szamotulski;
10 lutego w wieku 52 lat zmarł Maciej Piechocki, kustosz i kaznodzieja popołudniowy kolegiaty, pochowany został w kolegiacie w krypcie kustoszy;
Franciszek Lepszyński, kościelny kolegiaty;
 
Uwaga: Productum in Congregatione Decanali Obornicenses Celebrata in Ecclesia Parochiali Cerekwicenses die 14 8bris 1756  B. Chytrowski mp.(przedstawiono na kongregacji dekanatu obornickiego, sprawowanej w kościele parafialnym cerekwickim dnia 15 października 1756 r., B. Chytrowski ręką własną). Takie kongregacje odbywały się kilka razy do roku w różnych kościołach dekanatu, na których przedstawiano m. in. księgi metrykalne poszczególnych parafii. Zachowane szamotulskie księgi metrykalne zawierają wiele podobnych wpisów.
 
rok 1757

Wojciech Wawrzyniec Wyrwiński, prepozyt kolegiaty szamotulskiej;
Jan Sewerynowicz, dziekan szamotulskiego kościoła kolegiackiego;
Jan Antoniewicz, kantor;
Nepomucen Wojciech Anaszewicz, mansjonarz, kanonik;
Bartłomiej Wyrwiński, mansjonarz, scholastyk kolegiaty;
Jakub Kuszewski, kustosz kolegiaty, mansjonarz;
Franciszek Lepszyński, kościelny kolegiaty i dzwonnik;
Józef Zieleniewicz, organista;
Walenty Wieczorkowicz, kantor;
 
rok 1758

Wojciech Wawrzyniec Wyrwiński, prepozyt kolegiaty szamotulskiej;
Jan Sewerynowicz, dziekan szamotulskiego kościoła kolegiackiego;
Jakub Kuszewski, mansjonarz senior, kustosz;
Jan Antoniewicz, kantor;
Bartłomiej Wyrwiński, mansjonarz, kanonik, scholastyk kolegiaty szamotulskiej;
Wojciech Nepomucen Anaszewicz, mansjonarz;
Walenty Klonecki, kanonik kolegiaty szamotulskiej;
Dominik Majorowski, mansjonariusz kolegiaty szamotulskiej;
Józef Zieleniewicz, organista;
Walenty Wieczorkowicz, kantor kolegiacki;
 
rok 1759

Wojciech Wawrzyniec Wyrwiński, prepozyt kolegiaty szamotulskiej;
Jan Sewerynowicz, dziekan szamotulskiego kościoła kolegiackiego;
Jan Antoniewicz, kantor;
Wojciech Nepomucen Anaszewicz, mansjonarz kolegiaty;
Dominik Majorowski, mansjonarz;
Jakub Kuszewski, kustosz, mansjonarz senior;
Bartłomiej Wyrwiński, mansjonarz, scholastyk kolegiaty;
Kazimierz Pakulski, kommendariusz z Ostroroga, altarysta św. Anny w kolegiacie szamotulskiej;
Walenty Klonecki, kanonik;
Michał Krygier, kapelan Niegolewskiego, skarbnika kaliskiego i dziedzica majątku Kąsinowo;
dnia 15 marca, w wieku 78 lat, zmarł Alexander Królikowski, kalkanista kolegiaty;
 
rok 1760

Wojciech Wawrzyniec Wyrwiński, prepozyt kolegiaty szamotulskiej;
Jan Sewerynowicz, dziekan szamotulskiego kościoła kolegiackiego;
Jan Antoniewicz, kantor;
Dominik Majorowski, mansjonarz, kanonik, altarysta;
Wojciech Nepomucen Anaszewicz, mansjonarz;
Jakub Kuszewski, mansjonarz senior, kustosz kolegiaty;
Bartłomiej Wyrwiński, scholastyk kolegiaty, mansjonarz;
Tomaszewski, zakonnik św. Benedykta z Lubinia, prepozyt z Kiszewa (w zastępstwie „tygodniowca” – Septimadario – Bartłomieja Wyrwińskiego);
Marcin Kolamowicz, kurator słopanowski;
Walenty Klonecki, kanonik kolegiaty szamotulskiej i kaznodzieja;
Michał Krygier, ”dyrektor” dworu w Kąsinowie, mansjonarz kolegiaty;
11 maja w wieku 38 lat zmarł Walenty Wieczorkowicz, mieszczanin i kantor (Kantor horalis) kolegiaty, pochowany został w kolegiacie w kaplicy MB Cudownej pod ławkami od południowej strony;
1 lipca zmarł sławetny Paweł Lepszyński, mieszczanin szamotulski i sługa kościoła kolegiackiego, lat ok. 68, pochowany na ścieżce przy narożniku kaplicy Panny Marii Cudownej od strony wschodniej;
 
rok 1761

Wojciech Wawrzyniec Wyrwiński, prepozyt kolegiaty szamotulskiej;
Jan Sewerynowicz, dziekan szamotulskiego kościoła kolegiackiego;
Wojciech Nepomucen Anaszewicz, mansjonarz;
Michał Krygier, mansjonarz kolegiaty;
Bartłomiej Wyrwiński, mansjonarz senior, scholastyk kolegiacki;
Dominik Majorowski, kanonik kolegiaty, mansjonarz;
Jakub Kuszewski, mansjonarz, kustosz kolegiaty;
Michał Grott, kantor kolegiacki;
Walenty Klonecki, kanonik;
Antoni Kozłowski (Kozłowicz), dzwonnik kolegiaty;
Józef Zieleniewicz, organista;
 
rok 1762

Wojciech Wawrzyniec Wyrwiński, prepozyt kolegiaty szamotulskiej;
Jan Sewerynowicz, dziekan szamotulskiego kościoła kolegiackiego;
Jakub Kuszewski, kustosz;
Andrzej Wyrwiński, kanclerz kolegiaty szamotulskiej;
Dominik Majorowski, kanonik kolegiaty szamotulskiej, mansjonarz;
Michał Krygier, kanonik i mansjonarz;
Michał Grott, kantor kolegiaty szamotulskiej, mansjonarz;
Bartłomiej Wyrwiński, scholastyk i mansjonarz senior;
Wojciech Nepomucen Anaszewicz, mansjonarz;
Walenty Klonecki, kanonik i kaznodzieja kolegiacki;
ojciec Maurus Capikowski, zakonnik z konwentu zakonu św. Benedykta w Lubiniu;
Antoni Kozłowicz, kościelny kolegiaty;
dnia 6 października w wieku 49 lat zmarł Marcin Dybysławski, muzyk kolegiaty, pochowany został przy kratkach ołtarza św. Anny od strony południowej (w południowej nawie);
Zmarł sławetny Stanisław Burdziński, lat 68, mieszczanin szamotulski i sługa kościoła kolegiackiego (kościelny), pochowany na cmentarzu kolegiackim po północnej stronie;
 
Uwaga – ciekawy zapis w księdze ślubów: w dniu 27 czerwca 1762 r. ksiądz Dominik Majorowski, mansjonarz kolegiaty i parafii szamotulskiej udzielił ślubu narzeczonym, osobom wędrownym (neosponsos vagabundas Personas), tj. Krzysztofowi Gemmell, żołnierzowi królewskiemu pruskiemu i wdowie Mariannie Elżbiecie Glasin. Świadkami zostali: Antonio Petrich i Martin Schwager, mieszczanie z Wronek.
Ślubu udzielono po uprzedniej pisemnej dyspensie, udzielonej 26 czerwca przez Teodora księcia na Klewaniu i Żukowie Czartoryskiego, z Bożej łaski i z łaski Stolicy Apostolskiej biskupa poznańskiego i warszawskiego, w której zezwalał na odstąpienie od wymaganych prawem kanonicznym zapowiedzi oraz odnotowanie ślubu w księdze zaślubionych.
W księgę ślubów z tamtego okresu wszyto kilka podobnych dyspens biskupich.
 
rok 1763

Wojciech Wawrzyniec Wyrwiński, prepozyt kolegiaty szamotulskiej;
Jan Sewerynowicz, dziekan szamotulskiego kościoła kolegiackiego;
Michał Grott, kantor, mansjonarz;
Michał Krygier, mansjonarz, kanonik kolegiacki;
Wojciech Nepomucen Anaszewicz, mansjonarz;
Dominik Majorowski, kanonik, mansjonarz;
Bartłomiej Wyrwiński, scholastyk, mansjonarz senior;
Jakub Kuszewski, kustosz kolegiaty;
Andrzej Wyrwiński, kanclerz kolegiaty szamotulskiej;
Walenty Klonecki, kanonik;
Antoni Kozłowicz, zakrystian;
 
rok 1764

Wojciech Wawrzyniec Wyrwiński, prepozyt kolegiaty szamotulskiej;
Jan Sewerynowicz, dziekan szamotulskiego kościoła kolegiackiego;
Dominik Kajetan Majorowski, kanonik kolegiaty, mansjonarz;
Bartłomiej Wyrwiński, mansjonarz senior, scholastyk kolegiaty;
Michał Krygier, kanonik kolegiacki, mansjonarz;
Wojciech Nepomucen Anaszewicz, mansjonarz;
Andrzej Wyrwiński, kanclerz kolegiacki;
Jakub Kuszewski, kustosz kolegiaty;
Michał Grott, kantor, primicerius;
Józef Zieleniewicz, organista;
 
rok 1765

Wojciech Wawrzyniec Wyrwiński, prepozyt kolegiaty szamotulskiej;
Jan Sewerynowicz, dziekan szamotulskiego kościoła kolegiackiego;
Jakub Kuszewski, kustosz;
Michał Grott, kantor;
Wojciech Anaszewicz, kanonik kolegiaty szamotulskiej, mansjonarz;
Dominik Kajetan Majorowski, mansjonarz, kanonik kolegiacki;
Michał Krygier, mansjonarz, kanonik kolegiaty;
Bartłomiej Wyrwiński, senior mansjonarz, scholastyk kolegiaty;
Walenty Klonecki, kanonik szamotulski;
Andrzej Wyrwiński, kanclerz kolegiaty szamotulskiej;
 
rok 1766

Wojciech Wawrzyniec Wyrwiński, prepozyt kolegiaty szamotulskiej;
Jan Sewerynowicz, dziekan szamotulskiego kościoła kolegiackiego;
Michał Grott, kantor
Michał Krygier, mansjonarz;
Bartłomiej Wyrwiński, mansjonarz senior, scholastyk kolegiaty, prepozyt Św. Ducha;
Wojciech Anaszewicz, mansjonarz;
Dominik Majorowski, mansjonarz,kanonik;
Hiacynt Ostrogowicz, teolog i wikariusz obrzycki;
Jakub Kuszewski, kustosz kolegiaty;
Andrzej Wyrwiński, mansjonarz, kanclerz kolegiacki;
zakonnik Benedykt Lipoński, z zakonu karmelitów w Zajęczewie (?);
Józef Zieleniewicz, organista;
 
rok 1767

Wojciech Wawrzyniec Wyrwiński, prepozyt kolegiaty szamotulskiej, kanonik;
Jan Sewerynowicz, dziekan szamotulskiego kościoła kolegiackiego;
Jakub Kuszewski, kustosz;
Bartłomiej Wyrwiński, senior mansjonarz, scholastyk kolegiaty, prepozyt św. Ducha;
Michał Krygier, kanonik, mansjonarz;
Andrzej Wyrwiński, kanclerz, mansjonarz;
Wojciech Anaszewicz;
Walenty Klonecki, kanonik senior szamotulski, kaznodzieja popołudniowy;
Michał Grott, kantor kolegiaty szamotulskiej;
Józef Zieleniewicz, organista;
zmarł uczciwy Sebastian Brożyński, lat ok 80, mieszczanin i kalkanista kolegiaty szamotulskiej, pochowany na cmentarzu kolegiackim blisko kostnicy od południowej strony;
 
rok 1768

Wojciech Wawrzyniec Wyrwiński, prepozyt kolegiaty szamotulskiej;
Jan Sewerynowicz, dziekan szamotulskiego kościoła kolegiackiego;
Michał Grott, kantor;
Jakub Kuszewski, kustosz;
Michał Krygier, mansjonarz, kanonik;
Andrzej Wyrwiński, mansjonarz, kanclerz kolegiaty szamotulskiej;
Bartłomiej Wyrwiński, senior mansjonarz, scholastyk kolegiaty;
Walenty Klonecki, kanonik;
 
rok 1769

Wojciech Wawrzyniec Wyrwiński, prepozyt kolegiaty szamotulskiej;
Walenty Klonecki, dziekan;
Augustyn Latkowski, kantor;
Andrzej Wyrwiński, mansjonarz, kanclerz kolegiaty szamotulskiej;
Bartłomiej Wyrwiński, senior mansjonarz, scholastyk kolegiaty, prepozyt św. Ducha;
Michał Krygier, mansjonarz, kanonik;
Tomasz Harczewski (?), prepozyt (?);
Jakub Kuszewski, kustosz kolegiaty szamotulskiej;
Jan Chryzostom Sewerynowicz, dziekan szamotulski, prepozyt parafii Kamieniec, prebendariusz kaplicy św. Krzyża w kościele św. Jana Jerozolimskiego w Poznaniu, zmarł 2 maja 1769 r. w Poznaniu, pochowany w krypcie pod kaplicą Najświętszej Marii Panny (w którym kościele?);
 
rok 1770

Wojciech Wawrzyniec Wyrwiński, prepozyt kolegiaty szamotulskiej;
Jakub Kuszewski, kustosz;
Augustyn Latkowski, kantor;
Michał Krygier, mansjonarz;
Andrzej Wyrwiński, kanclerz kolegiaty, mansjonarz;
Bartłomiej Wyrwiński, scholastyk kolegiaty, senior mansjonarz, prepozyt Św. Ducha;
Walenty Klonecki, dziekan kościoła kolegiackiego szamotulskiego;
 
rok 1771

Wojciech Wawrzyniec Wyrwiński, prepozyt kolegiaty szamotulskiej;
Walenty Klonecki, dziekan;
Augustyn Latkowski, kantor;
Jakub Kuszewski, kustosz;
Bartłomiej Wyrwiński, scholastyk kolegiaty, mansjonarz senior;
Michał Krygier, mansjonarz, kanonik;
Andrzej Wyrwiński, kanclerz kolegiaty, mansjonarz;
 
rok 1772

Wojciech Wawrzyniec Wyrwiński, prepozyt kolegiaty szamotulskiej;
Bartłomiej Wyrwiński, scholastyk kolegiaty, mansjonarz senior, prepozyt św. Ducha;
Andrzej Wyrwiński, kanclerz kolegiaty szamotulskiej;
Augustyn Latkowski, kantor;
Andrzej Wyrwiński, mansjonarz;
Michał Krygier, mansjonarz;
Walenty Klonecki, dziekan kolegiaty;
Jakub Kuszewski, kustosz kolegiaty;
 
Uwaga: we wrześniu 1772 r. w kolegiacie szamotulskiej, po uprzedniej dyspensie biskupa poznańskiego, zawarli związek małżeński: panna Krystyna Mellerówna, katoliczka, córka owczarza z Sycyna i Jan Kiewel, dysydent, owczarz z Górki w parafii Objezierze. Przed przystąpieniem do ceremonii nowożeńcy złożyli następujące, pisemne przysięgi: Ja Krystina Mellerowna przysięgam Panu Bogu Wszechmogącemu w Trójcy Świętej jedynemu, jako dzieci obojej płci, które da Pan Bóg z przyszłego Małżeństwa z Janem Kiewlem Dissydentem w wierze Świętej Katolickiej edukować będę, ani ich na Religią przyszłego Męża mojego przeciągnąć nie pozwolę, ani dopuszczę. Tak mi Pani Boże dopomóż i Syna Jego niewinne umęczenie i wszyscy Święci. Krystyna Mellerowna piórem trzemanym.
Ja Jan Kiewel przysięgam P. Bogu Wszechmogącemu w Trójcy Świętej jedynemu, jako po wziętym ślubie z Krystyną Mellerowną wiary Świętej Katolickiej, którą ona wyznaje wyrzucać i exproborować, i do Kościoła Katolickiego chodzić przeszkody czynić nie będę. Dzieci obojej płci, to jest tak Synaczki, Córki, które od Boga z przyszłego małżeństwa w Wierze S. Katolickiej Rzymskiej edukować przyzwalam, i do edukowania tego przeszkadzać nie będę ani ich też na moją religię nie przeciągnę, tak mi P. Boże dopomóż, i Syna Jego niewinne umęczenie. Jan Kiewel piórem trzemanym.
 
rok 1773

Wojciech Wawrzyniec Wyrwiński, prepozyt kolegiaty szamotulskiej;
Walenty Klonecki, dziekan;
Jakub Kuszewski, kustosz kolegiaty szamotulskiej;
Michał Krygier, kanonik kolegiaty, mansjonarz;
Andrzej Wyrwiński, mansjonarz, kanclerz kolegiaty;
Bartłomiej Wyrwiński, scholastyk kolegiaty, mansjonarz senior, prepozyt św. Ducha;
Augustyn Ladkowski, mansjonarz, „primicerius”;
30 lipca w wieku 33 lat zmarł Augustyn Latkowski (Ladkowski), ksiądz kantor kolegiacki, pochowany w kolegiacie w krypcie kustoszy;
Zmarł sławetny Józef Zieleniewicz, lat ok. 60, mieszczanin szamotulski, były/zasłużony (emeritus) organista kolegiacki, pochowany u ojców Reformatów na cmentarzu przed drzwiami kościoła;
 
rok 1774

Wojciech Wawrzyniec Wyrwiński, prepozyt kolegiaty szamotulskiej;
Walenty Klonecki, dziekan;
Bartłomiej Wyrwiński, kustosz kolegiaty, mansjonarz senior;
Telesfor Kwilecki, scholastyk;
Tomasz Ruszkiewicz, scholastyk;
Michał Krygier, kantor, mansjonarz, kanonik;
Jan Benisch, mansjonarz kolegiaty;
Andrzej Wyrwiński, mansjonarz, kanclerz kolegiaty szamotulskiej;
ojciec Bonawentura, kaznodzieja konwentu franciszkanów reformatów szamotulskich;
dnia 24 kwietnia w wieku 62 lat zmarł Jakub Kuszewski, kustosz kolegiaty, „mąż wzorowy”, pochowany w krypcie kustoszów kolegiaty;
Antoni Wyszpolski, organista kolegiaty;
 
rok 1775

Wojciech Wawrzyniec Wyrwiński, prepozyt kolegiaty szamotulskiej;
Walenty Klonecki, dziekan;
Michał Krygier, kantor kolegiaty, mansjonarz;
Tomasz Ruszkiewicz, scholastyk;
Jan Benisch, mansjonarz;
Andrzej Wyrwiński, kanclerz kolegiaty szamotulskiej, mansjonarz;
Bartłomiej Wyrwiński, mansjonarz senior, kustosz kolegiaty, prepozyt św. Ducha;
Wyszpolski, organista;
 
rok 1776

Wojciech Wawrzyniec Wyrwiński, prepozyt kolegiaty szamotulskiej;
Walenty Klonecki, dziekan;
Andrzej Wyrwiński, mansjonarz, kanclerz kolegiaty;
Bartłomiej Wyrwiński, kustosz kolegiaty i prepozyt św. Ducha, mansjonarz senior;
Michał Krygier, kantor kolegiaty, mansjonarz;
Tomasz Ruszkiewicz, scholastyk;
zakonnik ojciec Franciszek Rogoski, kaznodzieja kolegiacki;
Antoni Wyszpolski, organista kolegiaty;
 
rok 1777

Bartłomiej Wyrwiński, kustosz kolegiaty, mansjonarz senior, prepozyt św. Ducha, od grudnia prepozyt kolegiaty;
Walenty Klonecki, dziekan;
Michał Krygier, kantor, mansjonarz;
Andrzej Wyrwiński, mansjonarz, kanclerz kolegiaty;
Tomasz Ruszkiewicz, scholastyk;
26 grudnia w wieku 74 lat zmarł Wojciech Wawrzyniec Wyrwiński, kanonik warszawski, prepozyt kolegiaty szamotulskiej, fundator kościoła św. Marcina (w Starym Mieście) i prałatury kanclerskiej w kolegiacie szamotulskiej, „mąż wielkiego autorytetu, pełen zasług i przykładny”, pochowany pośrodku kościoła św. Marcina na Starym Mieście; w r. 1812 ekshumowany i dnia 3 listopada tego roku pochowany w krypcie kanoników przed wielkim ołtarzem szamotulskiej kolegiaty;
 
rok 1778

Bartłomiej Wyrwiński, kustosz kolegiaty, prepozyt św. Ducha, prepozyt kolegiaty;
Andrzej Wyrwiński, kanclerz kolegiaty szamotulskiej;
Michał Krygier, kantor, mansjonarz senior, primicerius;
Karol Maychrowicz, mansjonarz, wice senior mansjonarzy, kanonik kolegiacki, kustosz kolegiaty;
Wojciech Ławicki, mansjonarz;
Walenty Klonecki, dziekan kolegiaty szamotulskiej;
Tomasz Ruszkiewicz, scholastyk;
Jan Nepomucen Niegolewski, opat klasztoru św. Krzyża zakonu św. Benedykta z Góry Kalwarii (udzielił ślubu w kaplicy dworskiej w Kąsinowie Marcelemu Żółtowskiemu i Juliannie Niegolewskiej);
Antoni Wyszpolski, organista kolegiaty;
Adam Szulczyński, organista;
 
rok 1779

Bartłomiej Wyrwiński, prepozyt kolegiaty, prepozyt św. Ducha;
Karol Maychrowicz, mansjonarz, kustosz kolegiaty;
Walenty Klonecki, dziekan kolegiaty;
Wojciech Ławicki, mansjonarz, scholastyk kolegiaty;
Michał Krygier, mansjonarz senior, kantor kolegiaty;
 
rok 1780

Bartłomiej Wyrwiński, prepozyt kolegiaty, prepozyt św. Ducha;
Walenty Klonecki, dziekan;
Karol Maychrowicz, mansjonarz, kustosz kolegiaty;
Wojciech Ławicki, mansjonarz, scholastyk kolegiaty;
Michał Krygier, kantor, mansjonarz, primicerius;
Paweł Krygier, mansjonarz, kanonik kolegiaty z fundacji Górki;
 
rok 1781

Bartłomiej Wyrwiński, prepozyt kolegiaty;
Walenty Klonecki, dziekan;
Paweł Krygier, mansjonarz, kanonik;
Wojciech Ławicki, scholastyk kolegiaty;
Karol Maychrowicz, mansjonarz, kustosz kolegiaty;
Michał Krygier, kantor, mansjonarz;
Bernard Niegolewski, opat cysterski;
 
rok 1782

Bartłomiej Wyrwiński, prepozyt kolegiaty, prepozyt kościoła filialnego św. Marcina;
Walenty Klonecki, dziekan;
Michał Krygier, mansjonarz, kantor kolegiaty;
Karol Maychrowicz, mansjonarz, kustosz kolegiaty;
Wojciech Ławicki, mansjonarz, scholastyk;
Walenty Kozłowski, mansjonarz, prepozyt św. Ducha, kanonik kolegiacki;
Jakub Kozłowicz, kościelny kolegiacki;
 
rok 1783

Bartłomiej Wyrwiński, prepozyt kolegiaty;
Walenty Klonecki, dziekan;
Walenty Kozłowski, mansjonarz, kanonik kolegiaty i prepozyt św. Ducha;
Michał Krygier, kantor, mansjonarz;
Wojciech Ławicki, mansjonarz, scholastyk kolegiaty;
Karol Maychrowicz, mansjonarz, kustosz kolegiaty;
Ignacy Bruszczyński, kanonik kolegiaty szamotulskiej, mansjonarz;
Fabian Mączyński, kanonik katedry poznańskiej, archidiakon łęczycki;
w wieku 60 lat zmarł Jakub Jągrowski, kantor chóru kolegiaty, pochowany przed wielkimi wrotami kościoła
Jakub Kozłowicz, kościelny kolegiaty;
 
Uwaga: pod jednym z wpisów w księdze chrztów z maja 1783 r. zanotowano, że do komunii wielkanocnej w parafii przystąpiło: mężczyźni – 1061, kobiety – 1053, pozostali – 604. Liczby te dają pewne wyobrażenie o liczebności parafii szamotulskiej.
 
rok 1784

Bartłomiej Wyrwiński, prepozyt kolegiaty;
Walenty Klonecki, dziekan kolegiaty;
Karol Maychrowicz, kustosz kolegiaty, mansjonarz;
Michał Krygier, kantor, mansjonarz;
Ignacy Bruszczyński, mansjonarz;
Walenty Kozłowski, mansjonarz, kanonik kolegiaty;
Wojciech Ławicki, scholastyk, mansjonarz;
Antoni Wyszpolski, organista kolegiaty;
 
rok 1785

Bartłomiej Wyrwiński, kanonik warszawski i prepozyt kolegiaty, prepozyt św. Marcina;
Walenty Klonecki, dziekan;
Ignacy Bruszczyński, mansjonarz, kanonik kolegiaty;
Michał Krygier, mansjonarz, kantor kolegiaty;
Wojciech Ławicki, scholastyk, mansjonarz;
Karol Maychrowicz, mansjonarz, kustosz kolegiaty;
Walenty Kozłowski, mansjonarz, prepozyt św. Ducha;
Jakub Kozłowski, kościelny kolegiaty;
 
Uwagi:

1) w księdze chrztów pod koniec kwietnia odnotowano, że w roku 1785 do spowiedzi i komunii wielkanocnej w parafii szamotulskiej przystąpiło: mężczyźni – 1289, kobiety – 1136, pozostali – 792.

2) w księdze chrztów zawarto informację, że dnia 18 lipca 1785 r. uczciwa Marianna z przedmieścia Nowa Wieś, mająca ok. 38 lat, dobrowolnie i bez przymusu wyznała wiarę katolicką, uprzednio poinformowana o rzeczach niezbędnych do zbawienia. Świadkami zostali: Jan Manicki i Jakub Kozłowski, mieszczanie szamotulscy. Podobne przypadki zdarzyły się jeszcze kilkukrotnie.
 
rok 1786

Bartłomiej Wyrwiński, prepozyt kolegiaty;
Walenty Klonecki, dziekan;
Michał Krygier, mansjonarz, kantor kolegiaty;
Walenty Kozłowski, kanonik i mansjonarz kolegiacki, prepozyt św. Ducha;
Karol Maychrowicz, mansjonarz, kustosz kolegiaty;
Ignacy Bruszczyński, mansjonarz;
Wojciech Ławicki, mansjonarz, scholastyk kolegiaty;
Antoni Wyszpolski, organista kolegiaty;
 
Uwaga: w księdze chrztów z początku maja zanotowano, że do komunii wielkanocnej przystąpiło: mężczyźni – 1186, kobiety – 1096, pozostali – 808.
 
rok 1787

Bartłomiej Wyrwiński, prepozyt kolegiaty;
Walenty Klonecki, dziekan;
Michał Krygier, kantor, mansjonarz;
Wojciech Ławicki, scholastyk kolegiaty, mansjonarz;
Karol Maychrowicz, kustosz kolegiaty, mansjonarz;
ojciec Hieronim (Chieronimus !), kaznodzieja zakonu św. Franciszka;
Walenty Kozłowski, mansjonarz, kanonik kolegiaty, prepozyt św. Ducha;
 
Uwaga: w księdze chrztów pod jednym z wpisów z maja zanotowano, że do komunii wielkanocnej przystąpiło: mężczyźni – 1197, kobiety – 1120, pozostali – 895.
 
rok 1788

Bartłomiej Wyrwiński, prepozyt kolegiaty;
Walenty Klonecki, dziekan;
Michał Krygier, mansjonarz, kantor kolegiaty;
Karol Maychrowicz, kustosz kolegiaty, mansjonarz;
Walenty Kozłowski, mansjonarz;
Wojciech Ławicki, mansjonarz, scholastyk;
Marcin Kolamowicz, kurator słopanowski;
Ignacy Bruszczyński, kanonik szamotulski;
 
Uwaga: w księdze chrztów pod wpisem z maja zanotowano, że do spowiedzi wielkanocnej przystąpili: mężczyźni – 1119, kobiety – 1096, dzieci – 409, służba/parobkowie (? Famellae) – 400.
 
rok 1789

Bartłomiej Wyrwiński, prepozyt kolegiaty;
Walenty Klonecki, dziekan;
Karol Maychrowicz, mansjonarz, kustosz kolegiaty;
Wojciech Ławicki, mansjonarz, scholastyk kolegiaty;
Michał Krygier, mansjonarz, kantor kolegiaty;
Walenty Kozłowski, mansjonarz, prepozyt św. Ducha;
Marcin Kolamowicz, kurator słopanowski;
Jan Morawski, proboszcz biezdrowski i dziekan foralny lwówecki;
Antoni Wyszpolski, organista;
 
Uwaga: w księdze chrztów w początku maja zanotowano, że do spowiedzi wielkanocnej przystąpiło: mężczyźni – 1099, kobiety – 1060, tj. łącznie 2159, dzieci w ogólnej liczbie – 360, służba/parobkowie (?Famellae) – 380 tj. łącznie – 740.
 
rok 1790

Bartłomiej Wyrwiński, prepozyt kolegiaty;
Walenty Klonecki, dziekan;
Karol Maychrowicz, mansjonarz, kustosz kolegiaty;
Walenty Kozłowski, mansjonarz, prepozyt św. Ducha;
Wojciech Ławicki, mansjonarz, scholastyk kolegiaty;
26 stycznia zmarł jaśnie oświecony, czcigodny i wielebny Michał Krygier, kantor i mansjonarz senior kolegiaty i parafii szamotulskiej, lat 62, pochowany w krypcie kanoników przed wielkim ołtarzem kolegiaty;
Alfons, zakonnik z zakonu Franciszkanów Reformatów;
Józef Glaubicz Rokossowski, archidiakon śremski, kanonik gnieźnieński, wikariusz in spiritualibus et officialis Generalny Poznański (ochrzcił ponownie córkę Marcelego i Julianny Żółtowskich, dziedziców Popówka, Kąsinowa i innych dóbr);
Ignacy Bruszczyński, kanonik kolegiacki;
brat Piotr, profesor z konwentu Franciszkanów Mniejszych w Szamotułach;
Józef Winiecki, kościelny kolegiaty;
 
Uwaga: w księdze chrztów w połowie maja odnotowano, że do spowiedzi wielkanocnej przystąpiło: mężczyźni – 1092, kobiety – 994, tj. łącznie 2086, dzieci – 248, Famellae – 292, tj. łącznie 540.
 
rok 1791

Bartłomiej Wyrwiński, prepozyt kolegiaty;
Walenty Klonecki, dziekan;
Walenty Kozłowski, mansjonarz;
Wojciech Ławicki, scholastyk kolegiaty, mansjonarz;
Karol Maychrowicz, mansjonarz, kustosz kolegiaty;
Ignacy Bruszczyński, kantor, kanonik kolegiacki;
ojciec Emilian Cieplicki z konwentu szamotulskiego (Reformatów);
ojciec Marian Kuchtowicz, spowiednik zakonu Reformatów św. Franciszka;
ojciec Wojciech Dybue (Dubois??), gwardian konwentu szamotulskiego;
wielebny Paschalis z konwentu zakonu Reformatów szamotulskich, kaznodzieja kolegiacki;
Zmarł sławetny Józef Winicki, mieszczanin szamotulski i kościelny (sacellanus) kolegiaty szamotulskiej, lat 30, pochowany na cmentarzu kolegiackim po stronie południowej naprzeciwko wrót;
 
Uwaga: W księdze ślubów z roku 1791 znajduje się dokument o takiej treści, pisany w całości po polsku:

Na fundamencie Indultu na osobę moją od JW Imci Xdza Fabiana Mączyńskiego kanonika katedralnego i Surrogatora Poznańskiego pod dniem Szesnastego Miesiąca Lutego Roku teraźniejszego wydanego, w ktorym to Indulcie gdy wyraźne pozwolenie jest mi dane, abym na miejsce osoby mojej mógł innemu Xiędzu dać moc dania szlubu W.Imci Panu Adamowi Wasilkowskiemu Chorążemu Kawaleryi Narodowej, i W. Imci Pannie Weronice Kaminski. Przeto ja gdy dla rożnych zatrudnień sam osobiście bydź przytomnym Aktowi temu i dać szlubu wzwyż wyrażonym osobom niemogę, uprosiwszy sobie na miejsce moje W. Jmość Xiędza Karola Maychrowicza Kustosza Kollegiaty Szamotulskiej, temuż zupełne daję pozwolenie tym niniejszym Pismem dania szlubu wzwyż wyrażonym osobom zachowawszy we wszystkim Przepis Prawa Zboru Trydentskiego. Które to pozwolenie podpisem ręki i herbowną stwierdzam Pieczęcią. Dan w Psarskim Roku 1791. dnia 24 Lutego. X Jan Urbanowski P.P.O mp.
I rzeczywiście: w dniu 27 lutego 1791 r. ksiądz Karol Maychrowicz w kolegiacie szamotulskiej udzielił ślubu wielmożnemu panu Adamowi Wasilkowskiemu ze wsi Kobylniki i Weronice Kamińskiej ze wsi Brodziszewo. Świadkami zostali: wielmożny urodzony pan Gabriel Skórzewski, dziedzic ze wsi Kiekrz oraz Michał Nieżychowski, posesor (dzierżawca) wsi Brodziszewo.
 
rok 1792

Bartłomiej Wyrwiński, prepozyt kolegiaty;
Walenty Klonecki, dziekan;
Wojciech Ławicki, mansjonarz, scholastyk kolegiaty;
Karol Maychrowicz, mansjonarz senior, kustosz kolegiaty;
ojciec Julian Błaszkiewicz, gwardian konwentu szamotulskiego;
Ignacy Bruszczyński, kantor, kanonik kolegiacki;
Walenty Kozłowski, prepozyt św. Ducha;
Antoni Wyszpolski, organista;
Mikołaj Relewicz, zakrystian kolegiaty;
 
Uwaga: w księdze ślubów z r. 1792 wklejono taki oto dokument w języku polskim:

Kopia. Okażycielowi tego Kiraserowi Józefowi Rakowskiemu z Kompanii pana Oberszta de Bünting pod moją komendę oddanego Regimentu Xiążęcia Ludwika de Wirtemberg, wiary katolickiej wdowcowi daję niniejsze pozwolenie ożenienia się z swoją Panną młodą Katarzyną Małgorzatą Fridrichewą Cieśli i Obywatela Czempińskiego Wilhelma Fridricha młodszą córką podobnego wyznania, i może bydź przerzeczona Para za ogłoszeniem jeżeli żadna nie zajdzie przeszkoda jak się przynależy złączona przez Ślub. Dan na Sztabs Kwaterze w Kościanie dnia 7 Juli 1795. JKMci Pruski Oberszter Kawalleryi Commendant wspomnionego Kiraserów Regimentu. De Heising.
Ślub odbył się w kolegiacie szamotulskiej w lipcu 1795 r.
 
rok 1793

Bartłomiej Wyrwiński, prepozyt kolegiaty;
Walenty Klonecki, dziekan;
Karol Maychrowicz, mansjonarz senior, kustosz kolegiaty;
Wojciech Ławicki, mansjonarz, scholastyk kolegiaty;
ojciec Marian Kuchtowicz, spowiednik konwentu szamotulskiego;
Ignacy Bruszczyński, kantor, kanonik szamotulski;
Mikołaj Relewicz, zakrystian kolegiaty;
Antoni Wyszpolski, organista;
 
rok 1794

16 lutego zmarł jaśnie oświecony, wielebny i czcigodny Bartłomiej Wyrwiński, kanonik in summo poznański, prepozyt kolegiaty szamotulskiej. Mąż zasłużony i godny naśladowania, lat 77. Pochowany w kościele kolegiackim w Szamotułach przy kratkach ołtarza św. Józefa od południa (w nawie południowej);
Karol Maychrowicz, senior mansjonarz, kustosz kolegiaty;
Walenty Klonecki, dziekan;
Wojciech Ławicki, scholastyk, mansjonarz, kommendariusz specialis i vacante Praepositura kościoła kolegiackiego (zarządcza tymczasowy kościoła po śmierci prepozyta);
Ignacy Bruszczyński, kantor;
brat Bonawentura Kind (?) z konwentu szamotulskiego;
Walenty Kozłowski, prepozyt św. Ducha;
 
Uwaga: w księdze ślubów z 1794 r. zamieszczono takie oto zaświadczenie proboszcza parafii w Otorowie:

Kaźmierz Nowaczyk z Parafii Otorowskiej Młodzian z Wsi Brodziszewa chcący się żenić Z Reginą Nowaczanką z Jastrowia jako jest człowiek wolny, i żadne między temi osobami nie zachodzi pokrewieństwo ani powinnowactwo zaświadczam. Dan w Otorowie dn. 20.8bris (października) Roku 1794. X. Jan Urbanowski P.O. mp.
 
rok 1795

Walenty Kozłowski, prepozyt szamotulski;
Wojciech Ławicki, kommendariusz kościoła kolegiackiego, scholastyk kolegiaty, mansjonarz;
Karol Maychrowicz, mansjonarz senior, kustosz kolegiaty;
ojciec Marian, spowiednik zakonu św. Franciszka;
Ignacy Bruszczyński, kantor, kanonik kolegiaty szamotulskiej;
ojciec Euzebiusz, kaznodzieja domowy (domesticus) zakonu św. Franciszka;
Dnia 14 listopada pochowano w murowanej krypcie dziekanów przed wielkimi wrotami kościoła  oświeconego, czcigodnego i wielebnego Walentego Kloneckiego, który po długiej chorobie zmarł dnia 10 listopada zbudowany należycie najświętszymi sakramentami w wieku 72 lat;
Mikołaj Relewicz, zakrystian kolegiaty;
 
Uwagi:
1) Od 1794 r. w państwie pruskim obowiązywało Powszechne Prawo Krajowe (Landrecht), wyraźnie zabraniające pochówków w kościołach oraz zamieszkałych częściach miast. Jak widać z zapisu dot. ks. Kloneckiego i z niektórych zapisów w latach późniejszych, zakaz ten nie zawsze był skrupulatnie przestrzegany.

2) W księdze chrztów znajduje się taki oto zapis z początku lipca: Jeszcze do tego momentu nie są zapisywane metryki sposobem przesłanym z Regencyi, co już zaleciłem Jm XX Mansjonarzom, co i teraz znowu przypominam, gdyż już wszędzie po Kościołach sposobem tym zapisują. A gdy nastąpi Rewizya sami sobie przyjmą winę. P. W. Kozłowski mp.

Kolejny wpis, tj. z 5 lipca, posiada już formę tabelaryczną, praktykowaną przez wiele następnych lat. Od połowy maja prowadzono w kolegiacie księgi chrztów na drukowanych tabelach z opisami rubryk w języku łacińskim i niemieckim. W tym samym czasie wprowadzono zapis tabelaryczny także w księdze ślubów.

3) W księdze chrztów obok wpisów z początku listopada znajduje się taka uwaga: Nie wiem czym są zatrudnieni JXX Mansjonarze tak bardzo, że metryk od dni kilku nie zapisują, i zapisują je tak źle, że ich przeczytać cale nie można. Proszę więc, aby lepiej nocnych zabaw i grów poprzestali, a Metryki i wyraźniej i pilniej zapisywać, gdyż przymuszony będę wziąć inny sposób zapisywania ich, ale będzie z detrunkacyją, albo też ich donieść do Zwierzchności Krajowey. Proszę więc od tego momentu odmienić sposób pisania. Dan 29 9bris 95. X W. Kozłowski m.p.

4) W księdze ślubów znajduje się następujące zaświadczenie: Daję to moje zaświadczenie Pracowitemu Maciejowi Gom… Gospodarzowi Gąsawskiemu iż w przeciągu lat piąciu za moi Possesyi (dzierżawy?) podczciwie i wiernie zachowuje się. Po niegdy zaś Annie zmarły Małżonce jego z pierwszego łoża spłodzone potomstwo z niegdy Pracowitem Maciejem natenczas Gospodarzem w wsi tejże będącym załatwione zostały Dzieci to jest Krysztof i Krystyna w przytomności Michała Ćwikły Sołtysa Gąsawskiego. Czego podpisem Ręki moi zaświadczam. Działo się w Gąsawach Dnia 16 stycznia 1796. Józef Dembiński mp.
 
rok 1796

Walenty Kozłowski, prepozyt szamotulski, dziekan foralny obornicki;
Piotr Balicki, reformata z konwentu szamotulskiego;
Karol Maychrowicz, kustosz kolegiaty, mansjonarz senior;
Wojciech Ławicki, scholastyk kolegiaty, mansjonarz senior;
brat Adolf Samolski z konwentu szamotulskiego Zakonu Braci Mniejszych Reformatów, kaznodzieja kolegiaty szamotulskiej;
brat Alfons, reformata i kaznodzieja kolegiaty szamotulskiej;
brat Jan Rawicki, gwardian konwentu szamotulskiego;
brat Hilarion Łakomicki z konwentu Reformatów szamotulskich;
Ignacy (Bruszczyński), kantor, kanonik senior;
Marian, reformata i spowiednik z konwentu szamotulskiego;
Józef Liszkowski;
Jan Kolanowski, mansjonarz kolegiacki;
Mikołaj Relewicz, kościelny kolegiacki;
 
Uwaga: w księdze chrztów pod koniec września znajduje się notka skierowana do wielebnego i czcigodnego ks. Ławickiego, informująca o tym, że ks. prepozyt Walenty Kozłowski ponownie upomina go, ażeby prawidłowo zapisywał metryki dotyczące bliźniąt, przez co – wskutek jego zaniedbania – nie można zakończyć ogólnego wykazu.
 
rok 1797

Walenty Kozłowski, prepozyt szamotulski, dziekan foralny obornicki;
Karol Maychrowicz, kustosz kolegiaty szamotulskiej;
Józef Liszkowski, mansjonarz kolegiacki;
Jan Kolanowski, mansjonarz, dziekan foralny szamotulski;
Wojciech Ławicki, scholastyk;
Ignacy Bruszczyński, kantor, kanonik szamotulski;
 
Uwagi:
1) w księdze chrztów odnotowano, że w dniu 19 listopada 1797 r. jaśnie oświecony, czcigodny i wielebny prepozyt Bartłomiej Wyrwiński ochrzcił dziecko z Piotrkówek. Nie byłoby w tym nic dziwnego, gdyby nie to, że prepozyt Bartłomiej Wyrwiński zmarł 3 lata wcześniej (!). Zapis tego typu w księdze chrztów nie był odosobniony.

2) w roku 1797 zaczęto – niezbyt systematycznie – wpisywać w księdze chrztów numer domu zajmowanego przez rodziców dziecka, zarówno w mieście jak i na wsiach.
 
rok 1798

Walenty Kozłowski, prepozyt szamotulski;
Ignacy Bruszczyński, kantor;
Józef Liszkowski, mansjonarz;
Jan Kolanowski, mansjonarz;
Wojciech Ławicki, scholastyk kolegiacki;
ojciec Witalis Radomecki, reformata z konwentu szamotulskiego, kaznodzieja kolegiacki;
Karol Maychrowicz, kustosz kolegiaty szamotulskiej;
Jakub Daleszyński;
Klemens Kotecki, sługa kościoła kolegiackiego (kościelny);
 
rok 1799

Walenty Kozłowski, prepozyt szamotulski;
Karol Maychrowicz, kustosz kolegiaty szamotulskiej;
Ignacy Bruszczyński, kantor;
W kościele kolegiackim w Szamotułach, w krypcie przed wielkim ołtarzem pochowano oświeconego, czcigodnego i wielebnego Wojciecha Ławickiego, scholastyka kościoła kolegiackiego i prepozyta kościoła św. Ducha. Zmarł 3 stycznia z powodu boleści głowy w wieku 52 lat;
Jakub Daleszyński, mansjonarz i wikariusz kolegiacki;
Jan Kolanowski, mansjonarz kolegiacki, prepozyt z Kwilcza;
Cyprian, reformata, kaznodzieja kolegiacki;
Klemens Kotecki, zakrystian/sługa kościelny (Servo Ecclesiae);
 
rok 1800

Walenty Kozłowski, prepozyt szamotulski;
Karol Maychrowicz, kustosz kolegiaty szamotulskiej;
Jakub Daleszyński, mansjonarz;
Łukasz Domaradzki, mansjonarz kolegiacki;
Ignacy Bruszczyński, kantor, kanonik kolegiacki;
Piotr Śliwkiewicz, mansjonarz kolegiaty, kanonik szamotulski;
Jakub Kurkowski, mansjonarz kolegiaty;
w marcu w wieku 67 lat zmarł Antoni Czechowicz, kalkanista kolegiaty;
 
rok 1801

Walenty Kozłowski, prepozyt szamotulski;
Karol Maychrowicz, kustosz i zarządca archiwum kolegiaty;
Ignacy Bruszczyński, kantor;
Piotr Śliwkiewicz, mansjonarz i kanonik szamotulski;
Jakub Daleszyński, mansjonarz;
 
Uwaga: w księdze chrztów pod koniec grudnia prepozyt Walenty Kozłowski zamieścił takie polecenie:

Z Rozrządzenia Rządu Krajowego Najwyższego mają być metryki jak najwyraźniej i najczyściej wypisywane, nad to dzień, godzina urodzonych, zaślubionych nie liczbą ale literami zapisywana być powinna. Urządzeniu temu zadość uczynić starać się będą JXX Mansjonarze, o którym donoszę.
 
rok 1802

Walenty Kozłowski, prepozyt szamotulski;
Karol Maychrowicz, kustosz kolegiaty;
Jakub Daleszyński;
Piotr Śliwkiewicz, kanonik i mansjonarz szamotulski;
W krypcie przed wielkim ołtarzem kościoła kolegiackiego pochowano oświeconego, wielebnego i czcigodnego Ignacego Bruszczyńskiego, kanonika seniora kolegiaty, gdzie przez 18 lat posługiwał chwalebnie. Zmarł na żółtaczkę (na żółtą chorobę) dnia 18 listopada o godzinie drugiej po południu w wieku 74 lat;
Marcin Olendrowicz, sługa kolegiaty szamotulskiej;
 
Uwagi:
1) W dniu 29 lipca prepozyt Walenty Kozłowski zwrócił się do mansjonarzy kolegiackich, aby uważnie i właściwie spisywali metryki urodzonych, ponieważ zauważył brak staranności we wpisywaniu imion rodziców.

2) W drugiej połowie grudnia, w księdze chrztów prepozyt Walenty Kozłowski zamieścił taką uwagę: Rewidując Metryki Ślubne znalazłem różne pozwolenia, tak od Regimentów Żołnierskich, jako i od innych Dykasteryów (urzędów, sądów) dane, lecz na wpół poudzierane. Żeby na potym takowe Attestata (zaświadczenia) w całości zachowywane bywały mocno przestrzegam i proszę.
 
rok 1803

Walenty Kozłowski, prepozyt szamotulski;
Jakub Daleszyński, mansjonarz;
Piotr Śliwkiewicz, mansjonarz;
Karol Maychrowicz, kustosz kolegiaty;
w styczniu zmarł sławetny Antoni Wyszpolski, lat 55, organista kościoła kolegiackiego, pochowany na cmentarzu kolegiackim;
 
Uwaga: od stycznia tego roku zapisy chrztów dla dzieci z miasta i przedmieść oraz ze wsi okolicznych prowadzono w dwóch odrębnych księgach.
 
rok 1804

Walenty Kozłowski, prepozyt szamotulski;
Karol Maychrowicz, kustosz kolegiaty;
Jakub Daleszyński, mansjonarz;
Piotr Śliwkiewicz, mansjonarz;
Eustachy Koźmiński, kurator z Wronek;
Jan Kolanowski, kurator z Objezierza;
Wincenty Gawełkowicz, mansjonarz;
 
rok 1805

Walenty Kozłowski, prepozyt szamotulski;
Wincenty Gawełkowicz, mansjonarz;
Karol Maychrowicz, kustosz kolegiaty;
Jakub Daleszyński, mansjonarz;
Wojciech Gawełkowicz, mansjonarz (Wincenty Gawełkowicz i Wojciech Gawełkowicz to zapewne jedna osoba);
Marcin Olendrowicz vulgo Grobarz (grabarz, kopacz cmentarny);
 
rok 1806

Walenty Kozłowski, prepozyt szamotulski;
Karol Maychrowicz, kustosz kolegiaty;
Wojciech Gawełkowicz, mansjonarz;
Jakub Daleszyński, mansjonarz;
ojciec Alvisius, reformata z zakonu św. Franciszka, kaznodzieja kolegiacki;
Na cmentarzu kolegiackim pochowano uczciwego Marcina Olendrowicza, grabarza kolegiackiego, zmarłego na suchoty w wieku 45 lat;
 
Uwaga: W księdze „miejskiej” chrztów w listopadzie 1806 r. umieszczono następującą obszerną notatkę:
Ad perpetuam rei Memoriam.

Gdy Naród Polski w Roku 1795 przez trzy nieprzyjazne zawsze temu Narodowi rozszarpanym został Potencye, gdy nawet nie tylko z Karty Geograficznej całej Europy ale nadto i z imienia Polaka ogołoconym i wymazanym być musiał, dostawszy się pod srogie i tyrańskie tych trzech Drapieżców i Najeźdźców panowanie bez Imienia, bez istności, w niesławie największej i uciemiężeniu tylko jęczał, prześladowany od zbiegów Brandenburskich i za nic prawie miany, Opatrzność Najwyższa, która wszystkiemi włada Mocarstwami, która jednę w gruzach niepamięci zagrzebia, a inne na cel światu całemu wystawia, ulitowawszy się nad pogardą Polaków i ich jękami nad utrzymaniem Religii Naszej do ostatniego prawie stopnia prześladowany, wzbudziła zbawcę Narodu Polskiego Wielkiego i Niezwyciężonego Napoleona Cesarza Francuzów i Króla Włoskiego, który w dniach czterech prawie całą armią z 200000 złożoną Króla Pruskiego, a tego najsroższego naszego Nieprzyjaciela i Tyrana zniósłszy i rozproszywszy, stawszy się panem całej Brandenburgii pod Odrę, nareszcie przeszedłszy tę, wstąpił na Ziemie Polski, i tę przez hasło pod dniem 3. Listopada w Berlinie wydanym do powstania z owych gruzów zachęcił, i aby była znowu Narodem sławnym i mocnym zagrzewał. Sam zaś ten Niezwyciężony Monarcha Napoleon okazawszy się Światu Polskiemu, od którego z największym uczuciem był oczekiwany dnia 27 Listopada o w półdodziesiątej godziny wieczornej w Poznaniu przy najżywszych odgłosach „Niech żyje Napoleon, Niech żyje nasz Wybawiciel” stanął, i tamże dalsze swe zamiary przedsiębrać zamyślił. Ten krótki zarys, godzien dłuższego Opisania, lecz dla krótkiewi czasu i dla większej pamięci tu tylko nadmieniam, a zresztą do Gazety w jednę zebranej książkę = pod Tytułem Gazeta Poznańska 1806 Roku odsyłam, która jest oprawiona i zachowana w Bibliotece Kollegiaty.

Na fali uwielbienia dla cesarza Francuzów, w dniu 3 marca 1807 r., burmistrz szamotulski Andrzej Moliński i jego żona Franciszka z Kloneckich w czasie chrztu w kolegiacie nadali swemu synowi imiona Napoleon Kazimierz.



rok 1807

Walenty Kozłowski, prepozyt szamotulski;
Karol Maychrowicz, kustosz kolegiaty szamotulskiej;
Jakub Daleszyński;
zakonnik Feliks Gniewosz, reformata;
Wojciech Gawełkowicz;
Michał Burczyński, Nominatus Canonicus;
zakonnik Roman Jaworski, reformata, kaznodzieja kolegiacki;
zakonnik Piotr z zakonu reformatów św. Franciszka;
zakonnik Celestyn Kraiński, reformata z zakonu św. Franciszka;
zakonnik Kajetan Górecki, reformata;
zakonnik Roch Pudłowski, reformata z zakonu św. Franciszka;
Franciszek Kasprowicz, organista;
 
Uwaga: w księdze chrztów „miejskich” odnotowano:

Dnia 25 Lipca (1807 r.) w sam dzień S. Jakuba Apostoła o godzinie trzeciej po południu wzbiwszy chmury trzy, jedna od zachodu, druga od połnocy, trzecia między południem i zimowym zachodem po strasznym grzmocie i nieustannym, uderzył piorun w Kościół naszej Kollegiaty (szczęściem,że nie palący) zostawił tylko po sobie znaki następujące. Mur gdzie zegar jest umieszczony porysował, drut od Dzwona Zegarowego skruszył, stamtąd spuścił się niżej mur znowu od okna wedle Ołtarza Maki Boskiej Cudownej porysował dwie deski oderwał, poszedł potym na Wielki Ołtarz od gradusów Lichtarzowych kawałek lisztewki oderwał, Obrusy trzy i ceratę zieloną rozdarł, poszedł na brzeg mensy gdzie jest Antepedium dwa Obrusy przedziurawił, stamtąd za Antepedium w gradusach przed ołtarzowych przy samej mensie z strony Epistoły zniknął. Swąd i dym niezmierny w Kościele zostawił, który całe miasto niewypowiedzianie zatrwożył. Lecz prócz trwogi i niewypowiedzianego strachu, innej szkody nie uczynił, za co niech będzie błogosławion ten, który wiatrom rozkazuje, a w mocy swej niepojetej pioruny utrzymuje Pan Bóg Nieskończony
 
rok 1808

Walenty Kozłowski, prepozyt szamotulski;
zakonnik, ojciec Roman Jaworski, reformata i kaznodzieja kolegiacki;
zakonnik Kajetan Górecki, reformata;
zakonnik Piotr Balicki, reformata;
Karol Maychrowicz, kustosz kolegiaty;
Mikołaj Tisserand, kanonik;
Jan Pauliński;
ojciec Adolf z zakonu Reformatów, kaznodzieja kolegiacki;
w kościele kolegiackim, w krypcie przed ołtarzem św. Wawrzyńca, pochowano sławetnego Kazimierza Binerta, mieszczanina szamotulskiego i ekonoma kościoła kolegiackiego, zmarłego na krosty w wieku 50 lat;
 
rok 1809

Walenty Kozłowski, prepozyt szamotulski;
zakonnik Adolf Smokolski, reformata, kaznodzieja kolegiacki;
Jan Pauliński, mansjonarz;
Mikołaj Tisserand, kanonik;
Karol Maychrowicz, kustosz, mansjonarz;
 
rok 1810

Walenty Kozłowski, prepozyt szamotulski;
Jan Pauliński, mansjonarz;
Karol Maychrowicz, kustosz kolegiaty, mansjonarz;
zakonnik Didanus z zakonu Reformatów św. Franciszka konwentu szamotulskiego;
zakonnik, ojciec Tomasz Warchołowicz, kaznodzieja kolegiacki, mansjonarz;
Maksymilian (Maximinus), reformata, kaznodzieja domowy;
Teodor Kasprowicz, organista kolegiaty;
Bernard Lesicki, kalkanista kolegiaty;
Mikołaj Relewicz, kościelny kolegiaty;
 
rok 1811

Walenty Kozłowski, prepozyt szamotulski;
zakonnik Tomasz Warchołowicz, kaznodzieja;
zakonnik Zachariasz Skokowski, gwardian konwentu szamotulskiego;
ojciec Piotr Kręglewski, zakonnik reformata;
Karol Maychrowicz, mansjonarz, kustosz;
na cmentarzu kolegiackim pochowano oświeconego, wielebnego i czcigodnego Tomasza Drogońskiego, kanonika szamotulskiego, piastującego różne funkcje kapłańskie, zmarłego na suchoty dnia 10 listopada około północy w wieku 65 lat;
 
rok 1812

Walenty Kozłowski, prepozyt szamotulski;
Karol Maychrowicz, mansjonarz, kustosz;
Michał Jabłoński, mansjonarz;
w dniu 2 listopada 1812 r., po pisemnej zgodzie Tymoteusza hrabiego Nałęcz z Gorzenia Gorzeńskiego, biskupa poznańskiego, prepozyt kolegiaty Walenty Kozłowski ekshumował kości Wojciecha Wyrwińskiego, niegdyś prepozyta kolegiaty szamotulskiej, spoczywające w krypcie kościoła św. Marcina w Starym Mieście pod Szamotułami i dnia 3 listopada pochował je uroczyście w krypcie kanoników kolegiaty szamotulskiej przed wielkim ołtarzem, jako szczególnego fundatora tutejszej kolegiaty;
Teodor Kasprowicz, organista kolegiacki;
 
rok 1813

Walenty Kozłowski, prepozyt szamotulski;
Karol Maychrowicz, mansjonarz, kustosz;
Michał Jabłoński, mansjonarz;
zakonnik Tomasz Warchołowicz, kaznodzieja;
Franciszek Kasprowicz, organista;
 
rok 1814

Walenty Kozłowski, prepozyt szamotulski;
Karol Maychrowicz, kustosz kolegiaty, mansjonarz;
Michał Jabłoński, mansjonarz;
Teodor Kasprowicz, organista;
 
rok 1815

Walenty Kozłowski, prepozyt szamotulski;
Michał Jabłoński, mansjonarz i kaznodzieja;
Karol Maychrowicz, mansjonarz, kustosz;
Bernard Lesicki, kalkanista kolegiaty;
 
Uzupełnienia ( w nawiasach daty roczne, pod którymi wzmiankowano poszczególne osoby w dokumentach źródłowych):

Andrzej Wyrwiński – proboszcz w Ceradzu Kościelnym i kanonik kolegiaty NMP in Summo w Poznaniu (1791, 1794, 1799);
Telesfor Kwilecki – proboszcz w Chrzypsku (1791, 1807), kanonik honorowy inflancki (1791, 1807);
Dominik Majorowski – proboszcz w Luboszu (1791, 1807), kanonik szamotulski (1799);
Jan Gabriel Boniatowicz – kanonik katedry poznańskiej, zmarł w 1770 r.
Tomasz Ruszkiewicz – wikary w Grodzisku Wlkp. (1799), altarysta Literatów tamże (1807);
Walenty Kozłowski – prepozyt szamotulski, zmarł w Szamotułach w 1834 r.;
Michał Jabłoński – kaznodzieja, kustosz kolegiacki, zmarł w 1838 r.;
Karol Maychrowicz – kustosz, kurator kolegiacki, zmarł w Szamotułach w 1823 r.;
Józef Liszkowski – wikariusz w Kaźmierzu (1799, 1807), komendarz w Kaźmierzu (1814,1817), proboszcz w Chojnicy (1820, 1824), zmarł w 1825 r,;
Łukasz Domaradzki – urodzony 1777, podkustosz i mansjonarz katedry poznańskiej (1807), proboszcz w Lusowie (1808-1822), zmarł 23.02.1822 r.;
Tomasz Drogoński – wikariusz w Buku (1794), komendarz w Buku (1799), proboszcz w Bytyniu (1807);
Gawełkowicz Wincenty – ur. 1761, święcenia kapłańskie 1787, wikary w Wieleniu (1789-1794), kanonik kolegiaty w Czarnkowie (1799), proboszcz w Kiszewie (1810), proboszcz parafii w Gromadnie (1811), komendarz i proboszcz par. św. św. Piotra i Pawła w Gnieźnie (1816, 1819), komendarz w Świątkowie (1822-1826), emeryt w klasztorze franciszkanów konwentualnych w Gnieźnie (1836);
Jan Pauliński – proboszcz w Siekierkach Wielkich (1777 ?), wikary w Zaniemyślu (1791), komendarz w Stobnicy i Kiszewie (1799, 1807), proboszcz w Połajewie (1811-1820), komendarz w Parkowie (1817), proboszcz w Słomowie, zm. w Słomowie 03.06.1822 r.;
Mikołaj Tisserand – zm. ok. 1817 r.;
Michał Burczyński – komendarz (1817) i proboszcz (1820) w Uzarzewie, zm. w Uzarzewie w 1825 r.;
Jakub Daleszyński – ur. 1774, święcenia kapłańskie 1798, par. w Boruszynie (1808), proboszcz w Boruszynie (1824);
Piotr Śliwkiewicz – wikary w Śremie (1807), proboszcz w Mórce (1817);
Jakub Kurkowski – kaznodzieja w parafii św. Marii Magdaleny w Poznaniu (1801), komendarz i proboszcz w Czerwonej Wsi (1801-1919), proboszcz w Krzywiniu (1817), zmarł w 1820 r.;
Jan Kanty Kolanowski – ur. 20.10.1773 r. w Szamotułach, syn Andrzeja i Marcjanny, święcenia kapłańskie 1796 r., proboszcz w Objezierzu (1807, 1817), proboszcz par. św. Wojciecha w Poznaniu (1827), kanonik Archikatedry w Poznaniu (1831-1832), zm. 05.12.1832 r. w Objezierzu, pochowany w Objezierzu;
Eustachy Koźmiński – proboszcz we Wronkach (1799, 1807), proboszcz w Opalenicy (1817), zmarł w Opalenicy14.10.1828 r.;

Ludzie Kościoła katolickiego w świetle zapisów w szamotulskich księgach parafialnych z lat 1602-18152021-07-22T19:59:20+02:00

Strona główna – marzec 2021


DAWNE SZAMOTUŁY


Fragment korony cierniowej w Szamotułach?

Kiedy dwa lata temu płonęła katedra Notre Dame w Paryżu, wielu ludzi zadawało sobie pytanie, co stało się z relikwiami, w tym z koroną cierniową, która we Francji jest przechowywana od XIII w. Relikwie, jak się wkrótce okazało, zostały uratowane.

Korona z katedry Notre Dame to obecnie sama obręcz z sitowia, do której przymocowana była konstrukcja z kolczastych pnączy. W średniowieczu panował bowiem zwyczaj odrywania poszczególnych cierni i darowywania ich kościołom i władcom. Czy jeden z kolców korony trafił do Szamotuł? Najprawdopodobniej tak, ale tylko na kilkadziesiąt lat.

Informacje na ten temat znaleźć można w szamotulskich księgach parafialnych XVI w., historia ta pojawiła się też w wydanej w 1938 r. książce „Ziemia rawicka w legendzie i baśni”. Autor powołuje się na kronikę klasztoru w Miejskiej Górce i pisze: „Przywiózł go [kolec z korony cierniowej] z Ziemi Świętej ówczesny dziedzic, właściciel Miejskiej Górki, sławny Andrzej Górka herbu Łodzia w roku 1479. Podczas swego pobytu w Jerozolimie dał możny magnat znaczniejszą jałmużnę oo. bernardynom, ci zaś na znak wdzięczności wyłamali jeden kolec z korony cierniowej i wręczyli go Górce na pamiątkę. Kolec ten według intencji fundatora miał otrzymać kościół parafialny w miejscowości jego imienia, w Miejskiej Górce. Ponieważ jednak stałym miejscem zamieszkania Górki były Szamotuły, uprosili go księża szamotulscy po powrocie do kraju, by cierń, oprawiony w drogocenną złotą monstrancję, pozostał na razie w tym mieście. W czasie, kiedy Górkowie porzucili wiarę ojców swoich i zaczęli sprzyjać herezji, udała się krewna tego rodu, pani Międzyrzecka, do Szamotuł i uprosiła tę cenną pamiątkę dla siebie, którą dłuższy czas przechowywała w domu. Dopiero z polecenia spowiednika swego oddała relikwię świętą na właściwe miejsce przeznaczenia, do kościoła w Miejskiej Górce”. W tej ostatniej świątyni cierń z korony cierniowej przechowywany jest do dziś.

Przytoczona historia zawiera wiele nieścisłości, nie znaczy to, że cała jest zmyślona. W księgach parafialnych kolegiaty szamotulskiej znajduje się zapis mówiący o tym, że cierń z korony przekazał kościołowi Łukasz Górka, wówczas starosta poznański i współdziedzic Szamotuł, po czym do kościoła w Górce przekazał go Andrzej z Czarnkowa, kasztelan kaliski (brak dat tych wydarzeń). Musi tu chodzić o Łukasza II Górkę (1481-1542) – potężnego i wpływowego magnata, późniejszego biskupa, formalnego fundatora kapituły kolegiackiej w Szamotułach. Błędna (lub źle odczytana) jest podana w kronice z Miejskiej Górki data przywiezienia relikwii do Szamotuł: nie mógł to być rok 1479 (może 1529?). W aktach kapituły generalnej kolegiaty szamotulskiej z 1603 r. odnotowano, między innymi, potrzebę odzyskania ciernia z korony cierniowej Zbawiciela, co potwierdza, że tej relikwii już w tym czasie w Szamotułach nie było.

Po latach, pod koniec XX w., do Szamotuł trafiły inne relikwie pasyjne – fragment drzewa z krzyża świętego, które znajdują się obecnie w kościele św. Krzyża.

Zdjęcie z bazyliki kolegiackiej w Szamotułach (fragment XIV-wiecznego gotyckiego krzyża) Andrzej Bednarski


Szamotuły w serii Stąd jestem na portalu Gazeta.pl

6 marca Szamotuły znalazły się na stronie głównej jednego z największych portali Gazeta.pl (tuż obok hat-tricka Lewego)! A wszystko to za sprawą artykułu z serii „Stąd jestem”. Autorką artykułu jest dziennikarka Urszula Abucewicz, a tekst powstał na podstawie wywiadu, którego udzieliła Agnieszka Krygier-Łączkowska. Jest ciekawie! A wszystko zaczęło się od kontaktu z naszym portalem.

Gorąco polecamy!

https://podroze.gazeta.pl/podroze/7,114158,26854584,szamotuly-wolaja-a-wej-jo-sa-tu-jestem-znajdzcie-mnie.html#do_w=48&do_v=60&do_a=417&e=PSzPopImg1



Kwarantanna w Szamotułach w roku 1959

Kilka dni temu minęła rocznica urodzin mojego dziadka, Józefa Poniatowskiego, wieloletniego pracownika szamotulskiej cukrowni. Moja mama przechowuje listy dziadka, które pisał do niej, kiedy studiowała w Lublinie i w takich momentach, jak np. urodziny, zagląda do tej korespondencji. Znalazła ciekawy passus – wcześniej nie zwróciła na to uwagi. Otóż w 1959 roku dziadek wrócił z RFN (wtedy używało się nazwy: NRF, czyli Niemiecka Republika Federalna), dokąd wyjechał w odwiedziny do matki i sióstr. Po powrocie do Szamotuł nastąpiły wydarzenia, które postanowił potem zrelacjonować swojej córce (mojej mamie).

W tamtych czasach podróże zagraniczne były pod ścisłą kontrolą państwa, zwłaszcza te za „żelazną kurtynę”. Paszport otrzymywano tylko na podróż (o ile obywatel w ogóle uzyskał na nią zgodę) i zaraz po powrocie należało go oddać w komendzie wojewódzkiej MO. Władze wiedziały więc doskonale, kto i dokąd się udaje, w jakim celu, na jak długo, z kim i kiedy wraca.

Ledwo dziadek przeszedł do domu, w ślad za nim zjawiła się milicja. Wszyscy się przestraszyli, że być może funkcjonariusze chcą dziadka zaaresztować. Ale nie. Okazało się, że milicjanci przyszli zakomunikować, że cała rodzina musi się poddać… kwarantannie! Powodem było to, że w kilku miastach RFN w tym mniej więcej czasie odnotowano przypadki zachorowań na czarną ospę. Przezorne władze postanowiły działać i zapobiegawczo zakazano wychodzić z domu całej rodzinie osobnika, który wrócił z podejrzanego kraju.



Początkowo mowa była o 14 dniach, ostatecznie skończyło się na kilku dniach ścisłej izolacji. Ponadto wszystkim domownikom zaordynowano obowiązkowe szczepienie przeciwko ospie. Mamie się „upiekło”, bo była w Lublinie. Dziadek wspominał w liście, że o ile rodzeństwo mamy przeszło szczepienie bezobjawowo, to on wraz z babcią się pochorowali. Babcia była słaba, gorączkowała, ale dziadka zmogło bardziej. Przeleżał swoją kwarantannę w łóżku, a potem jeszcze długo był opuchnięty po prawej stronie ciała i łzawiło mu prawe oko „aż do teraz mi łzawi, gdy piszę ten list do Ciebie” – relacjonował córce studentce.

Łukasz Bernady

Zdjęcia: Józef Poniatowski – inżynier elektryk, wieloletni pracownik cukrowni w Szamotułach, lata 50. XX w.; Maria Poniatowska, zwana „Maruszką”. Ojciec nazywał ją w listach „kochaną Marilką”, czasy studenckie; list Józefa Poniatowskiego do córki


Wspomnienia

Marian Orlik – ofiara stalinizmu

Kiedy rozmawia się z kimkolwiek z potomków Mariana Orlika, czuje się ich ból i zarazem wielką dumę. Pierwszy z rodziny zdał przed wojną maturę, został zawodowym oficerem, znał kilka języków, grał na wielu instrumentach. Bliscy nie wierzyli, że można człowieka, który mógłby zrobić jeszcze tyle dobrego, tak po prostu zabić. Ciała zresztą nie było…

5 marca 1953 r. umarł Stalin. Trzy miesiące wcześniej strzałem w tył głowy został zamordowany szamotulanin Marian Orlik (1916-1952) – ofiara straszliwych represji czasu stalinowskiego.

Urodziła się 9 maja 1916 r. w Szamotułach. Był synem Franciszka Orlika (1888-1959), najstarszego z kapeli braci Orlików, i Stanisławy z domu Golon (1891-1975). Marian także zafascynowany był szamotulskim folklorem, umiał grać na kilku instrumentach i ze słuchu spisywał linię melodyczną piosenek (dwa utwory dostarczył do „Śpiewnika szamotulskiego” Wincentego Kani), w czasach szkolnych wielokrotnie grał z ojcem na zabawach. W czasach stalinowskich Informacja Wojskowa, zbierająca materiały przeciwko Marianowi Orlikowi, nada mu kryptonim „Muzykant”.


Franciszek i Stanisława Orlikowie z dziećmi: Czesławem, Marianem, Ireną i Leokadią oraz Janem i Leonem Golonami (braćmi Stanisławy), ok. 1928 r.


Po maturze w szamotulskim Gimnazjum i Liceum im. ks. Piotra Skargi (1936) ukończył szkołę podchorążych w Komorowie, brał udział w wojnie obronnej 1939 r. i dostał się do niewoli. Większość czasu okupacji był przetrzymywany w oflagu w Woldenbergu (Dobiegniew).

Po uwolnieniu wrócił Szamotuł i zaczął pracę jako nauczyciel w miejscowym gimnazjum (z tym zawodem chciał wówczas związać przyszłość). Wkrótce jednak, na początku maja 1945 r., został wcielony do Wojska Polskiego. Zaczął szybko awansować, od września 1947 r. pracował w oddziale operacyjnym Sztabu Generalnego.


Czytaj dalej


Region

200-lecie urodzin Franciszka Wawrowskiego (1821–1883)

Franciszek Antoni Wawrowski herbu Jastrzębiec, ur. 2 kwietnia 1821 r. we Wróblewie w rodzinie dzierżawcy Wojciecha i Marcjanny ze Słodowiczów. Początkowo uczył się w domu, wkrótce trafił do szkoły podstawowej w Poznaniu, a potem – do Gimnazjum św. Marii Magdaleny. Po egzaminie dojrzałości w Gimnazjum św. Macieja we Wrocławiu w roku 1841–1842 podjął studia filozoficzne, a następnie teologiczne na Uniwersytecie Wrocławskim. Od 1844 r. kontynuował studia w Arcybiskupim Seminarium Duchownym w Poznaniu i Gnieźnie.

W 1847 r. po święceniach kapłańskich rozpoczął pracę duszpasterską prawdopodobnie w Trzemesznie. W roku 1848 jednak był już komendarzem w parafii Kobylinie. Tam też, jako członek lokalnego Polskiego Komitetu Narodowego, uczestniczył w wydarzeniach Wiosny Ludów, za co był represjonowany przez władze pruskie. W tym samym roku został wikariuszem w parafii w Krotoszynie, gdzie uczył też religii w szkole realnej.

W roku 1853 został przeniesiony do rodzinnej parafii w Biezdrowie na stanowisko komendarza. Od ok. 1870 r. pełnił tam, już do śmierci, funkcję proboszcza. Za jego urzędowania w 1870 r. przeprowadzono gruntowną restaurację tamtejszego kościoła. Zmarł 21 października 1883 r., został pochowany na przykościelnym cmentarzu. Rok później przy jego grobie ustawiono kolumnę z figurą Matki Boskiej z Dzieciątkiem i napisem: „Ks. Franciszek Wawrowski / ur. 2. Kwietnia 1821 / um. 21. Października 1883 | Służ kościołowi / i ojczyźnie / w miarę możliwości | Nie mów nic złego / o bliźnim boś sam / nie bez winy”.



Działalność

  • W okresie szkolnym i studenckim zbierał teksty ludowych pieśni, ballad i podań z okolic Szamotuł, Kłodziska, Buku i Międzychodu. Do 1846 r. zanotował ok. 300 tekstów różnej treści: podania, pieśni, gry towarzyskie i zagadki. Jego zbiór „Pieśni ludu Wielkopolskiego” pozostaje do tej pory w rękopisie.
  • Pierwszy tekst jego pióra – baśń „Madajowe łoże” – wyszedł drukiem w zbiorze Jana Arnošta Smolerja i Leopolda Haupta „Proznicki Serskego ludu we górejcnych a dołojcnych Łužycach” (łuż. „Pieśni ludu serbskiego w górnych i dolnych Łużycach”) wydanym w 1843 r. w Grimmie.
  • Od 1846 r. współpracował z leszczyńskim tygodnikiem „Przyjaciel Ludu”; w końcowym okresie działalności czasopisma – od lipca 1848 do grudnia 1849 r. – pełnił funkcję jego redaktora. W roku 1846 zamieścił tam rozprawę, siedem pieśni, powiastkę wielkopolską Zła macocha i recenzję książki ks. Ludwika Jucewicza.
  • Przez pewien czas był związany z wydawanym w Lesznie i Gnieźnie miesięcznikiem „Kościół i Szkoła”. W jego ostatnim zeszycie z roku 1847 opublikował artykuł „Do historyi szkół w Polsce”.
  • Nie wiadomo, czy był członkiem działającego w latach 1840–1846 Towarzystwa Zbieraczów Starożytności Krajowych w Szamotułach, ale z pewnością był pod jego wpływem.
  • Odkąd zajął się pracą duszpasterską, zaniechał publicystyki folklorystycznej. W połowie wieku XIX przetłumaczył natomiast z łaciny „Pisma świętego Augustyna” (wyd. w 1852 r. w Gnieźnie).
  • Niewiele wiadomo o jego ostatnich latach życia. Możliwe, że w tym okresie był członkiem zawiązanego w 1874 r. Kółka Rolniczego we Wróblewie. Prezesami innych kółek byli jego młodsi bracia, ks. Józef Wawrowski (w Kobylej Górze, Mikstacie i Baranowie) oraz Wincenty Wawrowski (w Czarnkowie).
  • po przejściu do Biezdrowa przyczynił się prawdopodobnie do wydania dwóch broszurek z pieśniami o cudownym krucyfiksie z kościoła biezdrowskiego: „O panu Jezusie Biezdrowskim oraz o Najśw. Pannie Maryi Szamotulskiej i O Jakóbie Ostrowskim [Ostroroskim]”, wyd. w 1853 r. w Sycowie, oraz „Pieśń starożytna o panu Jezusie cudami słynącym w kościele Biezdrowskim”, wyd. w latach 50. XIX w. w Poznaniu.

Oprac. na podst. życiorysu napisanego przez Piotra Pojaska z Muzeum Ziemi Wronieckiej we Wronkach (przyg. do publikacji).


Szamotuły na starych pocztówkach (ze zbiorów Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu)



Przed wojną szamotulanie umawiali się „koło św. Jana” (figury Jana Nepomucena). Powiedzenie to funkcjonowało nawet wtedy, gdy samej figury na rynku już nie było (Niemcy zniszczyli ją w listopadzie 1939 r.). Dochodziło wówczas do wielu zabawnych sytuacji, zwłaszcza gdy ktoś nie znał miasta i bezskutecznie szukał punktu spotkania. Dowiadywał się wtedy, że ma po prostu… iść pod zegar. W późniejszych latach umawiano się już „koło zegara”. Taką relację przekazał Władysław Paszke (ur. 1932), który w dzieciństwie i młodości mieszkał przy szamotulskim rynku.

Słup ogłoszeniowy z zegarem stanął na Rynku w 1908 r., figura św. Jana Nepomucena była dużo starsza, najprawdopodobniej wzniesiono ją niedługo po powodziach z lat 1724-1725 (święty ten uznawany jest za patrona chroniącego przed powodziami).

Pocztówka powstała ok. 1910 r. – o takim jej datowaniu przesądza fakt, że jest już na niej zegar, a na zachodniej pierzei rynku (dziś nr 7) nie ma jeszcze okazałej siedziby Banku Ludowego, wybudowanej w latach 1911-13 (obecnie Bank Spółdzielczy Duszniki).



Ulica Wroniecka – zwróćmy uwagę na kilka szczegółów pocztówki (oprócz niezwykłej wyobraźni jej koloryzatora). Kartka pochodzi z ok. 1915 r., na narożnych kamienicach z ul. Kościelną widać reklamy znajdujących się tam wówczas firm: W. Kozłowski i M. Wronker. Reklama firmy Kozłowskiego była przymocowana do balkonu, a pod nim wisiał rower to pomysł, który mógłby pojawić się i dziś. Nie był to jednak chyba sklep rowerowy, napis nie jest wyraźny, ale na pewno widać tam też gramofon z tubą.

Firma na drugim roku należała do rodziny żydowskiej, na ścianie domu, od ul. Kapłańskiej, wyłania się fragment napisu rozpoczynający się od liter „Sch”. Najpierw sądziliśmy, że może sprzedawano tam artykuły piśmienne (niemiecki napis: „Schreibwaren” odczytać można do dziś w miejscu, gdzie na pocztówce jest nazwisko właściciela firmy). Sprawę pomogła nam rozstrzygnąć inna pocztówka z ul. Kościelnej – okazało się, że to „Schankwirtschaft”, czyli knajpa, pub.

W oddali widać wieżę kościoła ewangelickiego. I jeszcze jeden drobny szczegół: na kilku starych pocztówkach widać takie lampy jak ta wisząca nad ul. Wroniecką (w okolicach dzisiejszego kina i mostku na Poznańskiej). Dziś w Szamotułach nie ma oświetlenia ulicznego podwieszanego nad środkiem ulic, ale starsze pokolenie na pewno pamięta tego typu lampy (o innym kształcie niż z pocztówki), chociażby z ul. Lipowej.



Widoczna na zdjęciu kawiarnia działała kilkadziesiąt lat, od 1937 r. nosiła nazwę „Pod Basztą” (Szamotuły, narożnik Wronieckiej i Garncarskiej). Najpierw jednak była to kawiarnia Kobera. Zachowane pocztówki pokazują salę z bilardem, osobną salę na spotkania kobiet (stało w niej pianino). W miejscu, gdzie dziś mieści się laboratorium analityczne, znajdowała się sala balowa.

W okresie międzywojennym kawiarnię, pod nazwą „Wielkopolanka”, prowadził Józef Kowandy. Właściciel starał się być na bieżąco z nowinkami technicznymi. Świadczy o tym fakt, że w lokalu zainstalował najpierw radio, a w styczniu 1929 r. w sali balowej uruchomił drugie kino w Szamotułach – „Promień” (pierwsze, „Monopol”, mieściło się w domu Sundmannów przy ul. Poznańskiej). W 1932 r. Kowandy do swojego kina zakupił aparaturę dźwiękową, wcześniej projekcjom filmów niemych towarzyszyła muzyka wykonywana na żywo. W 1936 r. kawiarnia została zlikwidowana, rok później lokal – jako kawiarnię i restaurację – uruchomił w tym miejscu Ludwik Zamlewski. Od tego momentu było to już „Pod Basztą”.

W latach 1949-1961 mieściła się tam biblioteka, potem lokal przejęła PSS (Powszechna Spółdzielnia Spożywców). Wróciła kawiarnia „Pod Basztą”, duża sala obok stała się świetlicą (niektórzy do dziś wspominają odbywające się w sali świetlicy w latach 70. i 80. dyskoteki). W latach 90. działała w tym miejscu restauracja.


Wesela w rodzinie Nowaków. Szamotuły – Zamek

Wesela w rodzinie Nowaków (to samo miejsca: Szamotuły – Zamek, dziś ul. Nowowiejskiego 45) w 1928 r. i 40 lat później. Spójrzmy, jak w ciągu tego czasu zmieniły się stroje szamotulan. Sam sposób wyprawiania wesel w tamtym okresie się nie zmienił. W większości odbywały się w domach panny młodej, zapraszano na nie kilku muzykantów i kucharkę. Na zdjęciu z 1928 r. widać było, że czepki szamotulskie były wówczas jeszcze normalnym nakryciem głowy kobiet starszego pokolenia w czasie uroczystych okazji. Na co dzień kobiety zakładały czarne lub białe chusty z frędzlami – te przetrwały nawet do końca lat 80.



Ojciec Weroniki, panny młodej ze starszego zdjęcia, Michał Nowak (1875-1942) był włodarzem w majątku Szamotuły – Zamek, w tym majątku pracowali chyba wszyscy członkowie tej rodziny. Michał w metryce jako miejsce urodzenia miał wpisane Siemiątkowo, czyli folwark w okolicach dzisiejszych ulic Kiszewskiej i Spółdzielczej (na mapach występował do końca XIX w.). Jego żona Katarzyna z domu Grupa (1875-1956) pochodziła z Wróblewa koło Wronek. Weronika (1904-1975) przyszła na świat w Jastrowie. Jej małżeństwo z Janem Nieborakiem trwało tylko 3 lata, gdyż w 1931 r. zmarł on we Francji, dokąd wyjechał do pracy. Drugim mężem Weroniki był Wincenty Rembacz.



Drugą fotografię wykonano najprawdopodobniej w końcu lat 50. Jest to wesele Franciszka Nowaka i Zdzisławy. Trzecia fotografia przedstawia współczesny wygląd domu.

Zdjęcia udostępnił Wojciech Musiał (prawnuk Michała i Katarzyny Nowaków)



Dom Sierot w 1926 r.

Historyczne zdjęcia z Domu Sierot w Szamotułach. Tej nazwy używano w okresie międzywojennym. Opublikowano je w 1926 r. w „Przewodniku Katolickim”. Kilka miesięcy temu minęło 100 lat od przybycia do Szamotuł sióstr franciszkanek Rodziny Maryi, które objęły opiekę nad sierocińcem. Sam gmach powstał w 1912 r. z inicjatywy niemieckiego Związku Wojaków jako powiatowy dom dla sierot po żołnierzach, przeznaczony był dla 160 dzieci wyznania ewangelickiego. W czasie I wojny mieścił się tam szpital wojskowy.

W prasie szamotulskiej z okresu międzywojennego znaleźć można wiele informacji dotyczących różnego typu inicjatyw charytatywnych na rzecz Domu Sierot, który w całości utrzymywany był z dobrowolnych składek. Zbierało je Towarzystwo Dobroczynne w Poznaniu, a na miejscu – w Szamotułach – wsparcia udzielali mieszkańcy miasta oraz okoliczni ziemianie (hr. Zofia Mycielska z Gałowa zainicjowała powstanie w Szamotułach Komitetu Opieki nad Domem Sierot i przez pewien czas była jego prezeską).



Oprócz Domu Sierot siostry franciszkanki prowadziły w tym samym miejscu Prywatną Szkołę Powszechną Koedukacyjną, do której – oprócz wychowanków sióstr – uczęszczały inne szamotulskie dzieci, głównie z rodzin inteligenckich. Przez kilka lat działała także szkoła przygotowawcza do gimnazjum. W budynku sierocińca w 1926 r. siostry uruchomiły internat dla uczennic szamotulskiego gimnazjum i liceum; prowadziły także ochronkę.



Przypominajka gwarowa

Lubicie świgane kluski? Chodzi oczywiście o szare kluski (szare kluchy), czyli z surowych, startych (i odsączonych!) ziemniaków z dodatkiem jajka, mąki i soli. Kluski określane są też jako „świgane”, bo zrzuca się do wrzątku z pokrywki lub deski do krojenia. Najlepiej smakują ze skrzyczkami, czyli skwarkami. Je się je zwykle z gotowaną kiszoną kapustą.

Oto kilka przykładów użycia tych wyrazów ze „Słownika gwary miejskiej Poznania”: „Dzisiej na obiad bydóm świgane kluski ze skrzyczkami”, „Krychane, jak to mówią, tłuczone pyrki ze skrzyczkami…”, „Jak ona robi smoloszek zez skrzyczkami, abo deptane pyry”, „Zjydz sznytke! Skrzyczki minkuchne, jydz, jydz!”

Zdjęcie: gdywbrzuchuburczy.blogspot.com

Strona główna – marzec 20212021-04-03T03:02:14+02:00

Marian Orlik – ofiara stalinizmu

Marian Orlik – ofiara stalinizmu

Kiedy rozmawia się z kimkolwiek z potomków Mariana Orlika, czuje się ich ból i zarazem wielką dumę. Pierwszy z rodziny zdał przed wojną maturę, został zawodowym oficerem, znał kilka języków, grał na wielu instrumentach. Bliscy nie wierzyli, że można człowieka, który mógłby zrobić jeszcze tyle dobrego, tak po prostu zabić. Ciała zresztą nie było…

5 marca 1953 r. umarł Stalin. Trzy miesiące wcześniej strzałem w tył głowy został zamordowany szamotulanin Marian Orlik (1916-1952) – ofiara straszliwych represji czasu stalinowskiego.

Urodziła się 9 maja 1916 r. w Szamotułach. Był synem Franciszka Orlika (1888-1959), najstarszego z kapeli braci Orlików, i Stanisławy z domu Golon (1891-1975). Marian także zafascynowany był szamotulskim folklorem, umiał grać na kilku instrumentach i ze słuchu spisywał linię melodyczną piosenek (dwa utwory dostarczył do „Śpiewnika szamotulskiego” Wincentego Kani), w czasach szkolnych wielokrotnie grał z ojcem na zabawach. W czasach stalinowskich Informacja Wojskowa, zbierająca materiały przeciwko Marianowi Orlikowi, nada mu kryptonim „Muzykant”.


Franciszek i Stanisława Orlikowie z dziećmi: Czesławem, Marianem, Ireną i Leokadią oraz Janem i Leonem Golonami (braćmi Stanisławy), ok. 1928 r.


Po maturze w szamotulskim Gimnazjum i Liceum im. ks. Piotra Skargi (1936) ukończył szkołę podchorążych w Komorowie, brał udział w wojnie obronnej 1939 r. i dostał się do niewoli. Większość czasu okupacji był przetrzymywany w oflagu w Woldenbergu (Dobiegniew).

Po uwolnieniu wrócił Szamotuł i zaczął pracę jako nauczyciel w miejscowym gimnazjum (z tym zawodem chciał wówczas związać przyszłość). Wkrótce jednak, na początku maja 1945 r., został wcielony do Wojska Polskiego. Zaczął szybko awansować, od września 1947 r. pracował w oddziale operacyjnym Sztabu Generalnego.


Marian Orlik – zdjęcie maturalne (1936 r.) i jako absolwent Szkoły Podchorążych


W 1949 r. w wojsku rozpoczęło się usuwanie niepożądanych osób (tzw. czystki). Aby tego dokonać, władze postawiły tezę istnienia spisku, którego celem miał być przewrót wojskowy i zmiana ustroju państwa. O jego stworzenie oskarżono 9 przedwojennych wojskowych, których w czasie pokazowego tzw. procesu generałów (inne nazwa: proces Tatara) w 1951 r. skazano na dożywocie lub kary długoletniego więzienia.

Konsekwencją wykrycia tego rzekomego spisku były kolejne działania wymierzone przeciwko wyższym oficerom, głównie przedwojennym wojskowym. Tak na celowniku Informacji Wojskowej znalazł się między innymi Marian Orlik, wówczas już podpułkownik.


Po aresztowaniu przez Główny Zarząd Informacji


W grudniu 1951 r. ppłk Orlik został przesunięty na stanowisko wykładowcy taktyki w Centrum Wyszkolenia Medycznego w Łodzi. Czuł się szykanowany (a później także śledzony) i 25 lutego 1952 r. złożył podanie o zwolnienie z wojska. Zanim jednak nadeszła decyzja ministra, 22 maja 1952 r., na poligonie w Biedrusku został aresztowany. Zachował się dokument planu śledztwa przeciwko Marianowi Orlikowi. W  6. punkcie można przeczytać: „Opowiedzcie o swojej wrogiej działalności, jaką prowadziliście w okresie służby w wojsku”. Najistotniejszy jest tu dopisek: „W wypadku jeśli podejrzany nie będzie chciał ujawnić swojej wrogiej działalności, na pytaniu 6. trzymać do załamania”.

Metody, jakie stosowała Informacja Wojskowa, uznawane były nawet za bardziej okrutne od  tych, którymi posługiwał się Urząd Bezpieczeństwa. Długotrwałe przesłuchiwania (20 godz. na dobę) lub konwejer (kilkudniowe nieprzerwane przesłuchania), połączone z biciem i wymyślnymi torturami powodowały, że więzień był w stanie podpisać wszystko, byle tylko skrócić mękę. Prowadzono też szantaż, że rodzinie stanie się coś złego, jeśli przesłuchiwany nie przyzna się do winy.


Plan śledztwa i protokół wykonania wyroku śmierci


Złamany w śledztwie, podobnie jak wszyscy inni, przeciwko którym Informacja Wojskowa toczyła wówczas śledztwo, Marian Orlik przyznał się do rzekomej winy. Sądy Wojskowe w tzw. procesach odpryskowych zasądzały jeszcze cięższe kary niż w samym procesie generałów – z 86 skazanych oficerów 40 wymierzono karę śmierci. Dodać tu należy, że toczyły się one przy drzwiach zamkniętych i oskarżeni nie mieli obrońców.

8 sierpnia 1952 r. Najwyższy Sąd Wojskowy skazał Mariana Orlika na karę śmierci. Według przekazów rodzinnych w czasie uroczystości dożynkowych kapela Orlików próbowała interweniować w tej sprawie u Bolesława Bieruta. Prezydent nie skorzystał jednak z prawa łaski i 3 grudnia 1953 r. w więzieniu na Rakowieckiej wyrok został wykonany.


Ciała Mariana Orlika i Aleksandra Kity, związane skórzanymi pasami, wrzucono do tego samego dołu


Marian Orlik, podobnie jak wielu pozbawionych życia w tamtych latach w więzieniu na Rakowieckiej, nie miał pogrzebu i grobu – jego ciało wrzucono nocą do nieoznakowanego dołu na obrzeżu Cmentarza Powązkowskiego (tzw. Łączce). Było to swego rodzaju odebranie czci, skazanie na niepamięć – dodatkowa kara dla zabitych i przede wszystkim dla ich rodzin.

Rodzina Mariana Orlika przez wiele lat nie wierzyła w tę śmierć. Po rehabilitacji skazanych, która nastąpiła w 1956 r., Orlikowie znów interweniowali u najwyższych władz. Uzyskane dokumenty wydały im się niewiarygodne, nieznane było też miejsce pochówku. Wszystko to sprawiało, że w rodzinnym domu nadal na Mariana czekano.

Szczątki Mariana Orlika odnaleziono dopiero w czasie prac ekshumacyjnych prowadzonych w latach 2012-13. W 2014 r. potomkowie otrzymali w czasie uroczystości w Belwederze notę identyfikacyjną, a w 2015 r. odbyły się państwowe uroczystości pogrzebowe z ceremoniałem wojskowym. Trumna ze szczątkami Mariana Orlika, wraz z innymi 34, umieszczona została w mauzoleum na Powązkach. W styczniu 2016 r. Marian Orlik mianowany został pośmiertnie generałem. W setną rocznicę urodzin generała w rodzinnym mieście odsłonięto poświęcony mu kamień.

Agnieszka Krygier-Łączkowska

Poniżej można się zapoznać z prezentacją poświęconą Marianowi Orlikowi. Znajduje się tam wiele zdjęć i dokumentów historycznych.


MARIAN ORLIK – PREZENTACJA


Postaci Mariana Orlika został poświęcony jeden z odcinków cyklu TVP 3 Zapomniane historie w reżyserii Zbysława Kaczmarka (2017 r.). Można go obejrzeć pod podanym poniżej linkiem.

https://poznan.tvp.pl/28921921/03022017

Szamotuły, 10.03.2021

Marian Orlik w okresie nauki w Szkole Podchorążych Piechoty w Komorowie

Po powrocie z niewoli, 1945 r.

W stopniu majora, 1948 r.

Tablica w starym budynku Gimnazjum i Liceum ku czci dawnych nauczycieli i wychowanków

Nota identyfikacyjna, 2014 r,

Miejsce odnalezienia ciał Mariana Orlika i Aleksandra Kity

Wiesław i Urszula Orlikowie przy trumnie ze szczątkami ojca, Warszawa, 27.09.2015 r.

Miejsce pochówku, 27.09.2015 r.

Po odsłonięciu tablicy w Szamotułach, 9 maja 2016 r.

Marian Orlik – ofiara stalinizmu2025-01-03T11:13:09+01:00

Aktualności – marzec 2021

Nowy tom Mirosławy Prywer

Mirosława Prywer z domu Sibilska, poetka i emerytowana nauczycielka fizyki, pochodzi z Ostroroga, od wielu lat mieszka w Poznaniu. Ostatnio ukazał się jej 9. tomik poetycki zatytułowany Oswajanie czasoprzestrzeni. Zawiera on utwory napisane w czasie pandemii koronawirusa. Najdłuższy cykl poświęcony został wspomnieniu gór, których zdobywanie stanowiło wielką pasję autorki i jej zmarłego męża Mariana. Przytaczamy tu dwa utwory z tego tomu: pierwszy i ostatni. Tom poetka zadedykowała w następujący sposób: „Marianowi – w 13. rocznicę śmierci, 60. naszego poznania, Sobie – na 80. urodziny”.

Pani Mirosławo, życzymy wielu dalszych lat w zdrowiu!



Kobiety Janusza Grabiańskiego

Dzień Kobiet! Wszystkiego najpiękniejszego! Do życzeń dołączamy prace Janusza Grabiańskiego. Ten urodzony w Szamotułach znany artysta – jak widać – pięknie malował kobiety (oprócz niesamowitych psów i kotów 😉 ). Czasami były to postaci z ilustrowanych przez niego książek, innym razem panie pojawiały się na plakatach reklamowych.



Orkiestra w czasach pandemii

Orkiestra Kameralna Capella Samotulinus przygotowała kolejna nagranie. Tym razem jest to utwór Skyfall z filmu o Agencie 007. Śpiewa Maja Kolanoś, realizacja audio Darek Tarczewski i Remigiusz Skorwider, realizacja wideo Maria Halamska.

Zapraszamy do wysłuchania i obejrzenia!


Dzień Żołnierzy Wyklętych

1 marca o godz. 11.00 rozpoczęły się obchody Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych w Szamotułach. Ze względu na sytuację epidemiczną uroczystości upamiętniające żołnierzy zbrojnego podziemia niepodległościowego miały skromny charakter. Pamięć o Niezłomnych Bohaterach walk o niezależną Ojczyznę z lat 1944-63 została uczczona przy Kamieniu Pamięci koło Bazyliki Mniejszej przez przedstawicieli władz samorządowych, lokalnych członków PiS oraz szamotulskich organizacji: Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, Szamotulskiego Stowarzyszenia Rekonstrukcji Historycznych „Orzeł”, grupy rekonstrukcyjnej „AK-WiN” oraz szamotulskiego koła Wielkopolskiego Stowarzyszenia Pamięci Armii Krajowej.

Po odśpiewaniu hymnu prezes TG „Sokół” Sławomir Hazak przedstawił zebranym sylwetkę płk Łukasza Cieplińskiego – Żołnierza Wyklętego rodem z Ziemi Międzychodzkiej. Po złożeniu wiązanek kwiatów uczestnicy obchodów mieli okazję zwiedzić ekspozycję Muzeum – Zamek Górków zatytułowaną „Chwała Pacykowianom”.

Piotr Gotowy – opiekun szamotulskiego koła WSPAK


Szamotuły, 08.03.2021

MARZEC 2021



Plakaty Damiana Kłaczkiewicza

22 marca – Światowy Dzień Wody

21 marca – Światowy Dzień Poezji

8 marca – Dzień Kobiet


KINO


Aktualności – marzec 20212025-01-13T16:55:25+01:00

Jan Wachowiak. Wszystko ma być tak jak dawniej

Wszystko ma być tak jak dawniej

Janek Wachowiak ma niespełna 26 lat i mówi, że urodził się za późno. Dlaczego? Bo podoba mu się, jak żyło się dawniej i bliskie mu są tradycyjne wartości.

Od kilku już dobrych lat zobaczyć go można w czasie występów Zespołu Folklorystycznego „Szamotuły”. Janek Wachowiak ma w nim stałe miejsce, nie należy do tych, dla których to chwilowa przygoda, a potem idą w życiu w innym kierunku.


W czasie uroczystości dożynkowych w 2018 r. i razem z Mateuszem Łącznym w czasie konkursu „Godejma po naszymu”, 2013 r. (zdjęcie SzOK)


Kontakt z kulturą ludową rozpoczął się od konkursu gwarowego w 2012 roku. Na jednej z lekcji nauczycielka szamotulskiego technikum rolniczego, którego uczniem był wówczas Janek, zachęcała uczniów do udziału w Amatorskim Konkursie Gwarowym „Godejma po naszymu”. Na myśli miała właściwie kolegę Janka, ten jednak nie bardzo miał ochotę na start w konkursie. To Janek zaproponował mu wtedy wspólny występ, do którego zresztą sam przygotował tekst. Gwarę znał wówczas tylko trochę, pewnie jak wszyscy. Tekst pisał, korzystając ze słowników gwarowych, trochę radząc się rodziny. W konkursie w swojej kategorii duet Jan Wachowiak i Mateusz Łączny zajął drugie miejsce. Ten sam sukces Janek i Mateusz powtórzyli rok później, a w 2014 r. wspólnie zwyciężyli. W 2015 r. Janek wystąpił już sam (II miejsce). W pisaniu kolejnych tekstów wspierała go długoletnia tancerka zespołu folklorystycznego – Anna Czerniak, która pilnowała, żeby brzmiały one „po szamotulsku”.

W koncercie laureatów koncertu gwarowego w 2013 r. występowała również grupa tancerzy z zespołu „Szamotuły”. Janek zaczął rozmawiać z tancerkami i te namówiły go, żeby przyszedł na trwający właśnie nabór do zespołu. Tak zaczęła się przygoda z tańcem i pieśniami regionu szamotulskiego, ale nie tylko z nimi, bo zespół ma w swoim repertuarze tańce kurpiowskie, rzeszowskie, krakowiaka, kujawiaka z oberkiem i nasz taniec narodowy – polonez. Pierwszy raz Janek wystąpił z zespołem wiosną 2014 r. w czasie Pokazów Stołów Wielkanocnych.


W Weselu szamotulskim. Przedstawienie wystawione z okazji jubileuszu 75-lecia Zespołu Folklorystycznego „Szamotuły”. Zdjęcie Tomasz Koryl


Szczególnie dużo czasu Janek poświęcał na próby w klasie maturalnej, kiedy ćwiczył nie tylko dwa popołudnia w tygodniu, ale także w soboty – razem z tancerzami seniorami. Maciej Sierpiński, kierownik zespołu, na jubileusz 70-lecia „Szamotuł” przygotowywał wówczas inscenizację Wesela szamotulskiego, dostrzegł w Janku potencjał aktorski i chciał, żeby jak najlepiej przygotował się do roli. 9 maja 2015 r., w trakcie trwania egzaminów maturalnych, Janek zadebiutował w widowisku jako Faktor i w tej roli występuje do dziś.

Występy zespołu wiążą się z licznymi wyjazdami, także zagranicznymi. Janek wraz z zespołem odwiedził w ciągu 5 lat Litwę, Białoruś, Niemcy, Włochy, a także Armenię, Indie, Indonezje, USA i Kamerun.


Dożynki Gminno-Powiatowe w Szamotułach, 2018 r. Zdjęcie Tomasz Koryl


Po gwarze, której znajomość dzięki występom w zespole jeszcze rozwinął, tańcach i piosenkach przyszła kolej na jeszcze jeden element kultury ludowej – haft. W zespole szamotulskim zawsze słyszał, że elementem stroju ludowego, o który trzeba szczególnie dbać, jest czepek – damskie nakrycie głowy. Czepka w żadnym wypadku nie można prać, ponieważ bardzo łatwo może się wtedy zniszczyć, tancerka nie może też w nim zmoknąć, bo czepek straci fason. Mówiono, że zostały już tylko pojedyncze osoby, które potrafią zrobić nowy czepek lub naprawić stary.

Janek miał zawsze w sobie ciekawość, jak coś jest zrobione. Postanowił spróbować własnoręcznie wykonać czepek szamotulski, czyli podjąć się czegoś, czego nie próbowały nawet osoby przez wiele lat związane z zespołem. Anię Czerniak poprosił o pokazanie, jak powstają tiulki, czyli ułożone w drobne karby falbanki okalające czepek. Reszty: wyszywania, łączenia poszczególnych elementów, właściwego krochmalenia i prasowania – nauczył się sam. Pierwsze jego czepki, jeszcze wykonane na łatwiej dostępnym i tańszym sztucznym tiulu, powstały w 2016 r. Dziś Janek ocenia te prace jako nieudane, jednak – kiedy się je ogląda – od razu widać, że ich autor nie wybiera najłatwiejszych rozwiązań: haft na tiulu ma skomplikowany i duży wzór.


W czasie procesji Bożego Ciała w 2017 r. Dziewczynki mają czepki odnowione przez Jana Wachowiaka


Potem zaczął naprawiać stare czepki. Zespół się rozrastał, pojawiła się spora grupa par w wieku dojrzałym, więc potrzebne były czepki, zwłaszcza dla mężatek. Zimą z 2016 na 2017 r. Janek naprawił 12 czepków dla tancerek zespołu. Członkinie zespołu miały dzięki temu w czym wystąpić Międzynarodowych Spotkaniach Folklorystycznych, odbywających się w ramach Tygodnia Kultury Beskidzkiej. Zespół przywiózł stamtąd nagrodę specjalną.

W ostatnich miesiącach Janek tworzy kolejne nowe czepki i kryzy, już tak, jak trzeba, na naturalnym tiulu. Pierwszy, z pięknym motywem winogron, powstał jesienią 2020 r. w ramach warsztatów Urodzeni w czepku, realizowanych w Szamotulskim Ośrodku Kultury. Halina Krupińska, która sama – krótko po wojnie – nauczyła się szamotulskiego rękodzieła od siostry swojej babci, przekazała swoją wiedzę zespołowi chętnych osób. Janek Wachowiak był w tej kilkunastoosobowej grupie jedynym mężczyzną.


Z Danutą Jedynak. Objazdowa Scena Artystyczna (OSA), 2020 r. Zdjęcie SzOK


Janek nie tylko wykonuje czepki. Szuka tradycyjnych wzorów, ogląda w tym celu stare zdjęcia i obiekty w muzeach, a potem na kartce papieru opracowuje swój wzór. Każde jego dzieło jest zupełnie inne. Do wiosny mają powstać jeszcze trzy kolejne czepki, jeden jest już gotowy. Praca jest niezwykle żmudna, ale Janka to nie odstręcza, liczy się dla niego rezultat. Wyszywa 2-3 godziny dziennie, najczęściej wieczorem, czasem ogląda przy tym seriale w Internecie lub w telewizji. Czepek to wynik miesięcznej pracy!

Takie nietypowe u mężczyzny umiejętności nie wzięły się znikąd. Kiedyś wyszywała mama, babcia robiła na szydełku i szyła, a i sam Janek w przeszłości nieraz już pokazał duże zdolności rękodzielnicze. Nauczył się robić wycinanki (tu inspiracją były dla niego motywy kurpiowskie), co roku tworzy piękną dużą szopkę, która stoi u niego w pokoju. Kiedyś jego szopki wygrywały we wszystkich szkolnych i kościelnych konkursach, teraz są tak duże, że nie da się ich przenieść.



Od wiosny do jesieni na haft nie ma już czasu. Janek w rodzinnym Ostrorogu uprawia truskawki, kilka lat temu założył własną pasiekę: zaczął od 5 uli, teraz ma ich 30. Przy ulach wysiewa tradycyjne kwiaty, głównie słoneczniki, uprawia warzywa w przydomowym ogródku i hoduje kaczki (z krwi jego mama Mirosława gotuje czerninę). Uprawia też ziemię, testuje środki ochrony roślin, lubi wymyślać narzędzia, które ułatwiają mu pracę.

Podoba mu się życie zgodne z naturą – takie jak w Chłopach Reymonta. Do tej książki lubi zresztą wracać i już choćby przez to byłby nietypowym przedstawicielem młodego pokolenia.

Kiedy dowiedział się, że miałby o nim powstać atrykuł, był zdziwiony. Cóż można o mnie napisać? – zapytał. A to taki ciekawy młody człowiek. I taki inny.

Agnieszka Krygier-Łączkowska

Szamotuły, 26.02.2021

Czepki wykonane przez Jana Wachowiaka




Czepek mężatki powstały w ramach warsztatów Urodzeni w czepku





Czepek mężatki, 2021.

Czepki mężatek różnią się od panieńskich wielkością (bardziej zakrywają włosy i dochodzą do uszu). Ozdabiane są dodatkowo przypiętą jedwabnicą, czyli kolorową chustą zwiniętą w rulon, mają jedną tiulkę (falbankę dookoła)


Czepki naprawione przez Jana Wachowiaka








Jan Wachowiak. Wszystko ma być tak jak dawniej2025-01-10T12:40:00+01:00

Poddasze bazyliki kolegiackiej w Szamotułach

Czego na co dzień nie widać

Poddasze bazyliki kolegiackiej 

Nie każdy ma możliwość obejrzenia przestrzeni ponad sklepieniami szamotulskiej bazyliki kolegiackiej. Warto tam zajrzeć! Konstrukcja dachowa nie jest, oczywiście, tak stara jak mury, bo ‒ jako mniej trwała ‒ musiała podlegać wymianie.

Wojciech Musiał, który dwukrotnie miał okazję zwiedzić to miejsce, tak je opisał: „Samo wchodzenie do przyjemności nie należy. Ale potem… Widzieć mistrzowską, misterną robotę dawnych cieśli, kilkupoziomową konstrukcję więźby, zaprojektowaną bez komputera tak, aby nie opierała się na sklepieniach, tylko na ścianach nośnych, warstwy wapna położone na cegłach sklepień i wielowiekowy kurz, dawne zamurowane przejścia, móc spojrzeć z kilkudziesięciu metrów na posadzkę świątyni oraz witraże. Niesamowite i niezapomniane wrażenie”.

Działający od 1926 r. zegar bazyliki kolegiackiej powstał w słynnej Pierwszej Krajowej Fabryki Zegarów Wieżowych Michała Mięsowicza (1864-1938) z Krosna.

Zdjęcia Jerzy Walkowiak, Tomasz Kotus i Wojciech Musiał

Szamotuły, 16.02.2021

Poddasze bazyliki kolegiackiej w Szamotułach2025-01-07T10:01:10+01:00

Zimowe Szamotuły w obiektywie Jerzego Walkowiaka


Zdjęcia z lat 2016-2021

Zimowe Szamotuły w obiektywie Jerzego Walkowiaka


Jerzy Walkowiak od dzieciństwa jest związany z regionem szamotulskim i z robieniem zdjęć. Jak sam mówi, aparat fotograficzny towarzyszył mu w życiu od najmłodszych lat. „Zdjęcia zaczynałem robić jako chłopak, w erze fotografii czarno-białej. Od kilkunastu lat na dobre związałem się z fotografią, która pochłonęła mnie bez reszty. Mimo zaliczenia wielu różnego rodzaju kursów, warsztatów i plenerów oraz zgłębienia wiedzy zawartej w niezliczonych książkach, jestem otwarty na ciągłe odkrywanie tajemnic fotografowania”.

Odniósł już wiele sukcesów w tej dziedzinie: jest laureatem kilkunastu konkursów fotograficznych, organizowanych przez gminę Szamotuły oraz Obrzycko, Ostroróg czy Wronki, a także przez portal zumi.pl. Robi zdjęcia różnego typu: krajobrazowe, przyrodnicze, reporterskie oraz portrety. Zdjęcia jego autorstwa można znaleźć w albumach Spacerem po Szamotułach i okolicy oraz Powiat szamotulski w czterech porach roku oraz w wielu kalendarzach regionalnych. Od połowy lutego do kwietnia 2019 r. odbyła się jego pierwsza indywidualna wystawa „Zakochani w Szamotułach” (Napoleon Cafe, Szamotuły), a w maju w tym samym miejscu wystawa zdjęć z Norwegii (wspólna z Tomaszem Kotusem).

W 2020 r. ukazał się album fotograficzny Alchemia koloru, zawierający czarno-białe fotografie z powiatu szamotulskiego. Jego autorami są Tomasz Kotus i Jerzy Walkowiak.

Szamotuły, 10.02.2021

Zimowe Szamotuły w obiektywie Jerzego Walkowiaka2025-01-07T10:02:12+01:00
© Copyright 2018 WGT | Kopiowanie treści (w tym zdjęć) bez pisemnego zezwolenia zabronione.
Facebook
Go to Top