Obchody stulecia powstania wielkopolskiego

27 grudnia w Szamotułach obok zegara na rynku zakopano kapsułę czasu. Inicjatywę kilka lat temu podjęła redakcja „Dnia Szamotuł”, teraz znalazła ona swą realizację. Umieszczono w niej listy do przyszłych mieszkańców naszego miasta, wspomniano przodków, którzy 100 lat temu wywalczyli dla Polski i Wielkopolski wolność.

Po południu w bazylice odbyła się msza w intencji powstańców, a po niej kolejny marsz zorganizowany przez szamotulski Fanklub Lecha Poznań. Kibice przygotowali w tym roku szczególnie widowiskowe iluminacje, najpierw na skwerze Maksymiliana Ciężkiego, a po zakończeniu uroczystości pod pomnikiem także wokół rynku. Pod pomnikiem ku czci powstańców wielkopolskich delegacje złożyły kwiaty, odśpiewano hymn Polski oraz odczytano rotę przysięgi powstańców.

Zdjęcia Jerzy Walkowiak, Piotr Mańczak i Maciej Borowczak

Impresjonistyczne Boże Narodzenie

„Maryja z Dzieciątkiem” – obraz urodzonego w Szamotułach malarza Maksymiliana (Maxa) Rabesa (1868-1944). W swojej twórczości artysta wykorzystywał nie tylko techniki znane z malarstwa realistycznego, ale również styl impresjonistów, co widać w tym obrazie. Rabes z pochodzenia był Niemcem, został profesorem Akademii Sztuk Pięknych w Berlinie. Namalował wiele dzieł o tematyce orientalnej, scen batalistycznych, płócien prezentujących okropności wojny, scen rodzajowych oraz portretów. Kilka jego obrazów znajduje się w szamotulskim Muzeum – Zamku Górków. Rabes jest patronem szamotulskiej ulicy usytuowanej w pobliżu ul. Sportowej.

Reprodukcja pochodzi z galerii aukcyjnej Invaluable.

Gwiazdkowy czas w Szamotułach

„Gwiazdkowy czas” – pewnie co roku będziemy przypominać tę miłą piosenkę. W 2004 r. nagrali ją uczniowie szamotulskiej Państwowej Szkoły Muzycznej I i II stopnia (tekst i muzyka Mirosław Gałęski).

Zdjęcia przedświątecznych Szamotuł – Marta Szymankiewicz i Wojciech Andrzejewski. Polecamy!

Muzyka dudziarska. Piękne wydawnictwo płytowe

Przed miesiącem, 16 listopada, swoją premierę miało zrealizowane w ramach programu dotacyjnego Narodowego Centrum Kultury „Kultura – Interwencje 2018. EtnoPolska”, podsumowujące dotychczasowy dorobek muzyczny, wydawnictwo Romuald Jędraszak. Portret dudziarza wielkopolskiego. Na realizację projektu Szamotulski Ośrodek Kultury otrzymał ponad 34 tysiące złotych.

Produkcja albumu, wzbogaconego o opis nagrań, biogramy muzyków oraz muzyczną biografię mistrza, stała się w swej nietuzinkowej formie znakomitym i niezwykle dobrze przyjętym przez znawców tematyki sposobem na promocję i rozpowszechnianie tradycji muzycznych Wielkopolski. Wydanie płyty poprzedzone zostało nagraniami studyjnymi melodii wielkopolskich, a w szczególności charakterystycznego stylu wykonawczego mistrza, jego uczniów i współpracowników. Wydarzeniem towarzyszącym premierze płyty był zorganizowany w siedzibie wydawcy koncert – potańcówka pt. Romuald Jędraszak, uczniowie i przyjaciele. Miał on charakter integracyjny, wspólnotowy i edukacyjny zarazem. Do tańca przygrywali muzycy ludowi z całej Wielkopolski, także zrzeszeni w „Kapeli spod Poznania”, goście ze Zbąszynia oraz sam mistrz z synem Marcinem, czyli wszyscy uczestnicy nagrań.

Romuald Jędraszak został uhonorowany nagrodą im. Oskara Kolberga „Za zasługi dla kultury ludowej”. Płyta jest więc wyrazem uznania i wdzięczności względem mistrza, który na co dzień dzieli się swymi umiejętnościami edukując młodzież i zarażając ich miłością do ludowej kultury muzycznej, w Szamotułach (Kapela Dudziarska), oraz innych ośrodkach Wielkopolski: CK Zamek Poznań (Kapela Dudziarzy Wielkopolskich), DK Stęszew (Kapela Koźlary), GOK Połajewo i CK Czempiń – Stary Gołębin.

Bezpłatna dystrybucja wydawnictwa: www.szok.info.pl

Makiełki

Czas zacząć planować świąteczne potrawy! U nas muszą być makiełki (gwarowo makiołki), choć najmłodsze pokolenie nawet nie chce spróbować. Kiedyś kupowało się 0,5 kg maku, moczyło się przez noc, potem się parzyło, odsączało i dwukrotnie przepuszczało się przez maszynkę do mięsa. Teraz po prostu kupujemy gotowy mak w puszce. Dodaje się do niego posiekane orzechy i rodzynki, można dodać inne bakalie: migdały, skórkę pomarańczową, suszone śliwki, morele, figi czy daktyle. Kawałki bułki moczy się w wodzie z cukrem i cytryną (lub osłodzonym mleku). W misce układa się warstwy: mak, bułka, mak, znowu bułka i na wierzchu mak. Warstwy makowe też, oczywiście, mogą być dodatkowo nasączone wodą z cytryną i cukrem, chociaż taki gotowy mak jest już dość słodki. Potem całość trzeba schłodzić w lodówce.

Spotkaliśmy jeszcze inny przepis na makiełki: do maku dodaje się roztopione masło (całą kostkę), 3 żółtka, skórkę z cytryny, a na koniec łączy się to delikatnie z pianą z 3 białek.

Przykłady ze słowem „makiełki” ze Słownika gwary miejskiej Poznania: „Jadło się więc ryby głównie karpie smażone, w galarecie, po żydowsku, po grecku, makiełki, grzyby, zupy rybne i barszcze”; „Podzielili my się opłatkiem, a zaś ciotka postawiła na stół połną donicę Maciołek”; „Bez opłatka, karpia, makiołków wigilia dla mnie to nie wigilia”.

37. rocznica wprowadzenia stanu wojennego

13 grudnia w niedzielny biały poranek przez Szamotuły w kierunku Obornik jechały kolumny wojska, a msze św. kończono odśpiewaniem „Boże, coś Polskę” z ostatnim wersem „Ojczyznę wolną racz nam wrócić, Panie”. Zamknięto siedzibę „Solidarności” na rogu Poznańskiej (Rewolucji Październikowej) i Sukienniczej, od czasu do czasu w mieście pojawiały ręcznie lub powielaczowo wykonywane ulotki czy afisze. To temat do opracowania. Jeśli mają Państwo jakieś materiały z tamtych czasów lub zechcą się z nami podzielić swoimi wspomnieniami, prosimy o kontakt (wgt.szamotuly@gmail,com).

Potem przyszła stabilizacja i – co się z nią, niestety, wiąże – zapomnienie o wartościach. Posłuchajcie, jak przejmująco aktualnie brzmią dziś słowa wiersza Tomasza Gluzińskiego, wyśpiewane w 1987 r. na Festiwalu Polskiej Piosenki w Opolu w czasie koncertu „Muzyka w teatrze”. Z Orkiestrą Teatru ATA związany był szamotulanin Piotr Mikołajczak, widać go i słychać na tym historycznym nagraniu.

Rękodzieło Barbary Gronek

Barbara Gronek już ponad pół wieku (czyli od dzieciństwa) zajmuje się haftem, robieniem na szydełku i na drutach. Najpierw rękodzieła uczyła się od swojej mamy, szukała własnych dróg, do dziś poznaje nowe techniki i odmiany koronkarstwa. Pierwsze prace – poduszki wyszywane haftem krzyżykowym na szarym płótnie stworzyła, gdy miała 11 lat. W tej technice powstało później wiele obrusów i obrazów. Na drutach robiła swetry, dla swoich dzieci tworzyła niesamowite sweterki z wrabianymi kolorowymi wzorami, np. smerfów, podpatrzonych na papierku po lizaku.

W ostatnich latach najwięcej jej prac powstaje na szydełku. Nowe możliwości stwarza Internet, dzięki któremu zgłębiła np. tajniki koronki rumuńskiej i irlandzkiej. Barbara Gronek jest niezwykle kreatywna, stale wymyśla nowe wzory, część z nich inspirowana jest tradycyjnymi motywami szamotulskimi, uwiecznionymi przez Stanisława Zgaińskiego. Kilka swoich prac przekazała do szamotulskiego muzeum.

Wiele razy nagradzana była w konkursach na haft i koronkę, które od kilku lat organizuje Szamotulski Ośrodek Kultury. Potrafi swoją wiedzę przekazać innym, my poznaliśmy ją na warsztatach haftu szamotulskiego. A jakie niesamowite zabawki potrafi stworzyć na szydełku!  Wkrótce jej cały dom obwieszony zostanie pięknymi koronkowymi śnieżynkami i aniołkami.

Więcej prac http://regionszamotulski.pl/sztuka-uzytkowa-i-rekodzielo/

Zdjęcie Marta Szymankiewicz

Sukcesy aktorskie Karoliny Martin

Po raz pierwszy pisaliśmy o szamotulance Karolinie Martin w listopadzie 2017 roku, kiedy zdobyła Grand Prix w Konkursie Verba Sacra na Interpretację Tekstu Biblijnego i Klasycznego. Od tego czasu sporo się u niej zmieniło.

Karolina Martin ukończyła w tym roku działający w Białymstoku wydział sztuki lalkarskiej warszawskiej Akademii Teatralnej. Kończąc szkołę, wystąpiła w dwóch spektaklach dyplomowych: przedstawieniu Odys, wracaj do domu, inspirowanym sztuką Stanisława Wyspiańskiego Powrót Odysa, oraz w monodramie Trzy ćwierci do śmierci. Ten ostatni spektakl w ciągu ostatnich miesięcy Karolina zagrała na 3 festiwalach teatralnych. Za każdym razem zdobywała ważne nagrody.

Od października Karolina i Babucha, główna bohaterka przedstawienia, podróżują po Polsce. Najpierw pojawiły się w Koszalinie na festiwalu teatralnym 6. Ogólnopolskie Dni Monodramu – Debiuty. Karolina Martin otrzymała główną nagrodę jury, nagrodę publiczności oraz nagrodę  Dyrektora Bałtyckiego Teatru Dramatycznego im. Juliusza Słowackiego w Koszalinie w postaci zaproszenia na gościnny występ na scenie tego teatru. Następnym przystankiem w podróży była Łódź i 6. MONOfest. Również na tej imprezie spektakl zdobył główną nagrodę, a w uzasadnieniu werdyktu podkreślono „szczerość, piękną plastykę i szlachetną obecność na scenie”. Na początku grudnia odbyły się w Suwałkach 15. Międzynarodowe Spotkania z Monodramem „O Złotą Podkowę Pegaza”. Karolina wróciła z nich ze Złotą Podkową w kategorii aktorzy zawodowi. Oprócz tego spektakl „Trzy ćwierci do śmierci” grany był w październiku w Białymstoku (Teatr Szkolny Akademii Teatralnej), a w listopadzie dwukrotnie w Warszawie (Collegium Nobilium Teatr Akademii Teatralnej).

Więcej można przeczytać w tekście http://regionszamotulski.pl/karolina-martin-droga-do-aktorstwa/.

Fot. HuWa

Czy pociągi powrócą?

Szamotulskie prezenty

Już grudzień, czas więc myśleć o świątecznych dekoracjach i prezentach! My oczywiście polecamy produkty lokalne. Nie tylko dla dzieci – grę wydaną przez Muzeum – Zamek Górków, opracowaną przez Michała Kruszonę i Monikę Romanowską-Pietrzak, z grafiką Jarosława Kałużyńskiego (grę można kupić w kasie muzeum, cena 40 zł). Dla wszystkich – piękne i smaczne pierniczki, które piecze i maluje lokalna firma Słodki dom. Pierniki dekoracyjne.

Od 4 do 8 grudnia (w godz. 9.00-18.00) będzie czynny świąteczny kiermasz rękodzieła – Warsztaty Terapii Spółdzielnia socjalna., ul. Lipowa 27. Piękne drewniane dekoracje z naturalnego drewna wykonuje też Milena Kolat-Rzepecka – Story Wood.