Helena i Marceli Sławscy (1904)

Marceli Sławski (1880-1940) i Helena z domu Łukaszewska (1882-1953) wprawdzie pobrali się poza Szamotułami, ale spędzili tu ważną część życia. Ślub odbył się w 1904 roku w Gnieźnie, małżonkowie zamieszkali w Wielichowie w powiecie grodziskim. Tam na świat przyszła cała szóstka ich dzieci: Salomea (1905-1982), Stanisław (1907-1980), Alojzy (1908-1980, ksiądz), Mieczysław (1909-1982, franciszkanin – brat Sebastian), Helena (po mężu Słomińska, 1911-1981) i Sylwester (1917-1997).

Od momentu powstania w Wielichowie Banku Ludowego Marceli Sławski był członkiem jego zarządu, prowadził też miejscową drogerię. Brał udział w I wojnie światowej, W czasie powstania wielkopolskiego w Wielichowie i okolicach odegrał bardzo ważną rolę. W 1920 roku został kierownikiem tamtejszej miejskiej „kasy kameraryjnej i oszczędnościˮ.

Na początku 1921 roku przeniósł się do Szamotuł, gdzie objął stanowisko „rendantaˮ Powiatowej Kasy Komunalnej i Powiatowej Kasy Oszczędności, od 1923 roku był jej dyrektorem. Najprawdopodobniej wtedy kupił też dom przy Wronieckiej 22. „Gazeta Szamotulskaˮ, zapowiadając w czerwcu 1934 roku mszę św. prymicyjną jego syna Alojzego, nazwała Marcelego Sławskiego „znanym obywatelemˮ Szamotuł. Zginął w obozie koncentracyjnym w Dachau.

Franciszka i Bronisław Napierałowie (1906)

Franciszka z domu Hoffman (1883-1977) i Bronisław Napierała (1881-1949) pobrali się 2 lipca 1906 r. we Wronkach, zdjęcie wykonał A. Roepke, które swe salony fotograficzne miał i we Wronkach, i w Szamotułach.

Wkrótce małżonkowie przenieśli się właśnie do Szamotuł i tu urodziła się ich córka Salomea (1911-1981),  po mężu Herkt. W 1914 roku Napierałowie wyjechali do Herne w Westfalii, gdzie ojciec rodziny pracował w kopalni i na kolei. W Wesfalii urodziło się dwóch synów: Edmund (1915-1977 ) oraz Feliks.

Do Polski wrócili około 1920 roku i zamieszkali w Poznaniu. Bronisław był z zawodu ślusarzem, potem przez lata pracował jako kolejarz; kolejarzami zostali też obaj jego synowie.

Anna i Michał Leśni (1910)

Anna z domu Brzozowska (1888-1964) i Michał Leśni (1887-1955) pobrali się w Oberhausen w lutym 1910 roku. Oboje pochodzą z Wielkopolski. Anna wyjechała do Westfalii do pracy ze swoimi trzema siostrami z rodzinnego gospodarstwa w Dalewie w pow. gostyńskim. Michał z braćmi opuścił rodzinny dom w Wolkowie koło Opalenicy. Młodzi się poznali i wzięli ślub w Oberhausen, gdzie w 1911 roku przyszedł na świat pierworodny syn Michał. Dwa lata później w Dortmundzie urodziła się Wanda. W 1914 roku Michał został powołany do pruskiej armii. Zaczynała się pierwsza wojna światowa. Ranny, wrócił do żony i dzieci. W 1917 roku w Ponoszewie koło Lublińca urodził się Edmund.

W 1922 roku, kiedy już były ustalone granice II Rzeczpospolitej, rodzina przyjechali  do Polski. W końcówce lat 20. lasy nadnoteckie niszczyła sówka choinówka. Anna i Michał tam pojechali za pracą. W latach 30. osiedlili się w Bininie koło Ostroroga, gdzie Michał z synem Michałem prowadził wymianę zboża na mąkę.

W pierwszych tygodniach II wojny światowej zostali wysiedleni z Binina do Jędrzejowa w Generalnym Gubernatorstwie, gdzie zmarł najmłodszy syn – Edmund. Michał – żołnierz Września – po bitwie nad Bzurą trafił do niewoli niemieckiej. W 1945 roku Leśni przyjechali do Ostroroga. W 1946 roku z prac przymusowych w Niemczech wrócił do rodziców Michał. W 1948 roku ożenił się z Ireną Ratajczakówną. W 1955 roku Michał Leśny (ojciec) wskutek wylewu zmarł.

Anna Leśna, po śmierci męża, pomagała Irenie i Michałowi w wychowywaniu pięciorga wnucząt.  Anna i Michał Leśni spoczęli w grobie rodzinnym na cmentarzu w Ostrorogu.

Stanisława i Michał Laferscy (1924)

Michał Laferski urodził się w 1895 roku w Samołężu, później mieszkał w Ostrorogu. Brał udział w powstaniu wielkopolskim, po jego zakończeniu pozostał w Wojsku Polskim jako żołnierz zawodowy. W 1932 roku został odznaczony Medalem Wolności, a w 1958 – Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym. W opisie, uzasadniającym przyznanie mu tego ostatniego odznaczenia, można przeczytać: „Brał czynny udział w Powstaniu Wielkopolskim na odcinku wronieckim i czarnkowskim pod dowództwem por. A. Matuszewskiego jako ochotnik z bronią w ręku prowadząc w stoczonych walkach z Grenzschutzem drużyny bojowe. Lauferski uwydatniał się swoją walecznością pod każdym względem i był zawsze wzorowym i odważnym bojownikiem o wolność Ojczyzny spod jarzma zaborczego. Po zakończeniu inwazji powstańczej pozostał nadal w W.P. jako zawodowy i pełnił służbę wojskową w 56 p.p. [Pułku Piechoty] w stopniu chorążego. Dopiero w dniu 31.05.1937 przeszedł w stan spoczynku”.

21.08.1921 roku ożenił się ze Stanisławą z domu Mikołajewską; ślub z ceremoniałem wojskowym odbył się w Krotoszynie, gdzie stacjonowała jego jednostka. Małżonkowie mieli czworo dzieci: Kazimierza (1925-2003), Krystynę (1927-2011, po mężu Walerjańczyk), Onufrego (1929-1996) oraz Ireneusza (1932-2009). Michał Laferski zmarł w 1979 r., a jego żona Stanisława 2 lata wcześniej.

Stanisław i Bolesława Grygierowie (1932)

Stanisław Grygier i Bolesława z domu Wachowiak pobrali się w 1932 r. Ich rodzice przywędrowali do Szamotuł na początku lat 20.: Grygierowie wcześniej mieszkali w Buku, a Wachowiakowie w Kiszewie. Stanisław Grygier (1907-1988) został mistrzem rzeźnicko-wędliniarskim, własną firmę uruchomił w 1930 r. przy ul. Poznańskiej. Razem z żoną Bolesławą (1911-1995) doczekali się sześciorga dzieci – 3 córek i 3 synów. Najstarsza Maria (ur. w 1933 r.) zmarła w czasie wojennego wysiedlenia. Pozostałe dzieci to: Barbara (ur. 1934), Stanisława (ur. 1937), Andrzej (ur. 1940), Zbigniew (ur. 1945) i Wojciech (1951-2018). Stanisław brał udział w wojnie obronnej Polski w 1939 r., krótko przebywał w niewoli i wrócił do Szamotuł. W grudniu 1939 r. Niemcy wysiedlili rodzinę Grygierów z własnego domu przy Poznańskiej 7, tydzień przetrzymywano ich w więzieniu we Wronkach, a następnie wywieziono do Generalnego Gubernatorstwa – do Jędrzejowa k. Kielc. Do Szamotuł powrócili zaraz po przejściu frontu, jeszcze przed zakończeniem wojny. Stanisław Grygier wrócił do prowadzenia firmy rzeźniczej, jednak już w 1950 r. ją upaństwowiono i został pracownikiem WSS „Społem”. Bardzo lubił przygotowywać wędliny, zwłaszcza wędzone kiełbasy, kaszanki i bułczanki; do końca życia robił to na potrzeby rodziny i przyjaciół. W 1990 roku sklep i dom przy Poznańskiej 7 wróciły do rodziny.

Zdjęcie wykonano na terenie gospodarstwa rodziców Panny Młodej przy ul. Słonecznej w Szamotułach.

Marta i Stefan Kulczakowie (1934)

Marta z domu Rybarczyk (1902-1973) i Stefan Kulczak (1904-1983) pobrali się 22.11.1934 roku. Uroczystość zaślubin odbyła się w szamotulskiej kolegiacie, a przyjęcie weselne – w domu panny młodej. Rodzina panny młodej mieszkała na terenie szamotulskich wodociągów, ojciec – Józef Rybarczyk przez kilkadziesiąt lat był ich kierownikiem. Maria i Józef wydali za mąż swoje trzy córki w krótkich odstępach czasu (1933-34), nad przystrojonymi drzwiami domu zawsze wisiał napis „Szczęść Boże Młodej Parze”. Tradycją jest w tej rodzinie robienie sobie w czasie wesel zdjęć w zabawnych przebraniach.

Młodzi poznali się dwa lata wcześniej u Władysława Mazurkiewicza – szamotulskiego piekarza, przyjaciela ojca Marty i zarazem wuja oraz nauczyciela zawodu Stefana. Po ślubie Marta i Stefan Kulczakowie otworzyli w domu na Rynku własną cukiernię i piekarnię. Najpierw – w 1939 roku – odebrali im ją Niemcy, później – w końcu lat 40. – nowe władze. Piekarnię przejęły tzw. PSS-y (czyli Powszechna Spółdzielnia Spożywców), Stefan Kulczak pracował tam nadal jako cukiernik. Jego żona Marta otworzyła na początku lat 50. pasmanterię, czyli jak się mówiło w Wielkopolsce: „skład towarów krótkich” (tłumaczenie z niemieckiego), po kilku latach władze zmusiły ją do likwidacji sklepu. Pasją Marty było haftowanie obrazów i robienie serwetek.

Małżeństwo wychowało czworo dzieci: Jana (ur. 1937), Teresę (1938-1982), Zofię (ur. 1939) i Stanisława (ur. 1944); najstarsza córka – Kazimiera – zmarła jako niemowlę.

Leokadia i Władysław Ignasiakowie (1934)

Leokadia z domu Rybarczyk (1909-1995)  i Władysław Ignasiak (1906-1978) pobrali się w 1934 r. w drugi dzień świąt Bożego Narodzenia (26.12) w szamotulskiej kolegiacie. Wesele odbyło się w domu rodzinnym Leokadii – na terenie wodociągów, których kierownikiem, przez ponad 40 lat, był ojciec – Józef Rybarczyk. W okresie międzywojennym oboje działali w Towarzystwie Gimnastycznym „Sokół”, Władysław był mistrzem malarskim i pracował w Meblarni w Szamotułach, Leokadia prowadziła dom.

Małżeństwo doczekało sie czworga dzieci: Henryka (ur. 1935), Barbary (po mężu Trojanowskiej, ur. 1937), Andrzeja (ur. 1941) i Marii (po mężu Maciołek, ur. 1949). Pasją Władysława Ignasiaka była fotografia (jeszcze w czasach służby wojskowej wykonywał zdjęcia na lotnisku Ławica), kochał ogród i pszczelarstwo, prowadził przydomowe gospodarstwo. Leokadia lubiła rękodzieło (haftowała, szydełkowała, szyła; w końcu lat 20. wspólnie z siostrami prezentowały swoje wyroby na szamotulskich wystawach), grała na skrzypcach i kolekcjonowała etykiety zapałczane.

Helena i Józef Słomińscy (1937)

Helena z domu Sławska (1911-1981) i Józef Słomiński (1910-1981) pobrali się 16.10.1937 r. Ślub odbył się w szamotulskiej kolegiacie ‒ na kolejnych fotografiach widać wnętrze kościoła (warto zwrócić uwagę na nieistniejące od kilkudziesięciu lat stalle), wesele prawdopodobnie – zwyczajem tamtych czasów – odbyło się w domu panny młodej.

Helena i Józef zamieszkali w rodzinnej kamienicy przy Wronieckiej 22. Józef pracował w kasie chorych, a Helena zajmowała się domem. Doczekali się czworga dzieci: córki Barbary (1940-2011) i 3 synów ‒ Tadeusza (ur. 1938), Jerzego (1942-1984) i Henryka (ur. 1946).

Anna i Mieczysław Zielińscy (1939)

Anna z domu Tym (1915-2005) i Mieczysław (1907-2000) Zielińscy pobrali się 18.04.1939 r. w Szamotułach i razem przeżyli ponad 60 lat.  Zdjęcie wykonano w przedwojennym zakładzie Foto-„Ognisko”. Po ślubie zamieszkali w Obornikach, jednak na poczatku wojny przenieśli się do Szamotuł. Na świat zaczęły przychodzić ich dzieci: najpierw Maria, Wielisława i Aleksander, a potem Elżbieta i Tomasz. Rodzina mieszkała przez wiele lat przy al. 1 Maja. Anna Zielińska zajmowała się domem, a Mieczysław pracował w banku i Powiatowym Związku Gminnych Spółdzielni, lubił aktywność sportową (tenis, narty) i zbierał znaczki.

Na zdjęciu po prawej – siostrzenica Anny Zielińskiej – Teresa Czerwińska (po mężu Kuczyńska). 

Leontyna i Teodor Wąsowscy (1939)

Szamotulanie – Leontyna z domu Kruszona (1911-2001) i Teodor (1911-1967) Wąsowscy wzięli ślub w Szamotułach 2 sierpnia 1939 roku. Sześć tygodni później młodych małżonków rozdziela II wojna światowa. Teodor idzie na front, gdzie jest sanitariuszem. Leontyna zamieszkuje z teściami – Pelagią i Franciszkiem Wąsowskimi. Teodor dostaje się do niewoli. Leontyna robi starania wraz z jego pracodawcą o powrót z wojny potrzebnego w Szamotułach technika dentystycznego. Teodor wraca. Małżonkowie zamieszkują w przejściowym pokoiku przy placu Sienkiewicza w Szamotułach. Tam poród odbiera położna. Rodzi się w 1943 roku córka Daromiła Kazimiera, później syn Bogusz ( 1944-2016). Po przeprowadzce do kamienicy przy Rynku przychodzi na świat Maria Krystyna (1947 r.) i syn Zenon Grzegorz (1951 r.). Maria i Zenon mieszkają w Szamotułach, Daromiła w Pobiedziskach.